Resultaten AIRbezen Antwerpen 2014

“Verkeersgerelateerd fijn stof komt in hele stad voor”

De bladeren van het AIRbezen-project zijn geanalyseerd, de resultaten in een kaart gegoten. Die kaart toont aan dat het verkeersgerelateerde fijn stof over het volledige grondgebied van de stad Antwerpen terug te vinden is. Wie binnen de Ring woont, is niet meer blootgesteld aan verkeersvervuiling dan wie in de districten woont.

De resultaten

  • Aardbeien als meetplant

​Als eerste belangrijke resultaat konden we vaststellen dat aardbeien uitermate geschikt zijn als meetplant, en dat zij goed in staat zijn om de verkeersgerelateerde partikels op te vangen en vast te houden.

Van de bruikbare 697 plantjes werden 88% op het gelijkvloers of de eerste verdieping geplaatst, 428 plantjes, of 61% op de eerste verdieping. Er werden zelfs aardbeitjes geplaatst tot op de 19de verdieping. Doordat op verschillende plaatsen plantjes op verschillende hoogtes geplaatst werden binnen dezelfde straat, of zelfs hetzelfde huis/appartementsgebouw, kon worden vastgesteld dat de blootstelling aan de verkeersgerelateerde partikels vermindert met de hoogte.
 

  • Verkeersgerelateerde vervuiling

Een andere vaststelling, die kon worden afgeleid omdat op verschillende plaatsen plantjes zowel aan de straatzijde als in de tuinen werden geplaatst, is dat de concentratie aan dergelijke verkeersgerelateerde partikels over het algemeen kleiner is in de tuinen dan aan de straatzijde. Dit laatste is echter plaatsafhankelijk, want in tuinen die grenzen aan drukke verkeersassen (snelwegen) kan de concentratie dan weer hoger zijn dan aan de straatzijde.

Omwille van het hoogte-effect werden verdere analyses alleen uitgevoerd op aardbeienplantjes die werden opgesteld tussen de 3 en 6 meter (in totaal 388 plantjes, of 55% van de 697 bruikbare plantjes). Aangezien treinen en trams ook veel magnetiseerbare deeltjes verspreiden, die dus het signaal en de interpretatie kunnen verstoren, werden plantjes uit deze straten ook niet meegenomen in de analyses. Voornamelijk tramlijnen bevinden zich echter dikwijls ook langs drukke verkeersassen, waar er wel degelijk ook een hoge verkeersgerelateerde vervuiling is waar te nemen.

De resultaten tonen aan dat de verspreiding van de verkeersgerelateerde vervuiling een grote ruimtelijke variatie vertoont over het volledige onderzochte gebied. Met andere woorden: er zijn geen duidelijke minder vervuilde of meer vervuilde gebieden aan te duiden. Dit komt omdat het verkeer, waar de metingen een belangrijke aanduiding voor geven, verspreid over het hele grondgebied voorkomt.

De laagste waarden werden waargenomen in eerder brede, open straten met weinig verkeer, of op plaatsen waar verkeer verder af was, zoals op grotere hoogte, of op de campus van de faculteit, boven op het dak van de Craeybeckxtunnel. Deze waarden kunnen beschouwd worden als stedelijke achtergrondwaarden. De gemiddelde waargenomen waarden voor het volledige grondgebied bedroegen ongeveer zesmaal de achtergrondwaarden. Op sommige plaatsen werden echter waarden van meer dan 20 tot 40 keer deze stedelijke achtergrondwaarde vastgesteld. Meestal is het wel zo dat wat verder van de drukkere verkeersassen - zoals in verkeersluwe straten/wijken - de waarden terugvallen op duidelijk lagere niveaus. Op sommige plaatsen werden hogere waarden waargenomen die eerder konden toegeschreven worden aan werkzaamheden in plaats van aan verkeer.

Verkeersvervuiling is een belangrijke vervuilingsbron in de stad Antwerpen, en is duidelijk gelinkt aan sterke verkeersassen verspreid over het volledige grondgebied. Eens men zich weg begeeft van deze verkeersassen daalt de concentratie aan verkeersgerelateerde vervuiling. Verdere informatie over de samenstelling en schadelijkheid van deze vervuiling ontbreekt momenteel nog. Daarom is het aangewezen dat we allen samen deze verkeersgerelateerde vervuiling terugdringen.
 

Bekijk onze resultaten op kaart

Bekijk de presentatie van de resultaten die werd gegeven op 23 juni 2014.

Herbekijk de presentatie van 23 juni 2014 vanuit de zaal (spreker start na de foto's)

  • Wat kunnen we nu doen?

Dit kan op verschillende manieren gebeuren. We kunnen zelf de auto meer langs de kant laten, en zeker voor kleinere verplaatsingen kiezen voor milieuvriendelijke transportmiddelen (te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer). Omdat ook houtverbranding fel bijdraagt aan stedelijke luchtverontreiniging zoeken we best alternatieve verwarmingsvormen. Bovendien kunnen we met z’n allen het signaal geven dat we maatregelen willen die het autoverkeer verminderen en de andere vervoersvormen stimuleren. Bovendien moet ook de nodige infrastructuur gerealiseerd worden zodat dit vlot en veilig kan verlopen. En uiteindelijk zou het dieselverbruik fel moeten teruggedrongen worden. Dit kunnen we dus doen door zelf te kiezen voor een benzinewagen, en door de nodige signalen uit te sturen naar de hogere overheden. Bovendien kunnen we best zo veilig mogelijk omgaan met de aanwezige vervuiling door bijvoorbeeld te ventileren (ramen open te zetten) langs de achterzijde van het huis, of op hogere verdiepingen.

