Glossarium
ab cd ef gh ij kl mn op qr st uv wx yz
ADSEI
Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie van de FOD Economie
BBP
Bruto binnenlands product is de som van alle bruto toegevoegde waarde van een nationale of regionale economie tijdens een bepaalde periode en wordt gebruikt als indicator om de economische welvaart van een regio of land aan te duiden. De verandering van het bbp in de tijd is het gevolg van de variaties in de geproduceerde hoeveelheden en die van de prijzen
Beladings- en bezettingsgraad
Mate waarin een bepaald voertuig bezet of beladen is met personen, uitgedrukt in aantal, of met goederen, uitgedrukt in ton
Benchmark
Een standaard of referentiepunt waarmee zaken kunnen vergeleken, gemeten of beoordeeld worden. "Benchmarking" is het proces waarbij prestaties vergeleken worden met andere om eventuele verbeteringen aan te brengen
CFK-11-equivalenten
Meeteenheid waarbij het ozonafbrekend vermogen van een product ('ozone depletion potential' of ODP-waarde) afgewogen wordt ten opzichte van het ozonafbrekend vermogen van CFK-11, waarvan de ODP-waarde per definitie gelijkgesteld wordt aan 1
CO2-equivalent (CO2-eq)
Meeteenheid gebruikt om het opwarmend vermogen ('global warming potential') van broeikasgassen weer te geven. CO2 is het referentiegas, waartegen andere broeikasgassen gemeten worden. Bv. omdat bij eenzelfde massa gas het opwarmend vermogen van CH4 21 keer hoger is dan dat van CO2, stemt 1 ton CH4 overeen met 21 ton CO2-equivalenten
Droge lading
Lading bestaande uit vaste materie zoals bijvoorbeeld zand, steenkool of cargo
Emissie
Uitstoot of lozing van stoffen, golven of andere verschijnselen door bronnen, meestal uitgedrukt als een hoeveelheid per tijdseenheid
Energie-intensiteit
Hoeveelheid energie gebruikt per fysische of economische eenheid van activiteit. Op niveau van een land of regio wordt als eenheid van activiteit het bruto binnenlands product (BBP) tegen constante prijzen gehanteerd
Epo
Europese octrooisysteem (op basis van de data van het European Patent Office, EPO)
EUROSTAT
Statistisch Bureau van de Europese Gemeenschap
Externaliteiten
Neveneff ecten van maatschappelijke activiteiten die ongevraagd invloed uitoefenen op andere personen, gewassen, gebouwen, materialen, milieu, ecosystemen ... Externaliteiten kunnen negatief (bv. de meeste emissies) of positief (bv. landschapsvoorziening door de landbouw) zijn
Externe kosten
Schadekosten verbonden aan negatieve neveneffecten van maatschappelijke activiteiten. Deze worden meestal niet (volledig) via het prijsmechanisme in rekening gebracht en bijgevolg afgewenteld op de maatschappij, andere landen of toekomstige generaties
FEBIAC
Belgische Federatie van de automobiel- en tweewielerindustrie
Gecombineerd vervoer
Combinatie van vervoerswijzen waarbij één (passieve) wijze vervoerd wordt door een
(actieve) ander
Geluidscontouren
Geluidscontouren zijn lijnen die punten verbinden met een zelfde gemiddelde geluidsbelasting. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen dag- en nachtcontouren
Geluidsdrukniveau
Niveau van de geluidsdruk uitgedrukt in decibel (dB); de geluidsdruk is de kleine overdruk in de lucht veroorzaakt door het voorbijkomen van een geluidsgolf en wordt onder andere waargenomen door het menselijk oor
Groene logistiek
Logistiek waarbij een zo duurzaam mogelijke oplossing wordt gezocht
Integrator
Bedrijf dat volledige transportstromen regelt van deur tot deur door een optimale integratie van de beschikbare modi
Intermodaal transport
Vervoer van goederen in een eenheidslading of in een voertuig door opeenvolgende vervoerswijzen zonder afhandeling van de goederen bij het veranderen van de vervoerswijze
Internalisering van externe kosten
Mate waarin de schadekosten verbonden aan ongewenste neveneffecten van maatschappelijke activiteiten aangerekend worden aan de veroorzakers
Intramurale investeringen
Investeringen binnen de eigen onderneming
IOT
Input - outputtabellen
KWh
Kilowatt per uur, eenheid van energieverbruik per uur
LA,dan
Gewogen dag-avond-nacht geluidsniveau, een gewogen sommatie van het geluidsdrukniveau overdag, 's avonds en 's nachts waarbij de avond- en nachtwaarde respectievelijk 5 dB(A) en 10 dB(A) wordt opgeteld
LAden
LAeq gecorrigeerd met 10 dB voor de nachturen en 5 dB voor de avonduren, komt tegemoet aan de behoefte aan rust tijdens de avond en de nacht. Op die manier houdt de parameter rekening met de gevoeligheid aan geluid op verschillende momenten van de dag. De avondperiode loopt in België van 19.00u tot 23.00u, de nachtperiode van 23.00u tot 07.00u. De Lden wordt Europees aangegeven als maat voor de globale hinder die wordt ervaren over een hele dag.
