Ive Marx hoogleraar

Onderzoek Ive Marx

Onderzoeksgroep

Expertise

Inkomens- en vermogensongelijkheid, arbeidsmarkt en migratie

Het gat in het sociale vangnet dichten: het begrijpen van de aard en oorzaken van de inadequate minimuminkomensbescherming in de EU. 01/11/2023 - 31/10/2025

Abstract

Ondanks de vele inspanningen om sociale uitsluiting terug te dringen blijft armoede een hardnekkig probleem in Europa. Het vormt dan ook een belangrijk beleidsvraagstuk voor de welvaartsstaten in de EU. Minimuminkomensbescherming (MIB) is nu in alle EU-lidstaten wettelijk vastgelegd. Echter, de doeltreffendheid van MIB in het beschermen en het adequaat ondersteunen van de armen blijft teleurstellend, met aanzienlijke verschillen tussen landen. Ondanks voorgaand onderzoek blijven belangrijke vragen onbeantwoord: Waarom is MIB niet in staat om de armoede te verminderen? Hoe verschilt de toegankelijkheid in de EU? Wie blijft onbeschermd? Ik zal de drijfveren achter de inadequate maar toch heterogene capaciteit van MIB om de meest kwetsbaren te beschermen onderzoeken. Concreet zal het project de dekking, adequaatheid en take-up van MIB in kaart brengen en uitleggen hoe deze verschillen in de EU. De voornaamste doelstellingen zijn: 1) begrijpen welke rol MIB speelt in het voorzien van een sociaal vangnet; 2) de methodes die gebruikt worden om MIB-ontvangers te identificeren innoveren; en 3) bepalen wie onbeschermd blijft, en waarom. Gezien de tekortkomingen in voorgaand onderzoek zal het project ons begrip van de mechanismen achter de teleurstellende werking van MIB verbeteren, de gerichtheid van de sociale vangnetten optimaliseren, en ons voorzien van beleid georiënteerde inzichten om de effectiviteit van sociale bescherming te verbeteren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De arbeidsmarktpositie van mensen met een migratie achtergrond 01/02/2023 - 30/04/2027

Abstract

Onderzoek heeft overvloedig aangetoond dat personen met een migratieachtergrond het doorgaans minder goed doen op de arbeidsmarkt van hun gastland. Het vaststellen van deze nadelen, waar in eerder onderzoek de nadruk op lag, is één ding, ze aanpakken is iets anders. Met het oog op de ontwikkeling van adequate beleidsmaatregelen is het cruciaal om inzicht te krijgen in (i) factoren die de vastgestelde verschillen tussen allochtoon en autochtoon matigen ('moderatoren') en in (ii) de onderliggende mechanismen van deze verschillen ('mediatoren'). Met dit onderzoeksvoorstel willen we (i) en (ii) onderzoeken en zo een logische volgende stap zetten, zowel vanuit academisch als maatschappelijk oogpunt. Meer concreet zullen we unieke administratieve gegevens, recentelijk gekoppeld dankzij federale agentschappen, verder gebruiken om theoretisch vastgestelde moderatoren van de achterstand van eerste- en tweedegeneratiemigranten op de arbeidsmarkt te onderzoeken. Voor de analyse van atypische tewerkstelling als toegangspoort tot de arbeidsmarkt als moderator van de arbeidsmarktintegratie van migranten, zullen we bovendien de gegevens van de Labour Force Survey analyseren, verrijkt met longitudinale registergegevens uit het CBSS Datawarehouse LM&SP. Om de mechanismen te onderzoeken die ten grondslag liggen aan de kloof tussen autochtone en allochtone werknemers, willen we een synthese maken van alle theoretische stigma's met betrekking tot arbeidsmigranten die in de peer-reviewed literatuur worden genoemd, en hun empirische waarde gezamenlijk onderzoeken aan de hand van geavanceerde vignettenexperimenten die erop gericht zijn om in de hoofden van de deelnemende HR-specialisten te kijken.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een jobaanbod dat je niet zou mogen weigeren: naar een beter begrip van financiële werkprikkels en de transitie van uitkering naar werk. 01/11/2021 - 31/10/2025

