“Calvo reageert vaak positief, Francken kritisch”
Onderzoekers UAntwerpen analyseren hoe politici op sociale media reageren op protest
Wanneer betogers de straat optrekken, reageren politici vaak op Twitter en Facebook. Politieke wetenschappers van UAntwerpen analyseerden die reacties. “Linkse en centrum-georiënteerde politici reageren voornamelijk positief, rechtse politici reageren minder en negatiever.”
Hoe reageren politici op protest en betogingen? Om die vraag te beantwoorden, analyseerden wetenschappers van de Onderzoeksgroep Media, Middenveld en Politiek tienduizenden Facebook- en Twitterreacties van 236 Vlaamse politici. Tussen 2017 en 2019 waren zij allemaal actief in het Vlaamse of federale parlement, als partijvoorzitter of minister. Hun berichten kwamen er allemaal naar aanleiding van 124 betogingen die in die periode plaatsvonden in Brussel en die het tv-nieuws haalden.
Het was de tijd waarin de klimaatspijbelaars protesteerden, Belgische gele hesjes betoogden tegen hoge brandstofprijzen en zowel het asielbeleid als de pensioenhervorming van de regering Michel lagen onder vuur. Het merendeel van de betogingen situeerde zich in linksgeoriënteerde hoek.
Reacties niet verwaarloosbaar
Concreet analyseerden de onderzoekers in totaal 142 596 tweets en 36 323 Facebookposts van politici in de dagen rond deze protesten. Blijkt dat protestgerelateerde boodschappen slechts goed waren voor een fractie van hun socialemedia-activiteit: 4,7% op Twitter, 4% op Facebook.
Kristof Calvo en Theo Francken zijn 'veel-reageerders' als het over protest gaat.
“Toch zijn reacties op protest niet verwaarloosbaar”, aldus onderzoeker Ruud Wouters. “Twee politici op drie (67,4%) reageerden op zijn minst op één betoging gedurende de onderzoeksperiode en gemiddeld reageerde een politicus vijf keer op een protest. De meeste politici reageerden dus niet vaak, noch uitgebreid op protesten, maar er zijn enkele uitschieters.”
Vooral Kristof Calvo en Theo Francken worden door de onderzoekers beschouwd als ‘veel-reageerders’. Calvo reageert veelal positief op de protesten, hij onderstreept ze en zet ze kracht bij. Francken reageert eerder cynisch, uit zijn ongenoegen over de protesten en steekt in zijn socialmediaberichten de draak met de protesteerders.
Vaak positieve insteek
De onderzoekers vinden het opmerkelijk dat politici responsiever zijn op Twitter dan op Facebook. Opvallend was dat maar liefst 60% van de tweets van politici het thema van het protest positief benaderde, slechts 27% toonde zich kritisch en een beperkte 15% communiceerde neutraal over het protest of het protestthema. De meeste politici die op protest reageren, scharen zich dus aan dezelfde zijde als de protesteerders: vooral politici die betogers steunen, reageren op protest. Het hoeft dus niet te verbazen dat linkse en centrum-politici voornamelijk positief reageren op de meestal linksgeoriënteerde protesten. Rechtse politici reageren gemiddeld minder en negatiever.
Grotere protesten, met meer dan 5000 deelnemers, wisten meer reactie van politici te ontlokken, net als op dat moment ‘nieuwere thema’s’, zoals klimaat en migratie.
Thema ligt op tafel
“Politici met uitvoerende macht, zij die dus op dat moment in actie zouden kunnen treden om aan de eisen van de protesteerders te voldoen, reageren vaak indirect op protest”, legt Luna Staes uit. “Ze communiceren op die momenten actiever over desbetreffende thema’s, zonder expliciet naar het protest te verwijzen. Allicht willen ze zo aantonen dat het onderwerp van de betoging hen na aan het hart ligt.”
“Hoe politici reageren en dus welke toon ze aannemen, hangt vooral af van de kenmerken van de politicus zélf, met voornamelijk linkse politici die zich positief uitlaten over protest. Kenmerken van protest—zoals of het protest gewelddadig wordt en of het überhaupt disruptief is —hebben weinig tot geen effect op hoe politici reageren”, besluit prof. Peter Van Aelst.
Het volledige rapport leest u hier.