Bioelectronische modulatie van de bezenuwing van de tumor micro-omgeving als nieuwe benadering voor de behandeling van longtumoren 01/06/2025 - 31/05/2027

Abstract

Niet-kleincellige longkanker (NSCLC) is met 1,8 miljoen sterfgevallen in 2020 de voornaamste oorzaak van kankergerelateerde sterfte in geïndustrialiseerde landen, zowel bij mannen als bij vrouwen. De primaire behandelingsoptie voor de gevorderde stadia van NSCLC (stadium III en IV), waarbij chirurgische verwijdering van de tumormassa niet haalbaar is, bestaat uit chemotherapie, gecombineerd met immuuntherapie, voornamelijk immuuncheckpointremmers afkomstig van de Programmed Death-1 (PD-1)-as. Vooral in de latere stadia (IVA-IVB) varieert de 5-jaarsoverleving echter van 0% tot 10%. Recent onderzoek heeft aangetoond dat de tumor micro-omgeving (TMO) sympathische en parasympathische zenuwvezels bevat. De rol van TMO bezenuwing is echter nog steeds controversieel, omdat deze zeer tumor- en zenuwspecifiek is. Er is aangetoond in longkankerbiopten dat sympathische vezels voornamelijk infiltreerden in het paratumorale gebied, terwijl dat de verhoging aan parasympathische vezels vooral beperkt bleef tot de tumor. Bovendien is een verhoogde intratumorale zenuwvezeldichtheid gecorreleerd met een slechte prognose van de tumor bij menselijke patiënten,, wat duidelijk de belangrijke impact van de bezenuwing op zowel de tumorgroei als op de overlevingskans van de patiënt benadrukt. Met het CAMELOT-project willen we (i) het verloop van de bezenuwing in longtumoren bestuderen en achterhalen op welke manier deze autonome bezenuwing de tumorgroei, de immunosurveillance en het proces van metastasering beïnvloeden, en (ii) de uit (i) bekomen resultaten ten volle te benutten om een innovatieve kankerbehandelingsstrategie te valideren. Door gebruik te maken van baanbrekende bio-elektronische geneeskundige methoden zal de innervatie van de TMO gemoduleerd worden teneinde de groei en uitzaaiing van NSCLC tegen te gaan. We willen hierbij een implanteerbaar systeem ontwikkelen dat bestaat uit een volledig polymere neurale interface die wordt aangestuurd door een implanteerbare stimulator. Eens we het innervatiepatroon van de tumor hebben ontrafeld, zullen we ons apparaatje implanteren en selectieve neuromodulatieprotocollen ontwikkelen op basis van de aard van de innervatie (sympathisch, parasympathisch), en zullen we hun effect op de componenten van de TME bestuderen - alleen en in combinatie met standaard ICI - in een NSCLC-muismodel. Via het CAMELOT-project willen we, door maximaal gebruik te maken van de talloze mogelijkheden die het domein van de bio-elektronische geneeskunde momenteel biedt, een volledig nieuwe kankertherapie tegen NSCLC ontwikkelen die enerzijds de levenskwaliteit van patiënten spectaculair kan verbeteren en anderzijds op zijn beurt kan leiden tot andere baanbrekende innovaties op het gebied van de oncologie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Centrum voor geavanceerde microscopie Antwerpen (ACAM). 01/01/2022 - 31/12/2026

Abstract

Het Centrum voor Geavanceerde Microscopie Antwerpen (ACAM) biedt een hoogwaardige service voor het visualiseren van biologische stalen op nano- tot mesoschaal. Haar missie is om een attractiepool te zijn voor hoogstaande microscopie en kwantitatieve beeldvormingsexpertise en om zo onderzoeksexcellentie aan de Universiteit Antwerpen te bevorderen. Om dit te realiseren, biedt ACAM ondersteuning bij projectplanning, staalvoorbereiding, microscoopselectie en - gebruik, beeldanalyse en -visualisatie en interpretatie. ACAM beheert 10 geavanceerde microscoopsystemen, een server voor beeldgegevensopslag en verschillende werkstations voor beeldanalyse. Hoogdimensionele beeldvorming is een speerpunt met light sheet microscopie, ultrasnelle live cell imaging en high-throughput microscopie als voornaamste technologieën. Naast het verwerven en onderhouden van nieuwe hardware, ontwikkelt ACAM zijn eigen software-algoritmes en evalueert de faciliteit nieuwe experimentele opstellingen. Er worden routinematig trainingen en thematische cursussen georganiseerd zodat er voldoende achtergrondinformatie is over nieuwe technologieën, optimaal gebruik van apparatuur en experimentele reproduceerbaarheid. ACAM voert een open science-beleid en investeert om alle data te laten voldoen aan het FAIR-principe. Door een brede waaier aan technologiën aan te bieden en door de nieuwe evoluties binnen de microscopie nauw op te volgen, wil ACAM onderzoekers in staat stellen om wetenschap met een hoge impact uit te voeren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject