Onderzoek Dorien Verdoodt

Abstract

Gehoorverlies heeft een grote invloed op levenskwaliteit en cognitie, en treft wereldwijd meer dan 1,57 miljard mensen. De aanvraag richt zich op de autosomaal dominante aandoening DFNA9 die leidt tot postlinguaal ernstig perceptief gehoorverlies (SNHL). DFNA9 wordt veroorzaakt door mutaties in het COCH-gen die leiden tot de vorming van mutant cochlin. Momenteel is er geen behandeling beschikbaar om SNHL bij DFNA9 te voorkomen of te genezen. In deze aanvraag wordt een innovatieve aanpak voorgesteld met in vivo evaluatie van een ziektemodificerende gentherapie geïnjecteerd in het binnenoor om de expressie van het gemuteerde COCH-allel te verminderen. Het lab zal dit doen door gebruik te maken van lipide nanopartikels opgeladen met een CRISPR-nuclease dat in vitro werd geoptimaliseerd in een uniek gehumaniseerd DFNA9-muismodel met de exacte mutatie van onze patiënten. Door het normale allel te sparen, wordt een heterozygote eiwit-truncerende mutatie gecreëerd, die niet zal leiden tot een fenotype van SNHL.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Rompaey Vincent
• Co-promotor: Verdoodt Dorien
• Mandaathouder: Sels Lize

Onderzoeksgroep(en)

• Translationele Neurowetenschappen (TNW)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Gehoorverlies is de meest voorkomende aandoening in de menselijke bevolking, zo een 440 miljoen mensen leiden hieraan waarbij evenwicht-en gehoorverlies een significante invloed hebben op hun levenskwaliteit. Gehoorverlies is ook vooropgesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als een prioritaire ziekte voor onderzoek naar therapeutische interventies. DFNA9 (DeaFNess Autosomal dominant 9) is een dominant overerfbare aandoening die wordt veroorzaakt door heterozygote mutaties in het COCH gen (Coagulation Factor C Homology) die wordt gekenmerkt door progressief laattijdig gehoorverlies (3de tot 5de decade) wat uiteindelijk leidt tot doofheid. In België en Nederland zijn er meer dan duizend patiënten die de p.P51S mutatie dragen in hun COCH gen, zij zullen doofheid ontwikkelen in afwezigheid van een geschikte therapie. Een veelbelovende strategie om het pathofysiologisch mechanisme van DFNA9 te stoppen of te vertragen is door een op CRISPRCas9 gebaseerde therapie toe te dienen in het binnenoor. Deze therapie zal in het binnenoor binnengebracht worden door een AAV vector die de productie van het (mutante) COCH proteine zal verminderen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Rompaey Vincent
• Mandaathouder: Verdoodt Dorien

Onderzoeksgroep(en)

• Translationele Neurowetenschappen (TNW)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Gehoorverlies is de meest voorkomende sensorische aandoening in de menselijke bevolking dat wereldwijd 440 miljoen mensen treft waarbij gehoor-en evenwichtsverlies een significante impact hebben op de levenskwaliteit en de sociale interactie. Bijkomend is gehoorverlies opgelijst door de Wereldgezondheidsorganisatie als prioriteit voor onderzoek naar nieuwe therapieën. DFNA9 (DeaFNess Autosomal 9) is een autosomaal dominante gehooraandoening veroorzaakt door verschillende heterozygote mutaties het COCH gen (Coagulation Factor C Homology). Patiënten hebben last van evenwichtsuitval en progressief gehoorverlies (startend tussen de 30-50 jaar) dat uiteindelijk leidt tot doofheid. In België en Nederland zijn er meer dan 1000 patiënten die leiden aan DFNA9 veroorzaakt door de p.P51S mutatie in het COCH gen. Deze patiënten zullen doofheid ontwikkelen aangezien er nog geen therapie voorhanden is. Een beloftevolle manier om het sensorineuraal gehoorverlies in DFNA9 patiënten te vertragen of te voorkomen is een op CRISPR-Cas9 gebaseerde therapie toe te dienen in het binnenoor door gebruik te maken van een lipid nanopartikel (LNP) om de productie van het mutante COCH eiwit stil te leggen of te verminderen. Tot nu focusten onderzoekers vooral op het gebruik van virale vectoren, meestal adeno-associated virale (AAV) vectoren, om gentherapie toe te dienen in het binnenoor. Echter hebben veel mensen al een infectie met een AAV doorgemaakt in hun leven waardoor ze antilichamen hebben aangemaakt tegen AAV virussen. Om dit probleem op te lossen, kunnen LNP's een alternatief bieden aangezien het reeds is aangetoond dat systemische injectie van LNP's veilig is omdat ze gebruikt werden voor de wereldwijde vaccinatie campagne met mRNA vaccins tegen COVID-19. Bovendien kunnen we in de plaats van Cas9 DNA, Cas9 mRNA verpakken in een LNP wat ervoor zal zorgen dat het Cas9 eiwit slechts tijdelijk tot expressie zal komen en zo de kans op een immuunrespons tegen Cas9 drastisch zal verkleinen. Om een binnenoor gentherapie te ontwikkelen die kan gebruikt worden in mensen, hebben we een nieuw gehumaniseerd DFNA9 muismodel ontwikkeld. Deze muizen dragen een gehumaniseerd COCH gen met de p.P51S mutatie en bootsen zo het genotype na van DFNA9 patiënten. Het doel van dit project is: (1) Onderzoeken of het toedienen van LNP's in het binnenoor van ons gehumaniseerd DFNA9 muismodel veilig en efficiënt is. (2) Onderzoeken of LNP's opgeladen met Cas9/gRNA complexen effectief in staat zijn om productie van het mutant COCH eiwit stil te leggen of te verminderen in celculturen afkomstig van fibroblasten van ons gehumaniseerd muismodel

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verdoodt Dorien

Onderzoeksgroep(en)

• Translationele Neurowetenschappen (TNW)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Gehoorverlies heeft een significante impact op levenskwaliteit en de maatschappij in het algemeen. Gehoorverlies is de meest frequente zintuigbeperking in de mens en treft 360 miljoen wereldwijd. Het werd dan ook door de Wereld Gezondheidsorganisatie (WGO) opgelijst als prioritaire ziekte voor onderzoek naar therapeutische interventies. DFNA9 is een dominant overerfbare aandoening, veroorzaakt door heterozygote mutaties in het COCH-gen, die progressief leidt tot bilaterale doofheid en verlies van evenwicht op de leeftijd van 50-70 jaar. Momenteel is er geen behandeling beschikbaar die het ontstaan van gehoorverlies kan verhinderen in DFNA9-patiënten. Lokale gentherapie om gehoor te herstellen of preventie van gehoorverlies werd de afgelopen jaren reeds uitgebreid bestudeerd in neonatale muismodellen. Momenteel is er een klinische studie lopende waarbij volwassen patiënten met diep perceptief gehoorverlies geïnjecteerd worden met virus-gebaseerde vectoren die gentherapie dragen om haarcellen te herstellen. Deze injectie gebeurt rechtstreeks in het slakkenhuis. In dit project hebben we als doel om binnenoor gentherapie te ontwikkelen als preventie tegen doofheid in een preklinisch muismodel van DFNA9. Door gebruik te maken van adeno-geassocieerde virale vectoren, zullen we met CRISPR-Cpf1 genoomcorrigerende technologie in de cochlea het gemuteerde (en normale) Coch in het genomisch DNA identificeren en verwijderen. En dit op een veilige en efficiënte manier om de expressie van het mutante (en normale) Coch eiwit te blokkeren in de presymptomatische fase. Op deze manier verwachten we de ernst van het gehoorverlies te verkleinen of het ontstaan van gehoorverlies te verhinderen in doofheid geassocieerd aan DFNA9.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Rompaey Vincent
• Co-promotor: Ponsaerts Peter
• Mandaathouder: Verdoodt Dorien

Onderzoeksgroep(en)

• Translationele Neurowetenschappen (TNW)

Project type(s)

• Onderzoeksproject