 

“Het AIRbezen-team wil alle deelnemende Antwerpenaren danken voor de massale deelname, grote steun en niet aflatende interesse”, zegt prof. Roeland Samson. “Dit alles heeft gemaakt dat we een uniek AIRbezen-project hebben kunnen waarmaken voor een gezondere lucht in Antwerpen. Wie weet, komt er een vervolg op het project.”

 

Vorig nieuws...


 

De verwerking...

De verwerking van de AIRbezen is in volle gang!

781 bruikbare enveloppen en 686 ingevulde vragenlijsten bereikten ons.

Momenteel werd de bladoppervlakte van alle 781 bladstalen (in 3 herhalingen per staal) reeds bepaald. De enveloppen zitten nu in de oven op 45°C in afwachting van de magnetische analyses volgende week.

Op de website en via facebook zullen geregeld updates met enkele foto's verschijnen. Hou ons dus maar in de gaten! ;)

Massale respons

We kregen al 719 enveloppen en 593 vragenlijsten binnen!

Vergeet zeker niet de vragenlijst in te vullen op www.uantwerpen.be/airbezen/vragenlijst. Anders kunnen de resultaten van je airbees niet gebruikt worden...

Voor de vergeetachtigen onder ons: Enveloppen kunnen nog op onze universiteit afgegeven worden:
 

Universiteit Antwerpen, Departement Bio-Ingenieurswetenschappen

Groenenborgerlaan 171

2020 Antwerpen

Gebouw V, 6e verdieping (afgeven op secretariaat)

 

Bedankt!

Plukweekend

In het weekend van 10 en 11 mei was het al zover, dan hadden onze meetstationnetjes goed hun best gedaan, en was het aan ons om de blaadjes in te zamelen en te onderzoeken.

Iedere deelnemer heeft ondertussen een mail ontvangen met wat hij/zij moet doen om de blaadjes terug binnen te brengen. Bedoeling is dat jullie 5 setjes van samengestelde, niet-beschadigde blaadjes van het plantje verwijderen, en binnenbrengen op hetzelfde punt als waar je de plantjes in maart hebt opgehaald. Je mag de enveloppe met de blaadjes in, en met je nummer langs buiten erop vermeld, gewoon in de brievenbus steken. Graag op 10 of 11 mei, en voor zondag 16u. Blaadjes die zondagavond niet binnen gebracht zijn, kunnen niet meer onderzocht worden. Wij halen de enveloppes zondagavond immers op en zo gaan ze rechtstreeks naar de UA. Belangrijk is ook dat jullie de blaadjes niet aanraken!

Op onderstaand filmpje zie je nog eens hoe het moet!

Vragenlijst invullen
We vragen jullie ook om even tijd te nemen om ook de vragenlijst in te vullen. De 16 vragen in deze vragenlijst zijn zeer belangrijk om de verkregen resultaten juist te kunnen interpreteren. Gelieve deze lijst dan ook volledig in te vullen.

Bovendien willen we, nu de aardbeienplantjes zo massaal verdeeld zijn over Antwerpen, ook nog jullie medewerking vragen voor een onderzoek naar de relatie tussen stadslandbouw en luchtverontreiniging. Meerbepaald zouden we willen weten of er aardbeitjes groeien aan jullie meetstationnetjes, hoeveel dat er zijn en of zij er “normaal” uitzien. We zullen hiervoor binnenkort ook een internetvragenlijst openstellen. Hoe meer AIRbezen er deelnemen, hoe interessanter de resultaten. In elk geval kunnen jullie de aardbeitjes wel voor jullie zelf houden als bedanking voor jullie fantastische inzet en medewerking! Meer nieuws volgt spoedig!

We houden jullie uiteraard ook nog op de hoogte van de resultaten, en danken jullie alvast voor de zorg die jullie aan de plantjes hebben toegediend, de foto’s die jullie doorstuurden ... Het was een geweldige ervaring.

Tot binnenkort!

Verdeelweekend

Verdeelweekend

Op basis van de lijsten die we terug binnenkregen is 93% van de airbezen tijdens het verdeelweekend op zijn plek terecht gekomen!

Bedankt aan de gemotiveerde deelnemers en alle medewerkers voor het vlotte verdeelweekend!!

Het AIRbezen-team

Infomoment 24 februari 2014

Op het infomoment werd de komende campagne toegelicht en kwamen de deelnemers meer te weten over de gebruikte meetmethode. Na een interessante vragenronde werd er nog wat nagepraat bij een natje en droogje.

Bekijk de presentatie van de infoavond

Hoe de AIRbezen weekends op 15-16 maart en 10-11mei er zullen uitzien werd tijdens het infomoment op 24 februari getoond aan de hand van 2 filmpjes.

 

Inschrijvingen worden gestopt

Inschrijvingen worden gestopt

Besten,

Bedankt voor jullie massaal enthousiasme en interesse in de luchtkwaliteit in uw buurt. We waren op zoek naar 500 vrijwilligers en zitten momenteel over de 1000 (zie kaart met locaties).

We zijn dan ook genoodzaakt om een stop te zetten op de inschrijvingen... Het zal vanaf nu dus niet meer mogelijk zijn om in te schrijven en een plantje bij u thuis te verzorgen.

Diegenen die zijn ingeschreven zullen binnenkort meer vernemen over het verdere verloop van het project.

Alvast hartelijk bedankt!!

AIRbezen