Ladingscapaciteit
Maximum ladingsgewicht dat door de registrerende bevoegde overheid wordt toegelaten
LAeq
Gewogen equivalent geluidsdrukniveau, energetisch gemiddeld niveau dat rekening houdt met frequentieafhankelijkheid van de gevoeligheid van het menselijk oor
LAeq,T
Gewogen equivalent geluidsniveau, kwadratisch gemiddelde geluidsdruk over een periode T
LAnight
Gewogen equivalent geluidsdrukniveau (Laeq) tijdens de nachtperiode. De nachtperiode kan wijzigen volgens de bron. Er zijn andere definities mogelijk voor wegverkeer, luchtvaart (23 u tot 7 u), spoorverkeer en industrie. Deze parameter wordt Europees aangegeven als indicatief voor slaapverstoring
Last-mile logistics
Logistiek waarbij het laatste deel van de vervoerketen centraal staat namelijk het laatste distributiepunt en de uiteindelijke klant
Logistiek
Het proces van planning en beheersen van de vervoersstroom in brede zin: levering van grondstoffen, het voorraadbeleid, levering aan goederenopslaggebouwen en distributiecentra, sortering, afhandeling, verpakking en levering aan de klant.
MIRA-T
Milieurapport Vlaanderen: Thema's
Modale verdeling
Aandeel van de verschillende vervoersmodi in de transportstromen
Modus
Vervoerwijze, verplaatsen met een personenwagen, motorrijwiel, fiets, autobus, trein, schip, vliegtuig, vrachtwagen… of te voet
Multimodaal transport
Het vervoer van goederen door minstens twee verschillende vervoerswijzen
NACE-BEL
Belgische versie van de activiteitencodering NACE Rev.1, die werd opgesteld door het Bureau voor de Statistiek van de Europese Gemeenschap (Eurostat). De NACE Rev.1 is een herziening van de NACE-1970 ( Nomenclature générale des activités économiques dans les Communautés Européennes - Algemene systematische bedrijfsindeling in de Europese Gemeenschap)
Natte lading
Lading bestaande uit liquide of gasachtige middelen zoals bijvoorbeeld olie of melk
NMVOS
Niet-methaan vluchtige organische stiffen
Octrooisysteem
Alle regels, procedures en officiële partijen die betrokken zijn bij het regelen van de bescherming van intellectueel eigendom door middel van een octrooi, vormen samen het octrooisysteem. De regels van het octrooisysteem verwijzen naar de octrooiwetgeving die van kracht is, zowel nationaal als internationaal
OESO
Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
Ontkoppeling
treedt op wanneer de groeisnelheid van een drukindicator lager is dan de groeisnelheid van een activiteitsindicator of een economische indicator (uitgedrukt in constante prijzen). De ontkoppeling is absoluut als de groei van de drukindicator nul of negatief is. De ontkoppeling is relatief als de groei van de drukindicator positief is, maar minder groot dan die van de activiteits- of economische indicator
Outsourcing
Uitbesteding door bedrijven en instellingen van bepaalde activiteiten aan derden
Ozonafbrekende stof
stof vermeld in bijlage 1 van EG-verordening 2037/2000; stof waarvan algemeen wordt aangenomen dat het in staat is ozon in de stratosferische luchtlagen af te breken; we onderscheiden CFK’s, HCFK’s, HBFK’s, halonen, tetrachloorkoolstof, methylbromide en 1,1,1-trichloorethaan
