Luchthaven - Steunpunt Goederen- en Personenvervoer

Coördinator: Prof. dr. Eddy Van de Voorde

Onderzoeker:   Drs. Els Struyf
 

De optimale balans tussen vracht- en passagiersactiviteiten van luchthavens

Luchthavens staan meer en meer met elkaar in concurrentie. Deze uit zich op 2 vlakken. Ten eerste is er concurrentie op het vlak van het aanbod nl. het aantrekken van luchtvaartmaatschappijen. Ten tweede op het vlak van de vraag om zowel passagiers als vracht aan te trekken. Luchthavens kiezen daarom vaak voor een mix van passagier- en vrachtvervoer om hun winstgevendheid te maximeren. Voor overheden is vooral het genereren van toegevoegde waarde en van werkgelegenheid van belang, zowel direct als indirect. Om deze toegevoegde waarde en de werkgelegenheid te behouden en te verhogen is het doel van dit onderzoek om de optimale balans tussen passagiers en vrachtactiviteiten van een luchthaven te bepalen met als toepassing Brussels Airport en de Vlaamse regionale luchthavens. Dit moet leiden tot een beleidsondersteunend instrument ontwikkeld worden, waarbij niet enkel rekening zal worden gehouden met de bedrijfseconomische resultaten van de luchthavens, maar ook met de maatschappelijke en economische relevantie voor de regio, in casu Vlaanderen.

Economische effecten en kosten van een tijdelijke sluiting van een luchthaven

Luchthavens zijn belangrijke knooppunten in de logistieke keten en ondersteunen de economische activiteit in een regio. Indien deze knooppunten echter plotseling tot stilstand komen, kan ook een deel van de logistieke keten van een regio worden onderbroken. Dit kan vooral op korte termijn een negatieve invloed hebben op de regio, maar ook op lange termijn indien de onderbreking in de keten aanhoudt of frequenter gebeurt. Een onderbreking van de dienstverlening op een luchthaven kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld extreme weersomstandigheden, terrorisme, vulkaanuitbarstingen of stakingen van het personeel op de luchthaven.

Het doel van dit onderzoek is een overzicht te maken van alle stakeholders die direct en indirect beïnvloed worden door een tijdelijke sluiting van een luchthaven. Verder worden de directe en indirecte economische effecten die hiervan het gevolg zijn gekwantificeerd. Concrete beleidsaanbevelingen zullen geformuleerd worden om te zorgen dat de effecten van een onderbreking geminimeerd worden.

Het spoorvervoer van luchtvracht als alternatief voor het wegvervoer: de luchthaven van Brussel als case study

In dit onderzoeksspoor zal bestudeerd worden of spoorvervoer een aanvaardbaar alternatief is voor wegvervoer in de context van het transport van luchtvracht. In het bijzonder wordt onderzocht in welke mate vrachtvervoer via het spoor een competitief voordeel kan bieden aan Brussels Airport. Tot slot wordt geanalyseerd of het aanbieden van een spoorverbinding voor het transport van luchtvracht een verschuiving van de modus met zich zal meebrengen.

In de eerste fase van het onderzoek zal een typologie gemaakt worden van de huidige inkomende en uitgaande stromen van Brussels Airport. Vervolgens wordt een overzicht gemaakt van succesverhalen en mislukkingen van het spoorvervoer van luchtvracht. In een derde fase worden de vrachtcategorieën opgesomd die in aanmerking komen voor gecombineerd spoor-lucht vervoer. Verder zullen alle relevante partijen worden bevraagd over de mogelijkheden van spoorvervoer van luchtvracht. Ook worden de noodzakelijke infrastructuurinvesteringen bepaald, die nodig zijn voor het aanbieden van dit spoorvervoer. Tot slot wordt een gevalstudie uitgewerkt