Multiperspectiviteit en controversiële onderwerpen (2019-2020)

De implementatie van queer onderwerpen in het secundair onderwijs

Klik op de titel in het keuzemenu links (mobiele telefoon: boven) voor toegang tot een website met lesmateriaal om impliciet LGBTQ+ onderwerpen in te zetten in de les aan de hand van theaterdidactiek. 

Ik ben oké. Omgaan met depressie en emotionele moeilijkheden in de klas 

Klik op de titel in het keuzemenu links (mobiele telefoon: boven) voor toegang tot een platform met lesideeën en tips & tricks om mentaal welzijn bespreekbaar te maken en de weerbaarheid van (psychisch kwetsbare) jongeren te bevorderen in de klas. 

Multiperspectiviteit als bruggenbouwer: case-study Bosnië-Herzegovina

Klik op de titel in het keuzemenu links (mobiele telefoon: boven) voor een werkpakket dat de complexe geschiedenis van Bosnië-Herzegovina gebruikt om te werken rond kritisch omgaan met bronnenmateriaal, multiperspectiviteit en het onderwijssysteem in Bosnië-Herzegovina. 

Teaching about diversity in and around Frankenstein (1823)

Klik op de titel in het keuzemenu links (mobiele telefoon: boven) voor een werkpakket dat de roman Frankenstein (1823, Mary Shelley) herbekijkt vanuit het postkoloniale en het feministische perspectief. Het materiaal dat diversiteit in en rond het boek onderzoekt is enkel in het Engels beschikbaar en leent zich daardoor in de eerste plaats voor de les Engels. 

Multiperspectiviteit en controversiële onderwerpen (2020-2023)

Multiperspectiviteit in de les: twee paar ogen zien meer dan een

​West-Europese samenlevingen zijn steeds superdiverser en multicultureler geworden, waardoor diversiteit en multiculturaliteit een steeds relevantere onderzoekslijn en een opkomend onderwerp in de onderwijswetenschappen zijn geworden. Als gevolg van deze sociaal-politieke en demografische veranderingen wordt het Vlaamse onderwijsveld gekenmerkt door een toenemende spanning in de scholen tussen de leerlingenpopulatie die etnisch diverser wordt en leraren die over het algemeen minder vertrouwd zijn met de diverse achtergronden van hun leerlingen.

De recente conceptualisatie van multiperspectiviteit koppelt het begrip aan de oproep van leerlingen (niet enkel met een migrantenachtergrond) om ons te bevrijden van etnocentrisch onderwijs door vele perspectieven en ervaringen te integreren. Multiperspectiviteit is zowel een affectief concept dat sterk verbonden is met een houding als een cognitief concept dat ten grondslag ligt aan de selectie en presentatie van de lesinhoud. Over het algemeen drukt multiperspectiviteit de bereidheid uit om zich in het perspectief van een ander te verplaatsen door te kijken naar gebeurtenissen of ontwikkelingen vanuit verschillende invalshoeken of met alternatieve verhalen. Verhalen zijn teksten, dus ideaal voor het taalonderwijs. Vandaar het grote aanbod aan taaltaken in het onderstaande materiaal.

Als praktijktoepassing van hun masterproef delen student-leraren van de educatieve masteropleiding de door hen ontwikkelde en door een ervaren leerkracht in de praktijk uitgeteste multiperspectiviteits(taal)taak met andere taalleerkrachten.

Multiperspectiviteit in de les Engels: uitgewerkt lesmateriaal voor leerlingen derde graad ASO - Anaïs De Vierman

De multiperspectiviteits(taal)taak bestaat uit een spreekopdracht (die thuis kan gemaakt worden) over migratie en integratie. De (taal)taak is gebaseerd op twee leesteksten pro en contra opvang van vluchtelingen in Europa.

Bij de taaltaak hoort een praktische leidraad voor de leerkracht die theoretische kaders aanreikt met betrekking tot multiperspectiviteit, controversiële lesonderwerpen en verbindende communicatie.

De specifieke doelgroep zijn leerlingen van het zesde jaar ASO/D-finaliteit.

Het downloadbare lesmateriaal bestaat uit de gids met de (taal)taak (pdf - 4,6 Mb).

Multiperspectiviteit in de les Frans: uitgewerkt lesmateriaal voor leerlingen tweede en derde graad ASO - Lise Nuyts

De multiperspectiviteits(taal)taak bestaat uit een spreekopdracht (die thuis kan gemaakt worden) over huidskleur. De (taal)taak is gebaseerd op twee leesteksten pro en contra opvang van vluchtelingen in Europa.

