Onderzoek Jelle Boeve-de Pauw

Abstract

Educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO) speelt een sleutelrol bij het verwezenlijken van de Europese ambities in het kader van de Green Deal. EDO heeft tot doel leerlingen die competenties bij te brengen die nodig zijn om te bouwen aan een betere toekomst voor iedereen, door bij te dragen aan oplossingen voor maatschappelijke, economische en ecologische problemen. Voortbouwend op Europese referentiekaders zoals de 'Competenties voor Levenslang Leren' en de "Groene Competenties", is in recent wetenschappelijk werk het concept actiecompetentie als centraal element van EDO aangemerkt. Actiecompetentie kan als zodanig een basis vormen voor burgers om de 'wicked problems' aan te pakken die kenmerkend zijn voor duurzaamheid. Academici en maatschappelijke stakeholders zijn het erover eens dat EDO en de belangrijkste pedagogische beginselen ervan (holisme, pluralisme en actiegerichtheid) de ontwikkeling van actiecompetentie bij leerlingen kunnen bevorderen. Er is steeds meer evidentie die deze claims ondersteunt, maar het blijft onduidelijk onder welke omstandigheden EDO voor wie effectief is. Voortbouwend op resultaten en data uit bestaand onderzoek, zal het DEESD-project zich richten op de complexe kwestie van differentiële educatieve effectiviteit in EDO in termen van het bereiken van actiecompetentie bij leerlingen op scholen. Secundaire analyses die gebruik maken van grootschalige datasets, en binnen de ethische contouren van die data, zullen worden uitgevoerd om de centrale vraag 'wat werkt voor wie in EDO' te beantwoorden. Leidende vragen betreffen de relatie tussen configuraties van de pedagogische principes van EDO aan de ene kant en configuraties van de actiecompetentie van leerlingen aan de andere. De resultaten zullen bijdragen tot het identificeren van doeltreffende strategieën om de ontwikkeling van actiecompetentie van diverse doelgroepen binnen het formele onderwijs te ondersteunen, en EDO af te stemmen op de behoeften van de lerenden. Deze inzichten effenen het pad voor een bijdrage aan de ambities van Horizon Europe om mondiale uitdagingen op het gebied van klimaat, energie, mobiliteit, voedsel, natuurlijke hulpbronnen, landbouw, milieu, democratie en veiligheid aan te pakken.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Petegem Peter
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: De Maeyer Sven

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het belang van natuur voor de ontwikkeling van de jongeren (12- 18 jaar) wordt veelvuldig aangehaald in de wetenschappelijke literatuur. Zowel voor de gezondheid, het welbevinden en schoolprestaties, als voor het leggen van fundament voor een duurzame milieuvriendelijke houding als burger. Toch lijken jongeren in het secundair onderwijs minder interesse te tonen in de natuur. Hoewel verschillende organisaties natuur-educatieve programma's aanbieden, blijkt de vraag vanuit de jongeren en scholen zelf hiernaar niet erg hoog. Omwille van deze mismatch werd er binnen dit onderzoeksproject een antwoord gezocht op de volgende onderzoeksvragen: 1) Wat is de stand van zaken in wetenschap en beleid met betrekking tot het belang van en de drempels en hefbomen voor het werken rond natuurbetrokkenheid met jongeren (12-18j) in het secundair onderwijs? 2) Wat kunnen we leren uit internationale voorbeeldpraktijken over het omgaan met de geïdentificeerde drempels en hefbomen, op het vlak van onderwijs en de jongeren zelf ? 3) Welke aanbevelingen kunnen op basis van beide verkenningen geformuleerd worden rond natuurbetrokkenheid bij jongeren in het secundair onderwijs in Vlaanderen en voor volgende stappen voor ondersteunend beleid? Deze onderzoeksvragen werden beantwoord door middel van een systematische literatuurstudie en drie casestudies.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Keune Hans
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: Michels Nele
• Co-promotor: Van Petegem Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit citizen science project rond luchtkwaliteitsmetingen bouwt verder op het succes van AIRbezen, maar richt zich nu exclusief op scholen, klassen en leerlingen, en trekt voluit de kaart van de actieve participatie. Deze unieke benaderingswijze vergt uiteraard een specifieke aanpak, voortbouwend op de ruime ervaring van de wetenschappelijke trekkers van dit project, en samen met sleutelfiguren of -organisaties binnen de onderwijswereld. Het project heeft een hoog participatief karakter, vertrekkende vanuit authentieke vragen rond luchtkwaliteit die leven op scholen. De leerkrachten en leerlingen zijn geen uitvoerders, maar zijn de werkelijke wetenschappers binnen het project. Door een gemengde aanpak, namelijk door te werken met half-begeleide en zelfstandige scholen, beoogt het project te kunnen blijven doorbestaan, ook na het aflopen van de financiering. Het project zal handvaten aanreiken en ondersteuning bieden zodat deelnemers van minimaal 400 scholen zowel de luchtkwaliteit in de omgeving van de school als binnen de school in kaart kunnen brengen, de bekomen data kunnen analyseren en begrijpen en er eventuele oplossingen voor bedenken. Het project biedt eveneens kansen om STEM-onderwijs op een geïntegreerde wijze, betekenisvol uit te bouwen rond een relevant thema in de leefwereld van scholen, klassen en leerlingen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Samson Roeland
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: Van Petegem Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Milieu Ecologie en Toegepaste Microbiologie (ENdEMIC)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

