Onderzoeksgroep

Expertise

Expertise over journalistiek, publieke opinie, vox pops, opiniepeilingen en nieuwsdiversiteit

Prijs van de Onderzoeksraad 2021 - Prijs Herman Deleeck: Sociale en Humane Wetenschappen. 01/12/2021 - 31/12/2022

Abstract

Onderzoeksprijs toegekend door de Onderzoeksraad van de Universiteit Antwerpen. De prijs wordt gebruikt om mijn onderzoekslijn met betrekking tot de representatie van publieke opinie in het nieuws en de effecten daarvan op het publiek te versterken.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Leidt divers nieuws tot een divers publiek? De invloed van inhoudelijke nieuwsdiversiteit op persoonlijke opinies, percepties en de evaluatie van nieuwsberichten. 01/04/2021 - 31/03/2022

Abstract

Een belangrijke rol van nieuwsmedia in democratische samenlevingen is het publiek informeren over wat gebeurt in de wereld. Om bij te dragen tot beter geïnformeerde burgers zouden journalisten idealiter altijd de diversiteit aan stemmen die aanwezig zijn in de maatschappij vertegenwoordigen. Om die reden kreeg inhoudelijke nieuwsdiversiteit reeds veel aandacht in wetenschappelijk onderzoek en de journalistieke praktijk. Er is echter weinig geweten over de kant van het publiek. Opdat divers nieuws zijn democratische rol kan spelen, moeten burgers erdoor bereikt en beïnvloed worden. We weten niet of mensen divers nieuws eigenlijk wel opmerken en hoe ze het beoordelen. Daarnaast zijn er indicaties dat nieuws met diverse actoren en standpunten niet altijd automatisch resulteert in diverse opinies bij het publiek, omdat mensen de neiging hebben te focussen op opinies die in lijn liggen met hun eigen standpunten en andere informatie negeren. Dit leidt tot de centrale vraag in dit project: beïnvloedt actor –en standpuntdiversiteit in een nieuwsitem de percepties van het publiek over dat nieuwsitem en hun oordeel over het nieuwstopic zelf? Om dit te bestuderen wordt een experiment uitgevoerd waarin verschillende niveaus van standpunt- en actordiversiteit worden gemanipuleerd voor twee politiek relevante onderwerpen. De stimuli zijn tien speciaal voor dit onderzoek geproduceerde televisienieuwsberichten, ogenschijnlijk van de publieke omroep. De nieuwsberichten zullen erg realistisch zijn dankzij het gebruik van de echte lay-out en journalisten van de zender. De afhankelijke variabelen zijn de gepercipieerde diversiteit van het nieuwsbericht, gepercipieerde publieke opinie, persoonlijke opinie en de evaluatie van het nieuwsbericht zelf. Dit onderzoeksproject zal resulteren in nieuwe inzichten over wanneer en hoe inhoudelijke nieuwsdiversiteit het publiek bereikt en beïnvloedt. Naast het aanpakken van een aantal lacunes in de academische literatuur, zal het journalisten helpen burgers beter te informeren en zo bij te dragen tot een diverser publiek debat.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De stem van het volk. Weergaven van publieke opinie in het nieuws en hun invloed op het publiek. 01/10/2018 - 30/09/2023

Abstract

Een van de belangrijkste functies van nieuwsmedia in democratische samenlevingen is het weergeven van publieke opinie. Er zijn verschillende manieren waarop journalisten naar publieke opinie kunnen verwijzen in hun nieuwsberichten: (1) opiniepeilingen, (2) vox pops, (3) (expliciete) verwijzingen naar de publieke opinie, (4) protest en (5) referenties naar sociale media. Er bestaan verschillende studies die op één van deze weergaven van publieke opinie focussen. Verrassend genoeg bestaat er nauwelijks onderzoek naar hoe deze verschillende weergaven worden gecombineerd in het nieuws. Het is echter wel belangrijk om meer inzicht te krijgen in hoe publieke opinie wordt weergegeven in het nieuws, aangezien mensen naar de media kijken om te leren over opinies van anderen. De kernvragen van dit project zijn bijgevolg: hoe wordt publieke opinie weergegeven in het nieuws en hoe beïnvloedt dit burgers? Om deze vragen te beantwoorden combineer ik een inhoudsanalyse van nieuws uit drie landen (VS, VK en België) met een reeks van experimenten. De inhoudsanalyse focust op hoe vaak de verschillende weergaven van publieke opinie voorkomen in het nieuws en hoe ze worden gecombineerd. Verder wordt onderzocht hoe journalisten publieke opinie framen: wordt het publiek weergegeven als een homogene massa? Dit is belangrijk, aangezien verwacht wordt dat homogeniteit een rol speelt in de invloed van deze publieke opinieweergaven. In de tweede fase van het onderzoeksproject wordt een serie cumulatieve experimenten uitgevoerd om een begrip te krijgen van hoe en wanneer weergaven van publieke opinie de gepercipieerde publieke opinie en eigen opinie van het publiek beïnvloeden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Vox pops of polls? De invloed van vox pops en opiniepeilingen op gepercipieerde publieke opinie, persoonlijke opinie en de evaluatie van nieuwsberichten. 01/04/2018 - 31/03/2019

Abstract

Hoe de publieke opinie wordt weergegeven in het nieuws heeft gevolgen voor wat het publiek ziet als de opinie van de meerderheid van de bevolking. Journalisten beschikken over verschillende manieren om deze publieke opinie weer te geven in het nieuws. Opiniepeilingen en vox pops—interviews met de gewone man of vrouw in de straat—zijn waarschijnlijk de meest gekende weergaven van het publiek in het nieuws. Er is echter weinig geweten over hoe deze weergaven van de publieke opinie zich tot elkaar verhouden in de invloed die ze hebben op het publiek. De effecten van vox pops in het nieuws werden reeds consequent vastgesteld in voorgaand onderzoek. Er is echter niet geweten of deze vox pops in staat zijn om andere, meer valide opiniedata teniet te doen. Het hoofddoel van deze studie is dus om na te gaan wat de invloed is van opiniepeilingen en vox pops op de gepercipieerde publieke opinie en de eigen opinies van het publiek. Bovendien gaat dit onderzoek na of deze effecten blijven bestaan doorheen de tijd en wat hun invloed is op de evaluatie van een nieuwsbericht. Om dit te bestuderen voeren we een grootschalig online experiment uit, gebaseerd op zestien televisienieuwsberichten. Deze nieuwsberichten zijn ogenschijnlijk van de publieke omroepzender Eén en bevatten het echte nieuwsanker en journalisten van de zender. De stimuli zullen bijgevolg erg realistisch zijn. Dit experimenteel onderzoek zal leiden tot een uniek begrip van wanneer en hoe vox pops en opiniepeilingen een invloed hebben op de opinievorming en percepties van het publiek. Naast het aanpakken van verschillende hiaten in het onderzoeksveld zal dit project journalisten helpen om het publiek op een betere en meer inzichtelijke manier te informeren over de publieke opinie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject