Onderzoeksgroep

Expertise

Diatomeeën, eencellige, autotrofe algen, vormen één van de meest abundante en diverse algengroepen in de wereld. Als primaire producenten liggen zij aan de basis van alle voedselketens en zijn ze op die manier van groot belang voor het goed functioneren van de aquatische ecosystemen. Elk van de (naar schatting 50,000) soorten heeft eigen voorkeuren voor een grote waaier aan ecologische parameters zoals pH, geleidbaarheid, nutriënten, zware metalen en organische stoffen. Veranderingen in hun (physico-chemische) omgeving leiden automatisch tot veranderingen in de samenstelling van de diatomeeëngemeenschappen in rivieren, meren en bodems. Sinds enkele jaren verplicht de Europese Unie alle lidstaten om de goede kwaliteit van hun waterlichamen, zowel stilstaande als stromende te garanderen. Deze zogenaamde Europese Kaderrichtlijn Water vereist constante monitoring van de waterkwaliteit van meren en rivieren in de hele Europese Unie. Een van de belangrijkste indicatoren van de veranderingen in de kwaliteit van het water zijn zoetwater diatomeeën. De afgelopen 20 jaar zijn verschillende systemen ontwikkeld om gegevens van de diatomeeëngemeenschappen als bio-indicator te gebruiken. Het gebruik van diatomeeën heeft verscheidene voordelen: (1) ze reageren zeer snel op veranderingen in hun milieu, (2) ze zijn altijd overvloedig aanwezig in alle waterlopen en meren, (3) de bemonstering en monsterbereiding is vrij eenvoudig en goedkoop en ( 4) de diatomeeën analyse kan zeer eenvoudig worden omgevormd tot de waterkwaliteit indices. Een van de belangrijkste nadelen is echter de expertise die nodig is om de diatomeeëngemeenschap analyseren. Niet alleen zijn er een groot aantal soorten (ong. 1500 in België alleen al), hun identificatie vereist het gebruik van een performante lichtmicroscoop en soms zelfs een raster elektronenmicroscoop, en een constante training om vertrouwd te blijven met de nieuwste taxonomische updates omdat nieuwe soorten constant beschreven en ecologisch beter gekarakteriseerd worden. De onderzoeken die verband houden met de voorgestelde expertise omvatten professionele bemonstering op het terrein, het prepareren van de diatomeeënmonsters en de analyse en het tellen van de diatomeeënpreparaten met behulp van een lichtmicroscoop. Zodra de diatomeeëntellingen beschikbaar zijn, maakt het softwarepakket OMNIDIA een snelle berekening van de diatomeeën indices mogelijk. Alle analyses en technieken zijn conform de Europese richtlijnen EN13946 (diatomeeënbereiding) en EN 14407 (diatomeeën tellen).

Globale soortenstructuur, kolonisatie-extinctie dynamieken en adaptieve radiatie van de kosmopoliete diatomeeën clade Pinnularia borealis. 01/10/2016 - 30/09/2018

Abstract

Diatomeeën, eencellige algen met een kiezelhoudende celwand, vormen een ecologisch wijdverspreid een zeer diverse groep van algen. Tot voor kort dacht men dat de meeste diatomeeënsoorten een wereldwijde, ubiquiste verspreiding kenden. Echter, toenemend bewijs suggereert dat het tegendeel waar is voor veel soorten. Uit fylogenetische gegevens bleek dat ons model-soort Pinnularia borealis bestaat uit morfologisch gelijkaardige vormen, die in feite overeenkomen met verschillende soorten. Met dit project willen we een aantal hypotheses testen op basis van een diepgaande studie van dit soortcomplex. Ten eerste, zullen we een cultuur collectie van Pinnularia borealis stammen uit verschillende regio's opbouwen en karakteriseren met behulp van een combinatie van morfologie, genetica en ecofysiologie. Dit zal ons toelaten om na te gaan in welke mate ecofysiologisch specialisatie gecorreleerd is met de vorming van soorten en hun wereldwijde distributie tijdens de evolutie van het complex sinds zijn vermoedelijke oorsprong 30-47 mil. jaren geleden. Daarnaast zal het project gerichte sequencing van de monsters van het milieu en fylogeografische analyse gebruiken om patronen van de lokale en regionale verscheidenheid van dit complex in ijsvrije gebieden in Antarctica en de Arctis documenteren die een overzicht zullen geven van een hele reeks meer-types die verschillen in leeftijd en de mate van geografische isolatie . Dit zal ons toelaten om de relatieve rol van dispersie beperkingen en lokale adaptaties te testen om zo de verspreiding van deze soorten beter te begrijpen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Globale soortenstructuur, kolonisatie-extinctie dynamieken en adaptieve radiatie van de kosmopoliete diatomeeën clade Pinnularia borealis. 01/10/2014 - 30/09/2016