TIMSS is een internationaal vergelijkende studie over de prestaties voor wetenschappen en wiskunde van leerlingen in het vierde leerjaar. De dataverzameling gebeurt bij een representatieve steekproef en de resultaten vormen de basis voor beleidsaanbevelingen. We zoomen daarbij in op (1) prestaties van Vlaamse leerlingen, (2) verklaren van verschillen door leerling-, klas- en schoolkenmerken, (3) vergelijken met anderen deelnemende landen en (4) trends in de Vlaamse prestaties overheen de tijd.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Petegem Peter
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: De Maeyer Sven

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

VALIES focust op het ontwikkelen en onderzoeken van de implementatie van educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO) in het formeel onderwijs in Vlaanderen. Centraal daarbij staat een traject van professionele ontwikkeling (TPD) van leerkrachtenteams die in de context van hun eigen school EDO waar maken. Onderzoeksmatig word er gefocust op (1) het operationaliseren van actiecompetentie als uitkomst van EDO, (2) de effectiviteit van de TPD, (3) de effectiviteit van EDO, (4) het belang van de schoolcultuur in dit alles, en (5) het belang van verschillende sociale contexten. Het project werkt toe naar het ontwikkelen van concrete tools die implementatie van EDO in het Vlaamse formeel onderwijs kunnen faciliteren. Er wordt samengewerkt met de Universiteit Leuven, de Arteveldehogeschool, en de onderwijskoepels.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Petegem Peter
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: De Maeyer Sven
• Co-promotor: Donche Vincent
• Co-promotor: Schelfhout Wouter
• Co-promotor: Vanhoof Jan

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

ARTIFEX is een ERASMUs+ project dat tot doel heeft om een praktisch Europees kader neer te zetten voor STEM onderwijs in innovatieve buitenschoolse leeromgevingen zoals FabLabs en Makerspace. STEM staat voor Science, Technology, Engineering en Mathematics en wil deze domeinen geïntegreerd in het onderwijs aanbrengen. Een Fablab of Makerspace is een kleinschalig werkplek waar je producten kan ontwerpen en maken met modern technologieën zoals 3D-printers en laser cutters.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Petegem Peter
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderwijsproject
• Onderzoeksproject

Abstract

De centrale focus van het onderzoek is een impactstudie, waarbij de korte- en (middel)langetermijneffecten van NME/EDO-activiteiten geëvalueerd worden. Het opzet is daarbij niet om uitspraken te doen over de kwaliteit van de interventies, wel om op zoek te gaan naar sterke punten en werkpunten in verschillende welgekozen cases. De cases worden zo geselecteerd dat ze relevant en leerrijk zijn voor de verschillende provinciale partners. Het onderzoek wordt opgezet in nauwe samenwerking tussen de onderzoekers en die partners. Op deze manier worden er binnen en overheen de verschillende provinciale partners competenties ontwikkeld die de verankering van outcome-evaluatie faciliteren na afloop van het onderzoek. In die zin werkt het onderzoeksproject ook toe naar een toolkit die door de partners, in het kader van kwaliteitszorg, ingezet kan worden om outcome-evaluatie te implementeren in de praktijk. Deze toolkit laat ook toe om met de uitkomsten van een impactstudie aan de slag te gaan en de doelgerichtheid en effectiviteit van NME/EDO-activiteiten verder te ontwikkelen. Bovendien zullen de inzichten die voortkomen uit het onderzoek ook ingezet worden om het bestaande evaluatiesysteem, dat hoofdzakelijk inzoomt op klanttevredenheid eerder dan op doelmatigheid, te optimaliseren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: Van Petegem Peter

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

MOS Vlaanderen maakte recent heel wat vernieuwingen door. Ook vandaag nog is de organisatie en haar werking volop in verandering. Het project 'Begeleiding van de medewerkers van MOS in het helpen opzetten van vormingen, uitwisselingsmomenten en procesbegeleiding' past in dit proces. In het project werden een aantal praktijken onder de loep genomen en onderzocht in functie van verdere vernieuwing. Het project vond plaats van maart 2015 tot juli 2016. In deze periode gingen MOS-begeleiders aan de slag in een onderzoekende praktijk.Vanuit onderzoeksgroep Edubron kregen zijn hierbij ondersteuning en werden de leerresultaten in kaart gebracht. Het project omvatte twee lerende netwerken, een intervisietraject en zes experimenten. De experimenten vonden plaats in zes verschillende scholen, gekozen met het oog op maximale variatie. Elk experiment had een ander thema: vergroening, pedagogische begeleiding, intakes, participatie, leerwinst meten, en campusschool. Samen waren deze onderdelen van het project een rijke bron van leerervaringen,die richting gaven aan de aanbevelingen voor de MOS-praktijk

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Petegem Peter
• Co-promotor: Boeve-de Pauw Jelle

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoekers zijn het er over eens dat de huidige milieuproblematiek een gevolg is van menselijke gedrag. Milieueducatie (ME) wordt beschouwd als een belangrijk instrument in de bestrijding van de milieuproblematiek. Echter, slechts zelden slaagt ME er in om het ecologisch gedrag van jongeren te veranderen. Deze studie onderzoekt de perceptie van educatoren op het proces van gedragsverandering als een mediërende factor in de effectiviteit van ME.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Boeve-de Pauw Jelle

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Onderwerp van het onderzoek is een evaluatie van de effectiviteit van van het educatieve programma Mobibus. Specifieke aandacht gaat naar de impact die het programma heeft op de kennis, attitudes en vaardigheden van de deelnemers inzake verkeersveiligheid en duurzame mobiliteit.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Boeve-de Pauw Jelle
• Co-promotor: Delvaux Eva
• Co-promotor: Van Petegem Peter

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject