Onderzoeksgroep

De rol van mitochondriale DNA methylatie in eicellen in de transmissie van maternale metabole stress naar de volgende generatie 01/09/2025 - 31/08/2026

Abstract

Obesitas bij vrouwen heeft niet alleen invloed op de gezondheid en vruchtbaarheid, maar verhoogt ook het risico op stofwisselingsstoornissen en obesitas bij de volgende generatie(s). We hebben aangetoond dat mitochondriale (MT) disfuncties in eicellen een centrale rol spelen in de pathogenese van verminderde eicelkwaliteit en in de langetermijngevolgen voor de gezondheid van nakomelingen. Alle mitochondriën worden uitsluitend via de moeder overgeërfd en zijn dus afkomstig van de eicel. In dit project gaan we ervan uit dat door obesitas veroorzaakte veranderingen in de mtDNA-methylatiepatronen van eicellen of embryo's fungeren als een mediator waardoor het metabolische stressgeheugen via de MT wordt overgedragen op de volgende generatie, wat een sleutelrol speelt in het mechanisme van DOHaD. In het strategisch ontworpen MITOMEMORY-project zullen outbred Zwitserse muizen een obesogene dieet krijgen en zullen eicellen of vroege embryo's worden verzameld om de impact op mtDNA-methylatiepatronen te onderzoeken, die in verband zullen worden gebracht met mtDNA-genexpressie en bio-energetische functies. Om het meest gevoelige venster voor de inductie van mtDNA-methylatieveranderingen verder uit te breiden, zal ook het relatieve belang van de baarmoeder- en lactatieomgeving worden onderzocht door embryo's van controle- of obese muizen over te brengen naar controle- of obese ontvangers, met behulp van een 2*2 factoriële opzet. De mtDNA-methylatiepatronen van somatische cellen en eicellen van nakomelingen zullen worden onderzocht en gekoppeld aan metabole gezondheid. Het huidige project wordt ondersteund door drie deskundige supervisors en combineert unieke interdisciplinaire expertise om voor het eerst het fundamentele belang van mito-epigenetica in de vroegste levensfasen te onderzoeken. Wij zijn van mening dat mito-epigenetica een belangrijke route vormt voor de overerving van metabole stressgeheugen van de moeder op de volgende generatie. Als belangrijke eerste stap in de ontwikkeling van wetenschappelijk onderbouwde preventieve en therapeutische strategieën om de metabole gezondheid duurzaam te verbeteren, vormt dit project een integraal onderdeel van de politieke prioriteiten van de Europese Commissie (Horizon Europe Strategic Plan 2021-2024/2025-2027).

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject