De knikkebolziekte of 'Nodding syndrome' is een vorm van epilepsie die ontstaat bij kinderen tussen de vijf en vijftien jaar in Zuid-Soedan, Oeganda, Tanzania, Kameroen en de Democratische Republiek Congo. De ziekte wordt gekenmerkt door aanvallen waarbij het hoofd steeds naar beneden valt en gaat gepaard met mentale achteruitgang en groeistoornissen. Al sinds 1960 werden er gevallen van de knikkebolziekte gerapporteerd in Tanzania. Tussen 1990-2000 ontstond er een epidemie van de knikkebolziekte in Zuid-Soedan en Oeganda.
De impact van de knikkebolziekte beperkt zich niet tot de patiënt en zijn onmiddellijke omgeving, maar heeft desastreuze gevolgen voor de gehele gemeenschap. De ziekte doodt de kinderen niet rechtstreeks maar vele kinderen sterven als ze niet worden behandeld voor epilepsie. Kinderen vallen in een open vuur of verdrinken omdat omstanders bang zijn om kinderen met knikkebolziekte aan te raken tijdens een aanval. Mensen in Afrika denken vaak dat de ziekte besmettelijk is en getroffen gezinnen raken geïsoleerd. Het sociaal stigma maakt patiënten zeer kwetsbaar. Epilepsie wordt in sommige delen van Afrika beschouwd als een straf, een bezetenheid door boze geesten of een besmettelijke ziekte. Kinderen zijn de toekomst van het gezin en jonge mensen vormen de basis van de maatschappij. Bijgevolg ondermijnt deze ziekte de gehele sociale structuur en de toekomst van het dorp.
Ondertussen werd reeds veel vooruitgang geboekt in het onderzoek naar de oorzaak van deze mysterieuze ziekte. Er werd gevonden dat de ziekte wordt veroorzaakt door de worm die rivierblindheid veroorzaakt. Deze worm wordt overgedragen door kleine zwart vliegjes die enkel in Afrika en nog op enkele plaatsen in Zuid-Amerika voorkomen. Waarschijnlijk hebben meer dan 100.000 mensen in Afrika epilepsie ontwikkeld ten gevolge van deze wormziekte. Belangrijk is dat dit had kunnen voorkomen worden door de bevolkingen, die leven waar deze zwarte vlieg voorkomt, jaarlijks te behandelen met slechts één dosis ivermectine. Dit is een geneesmiddel tegen rivierblindheid dat gratis kan bekomen worden van de firma die het produceert.