Publicaties

In deze uiterst grondig opgebouwde biografie beschrijft Georges Wildemeersch de jeugdjaren van Hugo Claus tussen 1942 en 1949. Het bestrijkt in grote trekken dezelfde jaren als de autobiografisch geïnspireerde roman Het verdriet van  België. Wat beide, leven en werk, gemeen hebben, is de indrukwekkende ervaring die de Tweede Wereldoorlog voor de puber is geweest.

Het verhaal dat Georges Wildemeersch met veel eruditie en oog voor detail brengt, plaatst de kunst en de literatuur centraal, vanaf de vertaling van het Duitse gedicht ‘Mutter des Bergmanns’ tot de definitieve doorbraak van het modernisme na de dichtbundel Registreren, met eigen lino op de  omslag, en de debuutroman De eendenjacht (De Metsiers). ‘The Child is Father of the Man’, schreef William Wordsworth. Met deze meesterlijke en verrassende reconstructie van Claus’ jonge jaren naderen we iets dichter waar het in zijn wereld echt over gaat.

Georges Wildemeersch, Hugo Claus: de jonge jaren werd in 2015 gepubliceerd door Uitgeverij Polis, Antwerpen. ISBN 978-94-6310-011-3.

'De plicht van de dichter. Hugo Claus en de politiek' biedt een staalkaart van Claus' engagement. Centraal staat de problematische relatie tussen enerzijds de politieke en maatschappelijke betrokkenheid van de auteur en anderzijds zijn vrijheidsverlangen, zijn vakmanschap en zijn geloof in de autonomie van de ware kunst. Naast een uitvoerige 'Kroniek van de politiek' (Georges Wildemeersch) en vier essays over uiteenlopende aspecten van Claus' engagement (Kevin Absillis, Sarah Beeks, Marnix Beyen en Onno Blom) bevat het boek negen beeldhoofdstukken die de houding van de auteur rijkelijk illustreren: van WO II over de roerige jaren zestig en de zaak Masscheroen, het politieke toneel en de droom van het tropisch communisme tot het pausbezoek, de redding van de krant De Morgen en de oprichting van Charta 91.

De plicht van de dichter. Hugo Claus en de politiek [red. Kevin Absillis, Sarah Beeks, Kris Lembrechts en Georges Wildemeersch] werd in 2013 gepubliceerd door De Bezige Bij Antwerpen. ISBN 978 90 8542 459 8.

Vrome wensen bevat een uitgebreide analyse van drie werken van Hugo Claus: de dichtbundel De Oostakkerse gedichten (1955), het toneelstuk Vrijdag (1969) en de roman Het jaar van de kreeft (1972). In een inleidende beschouwing wordt Claus’ intentie blootgelegd in zijn werk een bepaalde diversiteit na te streven. In de analyses van deze op het oog zo verschillende boeken wordt vervolgens aangetoond dat er ook constante thema’s in het werk van Claus zijn aan te wijzen. Deze studie onderzoekt de grenzen van droom en daad, feit en fictie, mythe en werkelijkheid en toont het belang ervan aan voor een goed begrip van Claus’ werk.

Georges Wildemeersch, Vrome wensen. Over het literaire werk van Hugo Claus werd in 2003 gepubliceerd door Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam. ISBN 90 234 1078 5.

Hugo Claus - Voor twaalf lezers en een snurkende recensent geeft een overzicht van alle publicaties van Hugo Claus die zelfstandig zijn uitgegeven, in totaal bijna 700 werken. Deze rijk geïllustreerde bibliografie beschrijft boeken en catalogi, reguliere publicaties en bibliofiele edities, eerste drukken en herdrukken. Zij biedt een staalkaart van Claus' talloze en uiteenlopende activiteiten gedurende meer dan een halve eeuw: als schrijver van gedichten, verhalen, romans, toneelstukken, libretto's, essays, scenario's, als bewerker en vertaler, maar ook als beeldend kunstenaar, onder meer als illustrator van eigen werk en ontwerper van boekomslagen.
In de inleiding worden enkele tendensen in Claus' omgang met boek en uitgeverij samengevat: zijn keuze voor uitgeverij De Bezige Bij als regulier uitgever, het succes van zijn werk, zijn houding ten opzichte van manuscript, druk en herdruk, zijn preoccupatie met het uitzicht van zijn werk, zijn belangstelling voor het bibliofiele boek en de samenwerking met beeldend kunstenaars.

