UAntwerpen zet onderzoeksproject met Tel Aviv University verder
Samenwerking in kader van Europees Horizon-project wordt wel stopgezet
De Universiteit Antwerpen zal een lopend onderzoeksproject, waaraan ook de Tel Aviv University deelneemt, voortzetten. De Ethische Commissie Mensenrechten van de universiteit adviseerde negatief, maar het Bestuurscollege besliste dinsdag om de samenwerking aan te houden. Het gaat om onderzoek gecoördineerd door UAntwerpen, waarbij elke partner middelen ontvangt uit zijn eigen land. De universiteit stapt wel uit een ander project met Europees geld waarin dezelfde Israëlische universiteit partner is.
Een consortium van onderzoekers uit België, Nederland, Frankrijk, Italië en Israël (Tel Aviv University) zoekt samen naar een snellere behandeling voor een erfelijke vorm van ernstige epilepsie bij baby’s en jonge kinderen. Deze voorlopig ongeneeslijke vorm manifesteert zich al vanaf de geboorte en heeft impact op de verdere levensloop. Elke projectpartner wordt gefinancierd met middelen uit zijn eigen land. Voor België is dat het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO), voor Israël het ministerie van volksgezondheid.
Het project werd toegekend in 2024, nog voor UAntwerpen besliste geen nieuwe samenwerkingen met Israëlische universiteiten meer aan te gaan, en ging begin 2025 van start. Pas later gaf de Ethische Commissie Mensenrechten van UAntwerpen een negatief advies over de samenwerking met Tel Aviv University. Deze universiteit werkt ook samen met het Israëlische leger, dat betrokken is bij het schenden van mensenrechten in Gaza.
“We kunnen ons amper voorstellen hoe verschrikkelijk de situatie in Palestina is, we horen dagelijks over de gruwel die daar wordt aangericht”, onderstreept rector Herwig Leirs. “Onlangs veroordeelden de Vlaamse universiteiten - vanuit de VLIR - het geweld van beide zijden en de ontmenselijking in Gaza. Ze riepen ook op tot het opschorten van het Europese Associatieverdrag met Israël om zo meer druk te zetten op de regering daar. Dat bilateraal verdrag tussen de Europese Commissie en Israël laat toe dat die laatste onder meer kan deelnemen aan EU-onderzoeksprojecten. Bij zijn beslissing is het Bestuurscollege dan ook niet over één nacht ijs gegaan.”
“Bij de aanvraag van het epilepsieproject werden de procedures die toen golden nageleefd”, oordeelde het Bestuurscollege. “Er is hier geen sprake van geld dat uit Europa naar Israël gaat. Ook het opzet van het onderzoek speelde mee bij de finale beslissing: het vinden van een geneesmiddel voor een zeldzame en momenteel ongeneeslijke vorm van epilepsie bij kinderen, gecoördineerd door de Antwerpse partner.”
Horizon-project
UAntwerpen stapt wel uit een ander onderzoeksproject waarbij de Tel Aviv University betrokken is. Ook hier gaf de Ethische Commissie Mensenrechten een negatief advies. Leirs: “Het gaat om een project over de opslag van koolstof in de bodem, samen met 19 andere Europese partners, in het kader van Horizon Europe. Dat is een initiatief gefinancierd met geld van de Europese Unie om onderzoek en innovatie te stimuleren. Onze universiteit is het proces gestart om deze samenwerking stop te zetten. ”
Er liggen bij UAntwerpen momenteel geen nieuwe samenwerkingen met Israëlische universiteiten meer op tafel.