Deze multiperspectiviteitstaaltaak kan gebruikt worden om als leerkracht meer vertrouwd te raken met het principe van multiperspectiviteit en om de perspectieven van alle leerlingen te erkennen en te gebruiken in een les.

De specifieke doelgroep zijn leerlingen van het zesde jaar ASO/D-finaliteit.

Het downloadbare lesmateriaal bestaat uit:

  1. Lesvoorbereiding (pdf - 105 Kb
  2. Werkblad voor leerlingen (pdf - 77Kb)


Multiperspectiviteit in de les Duits: uitgewerkt lesmateriaal voor leerlingen derde graad TSO - Sandra De Witte

De multiperspectiviteits(taal)taak bestaat uit een schrijfoefening (e-mail) gekoppeld aan een leestekst over wereldwijde relatiegeschenken (die voor de les al door de leerlingen wordt gelezen).

In de leestekst worden de leerlingen geconfronteerd met culturele/etnische verschillen, die tijdens de les worden besproken. Er wordt ook naar hun persoonlijke ervaringen en (culturele) achtergrond over dat thema gevraagd.

De schrijfoefening combineert de nieuw opgedane kennis met hun eigen (culturele/etnische) gewoontes rond dit onderwerp.

Het downloadbare lesmateriaal bestaat uit:

  1. Lesvoorbereiding (pdf - 89 Kb) 
  2. Leestekst “Gastgeschenke weltweit” (verkorte versie) (pdf - 43 Kb)  (Brontekst hier)​
  3. Handout met oefeningen, invulblad (dat apart de klas rond gaat) en schrijftaak (3 blz.) (pdf - 51 Kb) 

Multiperspectiviteit in de les Duits: uitgewerkt lesmateriaal voor leerlingen derde graad ASO - Vivian van Buul

De multiperspectiviteits(taal)taak „Brauchen wir Noten?“ vertrekt vanuit de leerplandoelstellingen van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.

Het betreft een taaltaak (uit de 'real world', zijnde leesvaardigheid in combinatie met luister-, spreek- en schrijfvaardigheid) die tegelijkertijd een 'academic task' is (waaraan, met andere woorden, multiperspectiviteit werd toegevoegd). Dit omdat er soms door leerkrachten nog een eigen mening naar voren geschoven wordt bij het behandelen van controversiële onderwerpen, en zo dus niet alle perspectieven op de zaak vermeld worden.

Bovendien werden bij de taaltaak aspecten uit een bepaalde game toegevoegd (Animal Crossing: New Horizons voor de Nintendo Switch) om te kunnen bekijken in welke mate het haalbaar is om spelgebaseerd leren (gamificatie, 'serious gaming') toe te voegen aan een klassieke (taal)lescontext. Uiteraard is het niet de bedoeling om leerlingen daadwerkelijk op een Nintendo Switch dit spel te laten spelen. Wel gebruikt de taaltaak enkele van de technieken die het spel kenmerken. Dit biedt  mogelijkheden om het spel in het onderwijs, in de klas, te gebruiken.

Het downloadbare lesmateriaal (pdf - 2,4 Mb) bestaat uit een lesvoorbereidingsformulier met bijbehorende handouts.

Multiperspectiviteit in de les Welzijnswetenschappen, Gezondheidszorg, Verzorging, Assistentie in Wonen, Zorg en Welzijn of Logistiek Assistent in de Gezondheidszorg - Els Tanghe

In deze les(senreeks), die handelt over pioniers in de gezondheidszorg, staat multiperspectiviteit in het onderwijs van de gezondheidszorg centraal. Florence Nightingale is waarschijnlijk de bekendste pionier in Europa. Ze is echter niet de enige. 

De les(senreeks) is opgevat als een klasgesprek over evoluties in de gezondheidszorg als inleiding van een individuele of groepsopdracht waarbij leerlingen kennismaken met Florence Nightingale en andere pioniers. De uitwerking van die opdracht vormt vervolgens de basis voor een tweede klasgesprek over onder andere het belang van multiperspectiviteit (in de gezondheidszorg), met een link naar de leefwereld van de leerlingen en de stage- en beroepspraktijk.

Het lesmateriaal is te downloaden via KlasCement hier en hier.