Chemici krijgen nieuwe thuis op Campus Groenenborger
Met hypermodern Gebouw W zet UAntwerpen in op veiligheid en duurzaamheid
Op Campus Groenenborger betrekken vier chemieonderzoeksgroepen van UAntwerpen hun nieuwe onderkomen: Gebouw W. Achter de gevel ligt een toekomstgericht gebouw waar innovatie, duurzaamheid en veiligheid elkaar ontmoeten. De nieuwe laboratoria tillen het duurzaam chemieonderzoek naar een hoger niveau.
De vier verdiepingen van Gebouw W worden bewoond door vier onderzoeksgroepen: PLASMANT, LADCA, ORSY en MOSAIC. Vroeger werkten ze gescheiden van elkaar op Campus Drie Eiken en Campus Groenenborger, maar die labo’s waren dringend aan vervanging toe.
Veiligheid eerst
Dus werd een gloednieuw gebouw met state-of-the-artlabo’s opgetrokken. De focus van het onderzoek in Gebouw W ligt op het verduurzamen van chemie. Daarbij komt heel wat experimenteel onderzoek kijken. Voor het ontwerp van het gebouw was veiligheid dan ook prioritair. “Op elke verdieping ligt het labo centraal, volledig gescheiden van de kantoren,” vertelt Herman Van Looveren, domeincoördinator bij het Departement Infrastructuur. “De glazen wanden zorgen ervoor dat je vanop een veilige afstand zicht hebt op wat er in het labo gebeurt. Dat is essentieel als je werkt met toxische gassen zoals CO.”

Dankzij de doorgedreven veiligheid kunnen er nu nieuwe experimenten worden gedaan. “CO2 kan omgezet worden naar grondstoffen voor chemische industrie zoals syngas: een mengsel van CO en waterstof. Schadelijke gassen zoals CO, NOX en koolwaterstoffen zetten we om naar minder schadelijke stoffen zoals CO₂, water en stikstof”, legt prof. Vera Meynen, hoofd van Onderzoeksgroep LADCA, uit. “We ontwikkelen daarvoor nieuwe katalysatoren. We werkten al op schadelijke uitlaatgassen van auto’s, maar nu doen we bijvoorbeeld ook onderzoek naar die van scheepvaartmotoren. Omdat die een hogere concentratie van bepaalde toxische gassen bevatten, konden we dat onderzoek in ons vorig labo niet veilig uitvoeren. We hadden daar niet voldoende afzuiging.”
Toekomstbestendig en duurzaam
Een andere troef van Gebouw W: de modulaire inrichting. Van Looveren: “Vroeger moest je voor een nieuw experiment heel wat zaken verplaatsen of verbouwen. Het labo kan nu eenvoudiger worden aangepast aan de nieuwe onderzoeksbehoeften om tijd en kosten te besparen.”
Dat is nodig, want chemisch onderzoek is constant in beweging. “We doen aan duurzame chemie, dus passen we onze experimenten constant aan om mee te gaan met nieuwe evoluties en technologieën,” benadrukt Meynen. “De samenwerking tussen onderzoekers, architecten, de infrastructuurdienst en externe partners was essentieel om het gebouw futureproof te maken. Ons gebouw moet ook over vijftig jaar immers nog steeds relevant zijn.”

Daarnaast werd ook sterk ingezet op duurzaamheid, niet alleen in het gebouw zelf maar ook rondom. “Zo is het dak uitgerust met zonnepanelen om hernieuwbare energie op te wekken”, haalt Van Looveren aan. “Grote ramen zorgen voor natuurlijke lichtinval. Zo hoeft de verlichting niet altijd aan te staan. ‘Slimme’ ventilatie draagt bij aan een energiezuiniger verluchtingsysteem. Tot slot werd de parking rond het gebouw onthard en vergroend.”
Ontmoetingsplek
Het nieuwe Gebouw W brengt niet alleen onderzoek, maar ook mensen samen. Zo is er op het gelijkvloers ruimte voor vergaderingen en lezingen, én voor studenten. “Er is een polyvalente ruimte met geluidsinstallatie en videomogelijkheden,” vertelt Van Looveren. “Studenten kunnen er terecht om te pauzeren of te studeren tussen twee lessen door. Medewerkers kunnen de ruimte boeken voor evenementen.”
Dat alle onderzoeksgroepen onder hetzelfde dak zitten, zorgt bovendien voor een nieuwe dynamiek tussen de wetenschappers. Meynen: “We zitten niet langer verspreid over meerdere campussen. Door samen in één gebouw te werken, lopen we elkaar vaker tegen het lijf, in de keuken of aan het koffieapparaat. We delen ideeën, apparatuur én collega’s.”