Ozonprecursor
Voorloperstof, stof waaruit ozon ontstaat door inwerking van zonlicht. Stikstofoxiden en niet-methaan vluchtige organische stoffen (NMVOS) zijn de belangrijkste ozonprecursoren
PBV
Promotie Binnenvaart Vlaanderen
Personenkilometers (pkm)
Totaal aantal kilometers binnen een zekere tijd afgelegd door alle personen die zich met een bepaalde categorie van vervoermiddelen verplaatsen
PJ
Eenheid van energieverbruik: 1 petajoule = 10 15 J = 2.78 x 107 kWh
PM10
Fractie van de stofdeeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 10 µm. Aerodynamische diameter van een stofdeeltje: diameter van een bolvormig deeltje, met een soortelijke massa van 1 g/cm³ dat in de omgevingslucht hetzelfde gedrag vertoont als het stofdeeltje
PM10-2,5
Fractie van de stofdeeltjes met een aerodynamische diameter tussen 2,5 en 10 µm
PM2,5
Fractie van de stofdeeltjes met een aerodynamische diameter kleiner dan 2,5 µm.
Postponed manufacturing
Uitstel van afwerking van goederen waarbij vaak het product aangepast wordt aan de nationale markt alvorens het aan de klant wordt geleverd
Reverse logistics
Logistiek waarbij goederen zoals defecte elektronica, van de plaats van consumptie naar de plaats van productie worden teruggebracht
Semi-trailer
Vrachtvoertuig dat getrokken dient te worden door een gemotoriseerd voertuig maar niet beschikt over een voorste as waardoor een groot deel van de lading rust op het gemotoriseerd voertuig
TEU
Twenty-foot Equivalent Unit, standaard eenheid die containers van verschillende groottes en de capaciteit van terminals en schepen omschrijft. Een 20-voet ISO container is daarbij gelijk aan 1 TEU (ISO-normering volgens sterkte, afmetingen
en toebehoren). Voor een Forty-foot Equivalent Unit, FEU, wordt een waarde van 2 TEU gebruikt
TJ
Eenheid van energieverbruik: 1 terajoule = 1012 J = 2.78 x 105 kWh
Toegevoegde waarde
De toegevoegde waarde van de transportsector en de subsectoren is gelijk aan hun bijdrage (bruto output) tot het BBP van het land
USPTO
Amerikaans octrooisysteem (op basis van de data van het U.S. Patent and Trademark Office, USPTO)
Value added logistics
Aanvullende diensten die aan een product worden toegevoegd gedurende het logistieke proces, als verpakken, ompakken, labellen, prijzen, assembleren
Verkeersintensiteit
Gemiddeld aantal voertuigen dat zich per dag beweegt op de verkeersinfrastructuren. Wanneer uitgedrukt in dB, gaat het over tienmaal de logaritme van de verhouding van een verkeersintensiteit tot een referentiewaarde
VITO
Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek
VMM
Vlaamse Milieumaatschappij
Voertuigkilometers
Totaal aantal kilometers afgelegd door een bepaalde categorie van vervoermiddelen binnen een zekere tijdsspanne.
VRIND
Vlaamse regionale indicatoren
Waste logistics
Logistiek waarbij het vervoer en afhandeling van afval centraal staat (incl.levering aan recyclageparken)
Well-to-Wheelbenadering (WTW)
Hierbij houdt men rekening met het totale energiegebruik van een transportsysteem, dus met de som van het directe en indirecte energiegebruik