Drie Antwerpse onderzoekers krijgen prestigieuze ERC Advanced Grants
Europese financiering maakt het onderzoekers mogelijk ambitieuze projecten uit te voeren
Met Joke Hadermann, Dirk Van Hulle en Annelies Van Rie slepen liefst drie wetenschappers van de Universiteit Antwerpen een ERC Advanced Grant in de wacht. “Wie dergelijke financiering krijgt, speelt mee in de Champions League van het wetenschappelijk onderzoek”, reageert Maarten Weyn, vicerector Onderzoek en Impact.
De Europese Commissie maakt jaarlijks grote budgetten vrij voor baanbrekend wetenschappelijk onderzoek. Dat doet ze onder meer door het toekennen van ‘grants’ via de European Research Council (ERC). Er zijn vijf verschillende onderzoekstoelagen. Zo focust een grant specifiek op veelbelovende postdoctorale onderzoekers en financiert een ander type samenwerkingsprojecten tussen wetenschappers.De ERC Advanced Grant is er voor ervaren wetenschappers met bewezen expertise en internationale erkenning. De financiering geeft hen de kans gedurende enkele jaren te werken op een grootschalig onderzoeksproject. In 2025 kent de ERC onderzoekstoelagen voor Advanced Grants toe aan 281 wetenschappers. De projecten zijn samen goed voor 721 miljoen euro. 17 Advanced Grants gaan naar Belgische universiteiten. “In het recente verleden haalden onderzoekers van de Universiteit Antwerpen al meermaals een dergelijke grant binnen, maar de ‘oogst’ in 2025 is ronduit indrukwekkend te noemen: liefst drie wetenschappers, uit drie verschillende wetenschapsdomeinen, kregen bijzonder goed nieuws van Europa”, vertelt vicerector Maarten Weyn.
Tuberculose aanpakken
Annelies Van Rie (Global Health Institute) zal zich de komende jaren verder focussen op het bestrijden van drugresistente tuberculose, een hardnekkige vorm van TBC die steeds vaker voorkomt. “We moeten ervoor zorgen dat de wetenschappelijke vooruitgang ook in armere landen epidemies de kop in kan drukken”, zegt prof. Van Rie. “Ons doel is om baanbrekende tools te ontwikkelen die onze steeds groeiende kennis rond drugresistentie in de tuberculosebacillus vertalen en omzetten naar actie.”
Prof. Annelies Van Rie.
Daarom zal haar team in Antwerpen samen met een team in Zuid-Afrika een innovatieve aanpak ontwikkelen die ervoor zorgt dat patiënten sneller een optimale behandeling kunnen krijgen en professionals in de volksgezondheid efficiënter kunnen ingrijpen om verdere verspreiding van de bacillus te voorkomen. “Als de nieuwe aanpak werkt, kan de manier waarop we in de wereld drugresistente ziektes bestrijden fundamenteel veranderen.”
De inspiratie van de grote schrijvers
Ook Dirk Van Hulle (Departement Letterkunde) haalde een ERC Advanced Grant binnen. Hij concentreert zich de komende jaren op Virginia Woolf, James Joyce en Samuel Beckett. De aandacht gaat daarbij niet naar de boeken die deze topauteurs zelf schreven, maar naar hun input, de boeken die ze gelezen hebben en die een impact hadden op hun eigen werk.
Prof. Dirk Van Hulle.
“Hiernaar is nog veel onderzoek te verrichten”, zegt Van Hulle. “Wij gaan de boeken die de auteurs ooit bezaten, maar die verspreid raakten over tientallen verschillende collecties en archieven, en de boeken die verdwenen zijn, digitaal bij elkaar brengen. Dat zal resulteren in drie online bibliotheken, waardoor het mogelijk wordt om verbanden te leggen tussen de bronteksten, de notities die de auteurs maakten en hun eigen werken.”
Betere energiematerialen
Het onderzoeksproject van Joke Hadermann (Departement Fysica) ontwikkelt een nieuwe cutting edge elektronenmicroscopietechniek die op termijn onder meer moet leiden tot betere batterijen en zonnecellen met een langere levensduur. “De meeste componenten bevatten uiterst kleine deeltjes die op zich meerdere kristalfasen bevatten. Die kristalfasen veranderen tijdens de werking en interageren met elkaar, maar hoe en welke invloed dit heeft, is nog onduidelijk. Wij gaan dat mysterie ontrafelen met onze nieuwe techniek.”
Prof. Joke Hadermann.
Met de Advanced Grant voor Joke Hadermann komt de teller voor de Onderzoeksgroep Electron Microscopy for Material Science (EMAT) wat ERC-onderzoekstoelagen betreft op tien te staan. “Over impact hebben gesproken”, zegt vicerector Weyn. “Dit is werkelijk uniek in Vlaanderen.”Een volledig overzicht van alle ‘ERC grantees’ van UAntwerpen staat op
www.uantwerpen.be/nl/onderzoek/publicaties-en-expertise/onderzoeksexcellentie/erc/