Vrouwen zijn te vaak zwaarlijvig voor, tijdens en na de zwangerschap (en dat is slecht voor moeder en kind)

Margriet Bijlholt (UAntwerpen en KU Leuven) onderzocht levensstijl van pas bevallen moeders

Steeds meer bewijs duidt erop dat de levensstijl van de moeder voor, tijdens en na haar zwangerschap een cruciale rol speelt bij zowel haar eigen gezondheid als de gezondheid van haar kind. Doctoraatsstudente Margriet Bijlholt (UAntwerpen en KU Leuven) wijdde haar onderzoek aan de levensstijl van pas bevallen moeders.

Het kwijtspelen van de zwangerschapskilo's na de bevalling is voor veel moeders een uitdaging. Zo houdt één op vier vrouwen nog meer dan vijf kilo van de zwangerschap over een jaar na de bevalling. Tijdens de zwangerschap ondergaan het gewicht en de lichaamssamenstelling van de vrouw belangrijke veranderingen die van invloed zijn op het langetermijngewicht van vrouwen, maar dus ook op hun gewichtsgerelateerde gezondheidsrisico’s, want overgewicht staat in verband met cardiovasculaire ziektes, type 2 diabetes en kanker.

Naast de gezondheidsrisico’s hebben zwaarlijvige moeders het bovendien moeilijker om zwanger te raken. Ook hebben ze meer kans op een miskraam. Kinderen van zwaarlijvige moeders hebben op de lange termijn dan weer hogere risico’s op obesitas en cardiovasculaire ziektes.

Gezonde interventies

Doctoraatsstudente Margriet Bijlholt (UAntwerpen/KU Leuven) zocht uit hoe het eetgedrag, de energie-inname, fysieke activiteit en het zitgedrag invloed hebben op het gewicht van moeders na de bevalling. Ze beschreef welke interventies in de levensstijl van vrouwen er kunnen voor zorgen dat zij na hun zwangerschap een gezonder gewicht en lichaamssamenstelling behouden.

De studiegroep van de Universiteit Antwerpen en de KU Leuven waartoe Bijlholt behoort, werkte het INTER-ACT-programma uit. Daarin werd onderzocht welke interventies nodig zijn om het gewicht van de moeder gezond te houden, in het voordeel van henzelf en van hun kinderen. Bijlholts onderzoek leert dat, naast gezonde voeding en fysieke activiteit, men zich in toekomstige programma’s ook zou moeten richten op het eetgedrag van moeders, want de manier waarop je eet, bijvoorbeeld emotioneel eten of ongecontroleerd eten, heeft óók een grote invloed op gewichtstoename en -verlies na de zwangerschap.

De levensstijl van de moeder voor, tijdens en na haar zwangerschap speelt een cruciale rol bij zowel haar eigen gezondheid als de gezondheid van haar kind.

Gezondheid én welbevinden

Het INTER-ACT-programma zorgde ervoor dat moeders hun eetgedrag verbeterden. “Ze letten bewuster op wat en hoeveel ze aten, en ze vervielen minder vaak in ongecontroleerd eten”, legt Bijlholt uit. “Ook ging hun gemiddelde calorie-inname omlaag. Dit leidde dan weer tot een gezonder gewicht. Er was geen direct effect van de interventie op hun gewicht. Gewichtsmanagement vraagt dan ook om een brede benadering met voldoende aandacht voor de individuele situatie en het welbevinden van de moeder.”

Of de leefstijlverbeteringen in de periode na de zwangerschap ook tot minder gezondheidsrisico’s op lange termijn leidden, wordt nog onderzocht. Het is in ieder geval duidelijk dat voldoende aandacht besteden aan de gezondheid en het welbevinden van de mama, ook in de periode na en tussen zwangerschappen, enorm van belang is voor (toekomstige) families.