Jan Vranken, Katrien De Boyser en Danielle Dierckx (red.)

In 2006 vieren de OCMW's hun dertigjarig bestaan. Op de vooravond van deze verjaardag bekijken we hoe de OCMW's tot op vandaag hun rol op het vlak van armoedebestrijding hebben vervuld. Experten schetsen ons de belangrijkste ontwikkelingen van de voorbije decennia. Daarbij gaat aandacht naar de ontwikkelingen in het denken en de beleidspraktijk; we identificeren een aantal goede praktijken maar ook de meest prangende problemen.

Eén van de opmerkelijke ontwikkelingen is ongetwijfeld het toenemende belang van economische activering van bijstandsgerechtigden. Is de evolutie van passieve naar actieve hulp bij OCMW's een onverdeeld succes? Hoe verhouden rechten en plichten zich tot elkaar en wat blijft over van het oorspronkelijke 'recht op maatschappelijke dienstverlening'? In de antwoorden op deze vragen komen ook de ervaringen van armen aan bod. We hebben daarnaast oog voor de netwerkpositie van OCMW's: ze handelen in nauwe interactie met verschillende bestuursniveaus (regionaal en nationaal) en worden uitgedaagd om samen te werken binnen een netwerk van lokale organisaties. Lokale antwoorden op de armoedeproblematiek blijven evolueren en we volgen ze op de voet. Zo vragen we ons bijvoorbeeld af óf en hóe het Sociaal Huis in de toekomst een slagkrachtig instrument kan worden om lokale armoedebestrijding vorm te geven.

Naast de bijzondere aandacht voor het OCMW, blijft het Jaarboek de problemen en ontwikkelingen inzake armoede en sociale uitsluiting nauwgezet opvolgen. Aan de hand van de meest recente onderzoeks- en administratieve gegevens schetsen we een beeld van uitsluiting op de meest centrale levensdomeinen. Hoe de nieuwste beleidsantwoorden op deze problemen luiden op het Vlaamse en andere beleidsniveaus is stof voor het uitgebreide beleidsdeel.