    Abstract

    Diatomeeën, eencellige algen met een kiezelhoudende celwand, vormen een ecologisch wijdverspreid een zeer diverse groep van algen. Tot voor kort dacht men dat de meeste diatomeeënsoorten een wereldwijde, ubiquiste verspreiding kenden. Echter, toenemend bewijs suggereert dat het tegendeel waar is voor veel soorten. Uit fylogenetische gegevens bleek dat ons model-soort Pinnularia borealis bestaat uit morfologisch gelijkaardige vormen, die in feite overeenkomen met verschillende soorten. Met dit project willen we een aantal hypotheses testen op basis van een diepgaande studie van dit soortcomplex. Ten eerste, zullen we een cultuur collectie van Pinnularia borealis stammen uit verschillende regio's opbouwen en karakteriseren met behulp van een combinatie van morfologie, genetica en ecofysiologie. Dit zal ons toelaten om na te gaan in welke mate ecofysiologisch specialisatie gecorreleerd is met de vorming van soorten en hun wereldwijde distributie tijdens de evolutie van het complex sinds zijn vermoedelijke oorsprong 30-47 mil. jaren geleden. Daarnaast zal het project gerichte sequencing van de monsters van het milieu en fylogeografische analyse gebruiken om patronen van de lokale en regionale verscheidenheid van dit complex in ijsvrije gebieden in Antarctica en de Arctis documenteren die een overzicht zullen geven van een hele reeks meer-types die verschillen in leeftijd en de mate van geografische isolatie . Dit zal ons toelaten om de relatieve rol van dispersie beperkingen en lokale adaptaties te testen om zo de verspreiding van deze soorten beter te begrijpen.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

      Project type(s)

      • Onderzoeksproject

      Een communicatie- en vulgarisatieplatform van het Belgisch Polair onderzoek. 15/12/2003 - 31/12/2006

      Abstract

      Onderzoeker(s)

      Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Belgische Polaire onderzoekscluster. (BE-POLES) 15/12/2003 - 31/12/2006

        Abstract

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

          Project type(s)

          • Onderzoeksproject

          Studie van de huidige, subfossiele en toekomstige biodiversiteit in de subantarctische regio: rol van dispersie, kolonisatie en weerstand aan klimatologische opwarming. 01/10/2003 - 31/12/2005

          Abstract

          Onderzoeker(s)

          Onderzoeksgroep(en)

            Project type(s)

            • Onderzoeksproject

            Patronen in verspreiding, samenstelling en diversiteit van protistgemeenschappen op Subantarctische eilanden. 01/10/2002 - 30/09/2005

            Abstract

            Onderzoeker(s)

            Onderzoeksgroep(en)

              Project type(s)

              • Onderzoeksproject

              Veranderingen in biodiversiteit gerelateerd aan Global Change in subarctische protistengemeenschappen. 01/02/2002 - 31/12/2005

              Abstract

              Onderzoeker(s)

              Onderzoeksgroep(en)

                Project type(s)

                • Onderzoeksproject

                Steun aan Congres: "20ième Colloque de l'Association des Diatomistes de langue Française" van 11-14 september 2001, RUCA Middelheimcampus 01/07/2001 - 31/12/2001

                Abstract

                Onderzoeker(s)

                Onderzoeksgroep(en)

                  Project type(s)

                  • Onderzoeksproject

                  Biogeografie van Subantarctische epifytische diatomeeëngemeenschappen uit reeds bestaande mosherbaria. 01/01/2000 - 31/12/2001

                  Abstract

                  Op basis van mosbewonende diatomeeën wordt de biogeografische indeling van het Subantarctische gebied nader bestudeerd. De te analyseren diatomeeëngemeenschappen worden verzameld in mosherbaria, afkomstig van de verschillende eilanden in dit gebied. Een similariteitsanalyse van de resultaten moet duidelijk maken of de reeds bestaande biogeografische indelingen (gebaseerd op hogere planten en gewervelden) toepasbaar zijn op protisten, i.c. diatomeeën.

                  Onderzoeker(s)

                  Onderzoeksgroep(en)

                    Project type(s)

                    • Onderzoeksproject

                    Een paleologisch model voor de interactie dispersie-diversiteit-milieu in protistengemeenschappen op Subantarctische eilanden: processen op macro- en microschaal. 01/10/1999 - 30/09/2002

                    Abstract

                    Onderzoeker(s)

                    Onderzoeksgroep(en)

                      Project type(s)

                      • Onderzoeksproject

                      Paleo-ecologische en paleoklimatologische studie van limnische en terrestrische sedimenten in Subantarctica: een analyse van Laat- en Postglaciale milieuveranderingen. 01/10/1997 - 30/09/1999

                      Abstract

                      Onderzoeker(s)

                      Onderzoeksgroep(en)

                        Project type(s)

                        • Onderzoeksproject

                        Paleo-ecologische en paleoklimatologische studie van limnische en terrestrische sedimenten in Subantarctica: een analyse van Laat- en Postglaciale milieuveranderingen. 30/09/1995 - 30/09/1997

                        Abstract

                        Onderzoeker(s)

                        Onderzoeksgroep(en)

                          Project type(s)

                          • Onderzoeksproject