Hugo Claus - Voor twaalf lezers en een snurkende recensent [red. Katrien Jacobs, Kris Landuyt, Kris Lembrechts en Georges Wildemeersch] werd in december 2004 gepubliceerd door uitgeverij Elmar, Rijswijk. Deze uitgave is gebonden, 15 x 23 cm en telt ca. 360 bladzijden, waarvan 40 met kleurenillustraties. ISBN 90 389 1572 1.

In de nacht van 9 op 10 december 1949 schreef Hugo Claus voor zijn geliefde één van de merkwaardigste dichtbundels uit zijn rijke oeuvre. Herbarium bevat 15 prozagedichten in handschrift bij evenveel tekeningen op groot formaat.
Het werk bleef onuitgegeven. Indien de auteur het wel had gepubliceerd, had het binnen de toenmalige literaire context de indruk gewekt van een andere planeet te komen. Internationaal gezien sloot het wel aan bij de experimenten van CoBrA en bij het Franse surrealisme.

Behalve de bundel zelf worden hier ook alle teksten, die ermee verbonden kunnen worden, gepubliceerd. Het betreft onder meer een later toegevoegde commentaarbladzijde, een vroegere versie van de gedichten, een Franse vertaling, alsook twee latere remakes van de oorspronkelijke teksten.

Georges Wildemeersch editeerde deze unieke uitgave en schreef een uitvoerig commentaar. Achtereenvolgens komen aan bod: de context waarin het werk tot stand kwam, de bundel als geheel en de afzonderlijke gedichten.

Herbarium werd in september 2002 gepubliceerd door Uitgeverij Peeters, Leuven. Het is een in rood linnen gebonden uitgave, oblong-formaat 30,5 x 43 cm. De uitgave telt 153 bladzijden, waaronder 20 eenzijdig bedrukte bladen in kleur. Beperkte oplage. Prijs: 149 euro. ISBN 90-429-1030-5.

Het boek kan worden besteld bij
PEETERS Publishers
Bondgenotenlaan 153
B-3000 Leuven
E-mail : PEETERS@peeters-leuven.be

Inhoud

Verantwoording

I. Het vroege werk

Hugo Claus, Ongebundelde gedichten

De stenen krekel
Losse gedichten
Prozagedichten

Georges Wildemeersch, Kroniek 1929-1950
Gert Jan Hemmink, Beschrijvende bibliografie van het vóór 1951 afzonderlijk verschenen werk
Dirk de Geest, 't Schor geroep, dat in uw keel bleef kleven. Claus' poëtische debuut herlezen
Jos Joosten, Momentopname van twee gezichten. Hugo Claus, Jan Walravens en hun nooit verschenen tijdschrift Janus
G.F.H. Raat, De meester van De Metsiers. Het vroege proza van Hugo Claus
Freddy de Vree, Soldatenpost

II. Ander werk

Paul Claes, Claus ontsloten
Bert Vanheste, Omtrent Deedee: Claus kleedt de Plaatsbekleders uit
Kristel Marcoen, Schaduwen op rijm. Claus' Sonnetten en Shakespeare
Patrick Peeters, Een tuin van beelden. Notities bij 'Tien manieren om P.B. Shelley te zien'

Het teken van de ram 1 [red. Georges Wildemeersch]werd in 1994 gepubliceerd door Uitgeverij Kritak, Leuven en Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam. ISBN 90-6303-554-3 (voor België) en 90-234-3425-0 (voor Nederland).

Inhoud

Woord vooraf

Hugo Claus, Ongepubliceerd werk

1. Gedichten

1. Tancredo infrasonic
2. Omtrent Hans Andreus
3. Schola Nostra
4. Diversen

2. Verhalen

1. 'Zo gebeurde de ontdubbeling van mijn wezen'
2. Een diplomaat
3. Kleine Geographie en Afscheid van de lezer
4. 'Hier lig ik met mijn dikke voeten'

3. Brieven

Georges Wildemeersch, Kroniek 1950-1955
Gert Jan Hemmink, Beschrijvende bibliografie van het afzonderlijk verschenen werk tot 1955
Dirk de Geest, Hugo Claus als experimenteel dichter
Jos Joosten, Hugo Claus als Tijd en Mens-redacteur
G.F.H. Raat, De stem van de vitale mens. Het proza van Hugo Claus tussen 1950 en 1955
Freddy de Vree, Hugo Claus, schilder

Het teken van de ram 2 [red. Georges Wildemeersch] werd in 1996 gepubliceerd door Uitgeverij Kritak, Antwerpen en Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam. ISBN 90-6303-650-7 (voor België) en 90-234-3583-4 (voor Nederland).

Inhoud

Woord vooraf

I. Het werk uit 1955-1965

Hugo Claus, Ongepubliceerd werk

1. Gedichten

I.Gedicht
II. Lied van de jongeling in October
III. 'Wij weten het al dat je je vader wilt vermoorden'
IV. Herfst van een Loodgieter
V. Leerzame variatie bij een waterverftekening van Jan S.
VI. Love Song
VII. (Naar Marvell)

2. Verhalen

• De Nacht der Sterren
• Verslag
• Brieven
• Beschouwingen voor de BRT
• William Faulkner
• Stijn Streuvels
• De nieuwe roman is er
• J.D. Salinger
• Vladimir Nabokov
• Charles Olson
• Theodor Roethke
• Lezing over poëzie

Georges Wildemeersch & Gwennie Debergh, Kroniek 1955-1965
Gert Jan Hemmink, Beschrijvende bibliografie van het afzonderlijk verschenen werk 1955-1965
Luk van den Dries, Het debuut van Hugo Claus als toneelschrijver (1)
Paul Demets, Het debuut van Hugo Claus als toneelschrijver (2)
G.F.H. Raat, Afscheid van de zilvervreemde. Het proza van Hugo Claus tussen 1955 en 1965

II. Ander werk

Paul Claes, Trobar Claus
G.F.H. Raat, Een monotone ophoping van mimetische gehoorzaamheid. Over De geruchten en de kritiek

In Het teken van de ram 4 staat de periode 1965-1975 centraal met een keur aan ongepubliceerde gedichten, verhalen en brieven van Hugo Claus. Georges Wildemeersch schrijft de uitvoerige kroniek van de periode. Freddy de Vree belicht de jaren zestig en Bart Nuyens besteedt aandacht aan Claus' debuut als cineast, scenarist en filmkijker.
Geert Buelens schrijft over poëzie en engagement en Katrien Jacobs en Kris Lembrechts over de Uilenspiegelbewerkingen. Verder wordt aandacht besteed aan de receptie van het werk in het Franse taalgebied (Stéphanie Vanasten), aan Claus' intrede in de Vlaamse letteren (Kevin Absillis), en aan de romans De Geruchten en Onvoltooid verleden (Dirk de Geest; Jan Lensen).

Het teken van de ram 4 werd in de zomer van 2005 gepubliceerd door uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam. Deze uitgave in paperback, 15 x 20 cm, telt ca. 320 bladzijden. ISBN 90 234 1288 5.

Hugo Claus - "Wat bekommert zich de leeuw om de vlooien in zijn vacht" wil een beeld oproepen van 50 jaar "Claus-beschouwing" in citaten, tekeningen en overzichten. Uit het archief van het Studie- en Documentatiecentrum Hugo Claus werd, naast een reeks karikaturen, een serie meningen en oordelen geselecteerd. Daarbij komen uiteenlopende onderwerpen aan bod: de lof en de hoon, het oordeel van de gelovigen en dat van de moralisten, de verwijten van plagiaat en platte commercie, eigen nestbevuiling en Nederlandse normering. Aparte aandacht wordt besteed aan de visie van de auteur op de kritiek en aan de prijzen en onderscheidingen die hem te beurt vielen. In overzichten wordt gepeild naar de huidige stand van de Clausstudie: wat heeft 50 jaar beschouwing concreet opgeleverd?

Hugo Claus - "Wat bekommert zich de leeuw om de vlooien in zijn vacht" [red. Georges Wildemeersch en Gwennie Debergh] werd in 1999 gepubliceerd door Uitgeverij Peeters, Leuven. ISBN 90-429-0769-X.