Abstract

Moderne welvaartstaten worden geconfronteerd met een opmerkelijke paradox: ondanks de inspanningen om werklozen te activeren en werk lonend te maken, geraken vacatures moeilijk ingevuld en daalt het aantal jobloze huishoudens niet. Zelfs mensen die ogenschijnlijk voldoende werkprikkels zouden moeten hebben, lijken daar niet naar te handelen. Het verband tussen financiële prikkels en de overstap naar werk is dus minder sterk dan verondersteld. Tegen deze achtergrond stelt zich de vraag hoe accuraat en valide deze modellen zijn, gezien ze nog steeds gebaseerd worden op de klassieke opvatting dat werk moet lonen. Het zou dus best goed kunnen dat de huidige modellering gebrekkig is en niet de volledige realiteit weergeeft. Concreet zal dit project de transities naar werk onderzoeken, met bijzondere aandacht voor de huishoudens met een lage arbeidsintensiteit in de marge van de arbeidsmarkt. Het doel is om 1) interacties bloot te leggen tussen arbeidstrajecten, individuele en familiale kenmerken, werkverleden en het belasting- en uitkeringsstelsel; 2) de modellering van financiële werkprikkels te vernieuwen; en 3) na te gaan in welke mate de ge(re-)modelleerde prikkels daadwerkelijk samenhangen met de overgang naar werk. Zo zal het onderzoeksplan ons in staat stellen om 1) tekortkomingen in vorig onderzoek aan te kaarten, wat van cruciaal belang is voor de kennis omtrent de mechanismen ten grondslag van de teleurstellende arbeidsmarktresultaten; en 2) het beleid te optimaliseren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Basisinkomen in België (BABEL). 15/12/2019 - 31/12/2024

Abstract

Het BABEL-project is erop gericht de kloof tussen bewering en werkelijkheid met betrekking tot BI-resultaten te verkleinen. Het project heeft verschillende doelstellingen. Ten eerste wil het de werkelijke effecten van BI op het arbeidsaanbod onderzoeken. Daartoe wordt een quasi-experimentele benadering toegepast waarbij we administratieve gegevens gebruiken om de arbeidsaanbodeffecten van BI te schatten op basis van wat het dichtst in de buurt komt van een reële situatie van het basisinkomen: de Belgische Win-for-Life loterij. Ten tweede, om de potentiële resultaten van het BI en de verschillende beleidsversies te meten, wordt een uitgebreide microsimulatie uitgevoerd om de eerste orde inkomensverdeling en budgettaire effecten van een reeks BI-voorstellen en hun effect op werkprikkels in België. Ten derde beoogt het project, door het uitvoeren van factorial vignet experimenten, een dieper inzicht te krijgen in de publieke steun voor de invoering van een aantal basisinkomensregelingen in België, en of en in welke mate de publieke steun van het basisinkomen afhangt van de resultaten, financiering en implementatiedetails. Ten vierde zal BABEL de nodige aandacht besteden aandacht besteden aan de uitvoering in de praktijk en de technische en administratieve haalbaarheid van een selectie van beleidsvoorstellen en het zal nagaan in welke mate politieke partijen en sociale partners als poortwachters in de Belgische welvaartsstaat bereid zijn om de implementatie van deze regelingen te ondersteunen. Ten slotte zal het project een blauwdruk van trajecten voor beleidsvoorstellen inzake het basisinkomen die (1) waarschijnlijk voldoende steun zullen krijgen van het publiek en door de sociale partners; (2) leiden tot betere resultaten in termen van sociale bescherming en werkprikkels; en (3) kunnen inspireren tot een kunnen inspireren tot een haalbare welzijnshervorming in België. Vertaald met www.DeepL.com/Translator (gratis versie)

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Antwerps Interdiscplinair Platform voor Ongelijkheidsonderzoek 03/07/2019 - 31/12/2025

Abstract

Deze aanvraag gaat over sociaaleconomische ongelijkheid. Het doel van dit consortium is de wetenschappelijke kennis over dit vraagstuk substantieel te verrijken. Om dat te realiseren bundelt de huidige Methusalem-houder, het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck, de krachten met het Centrum voor Stadsgeschiedenis en het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en dit in het "Antwerp Interdisciplinary Platform for Research into Inequality" (AIPRIL). Dat platform versterkt de multidisciplinaire onderzoekscapaciteit die dit complex thema vereist en verruimt het historisch en geografisch bereik van het onderzoek naar ongelijkheid. AIPRIL brengt onderzoekers samen die elk afzonderlijk al sterke internationale reputaties hebben opgebouwd in sociaal beleid, economie, economische geschiedenis en ontwikkelingsstudies. De ambitie van dit onderzoeksprogramma is om op internationaal niveau discipline-overschrijdende wetenschappelijke vooruitgang te maken op methodologisch, theoretisch en empirisch vlak. Het onderzoeksprogramma bestaat uit vier strategisch gekozen onderzoekslijnen: 1) Nieuwe data en methoden voor de multi-dimensionale meting van ongelijkheid; 2) Hoe ongelijkheid verminderen; 3) Verstedelijking en ongelijkheid en 4) Schokken en ongelijkheid.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Voorbereiding van het Belgisch voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. 30/06/2022 - 31/12/2022

Abstract

In 2024 is België voorzitter van de Raad van de Europese Unie. België heeft altijd een voortrekkersrol gespeeld, ook in het kader van de respectieve voorzitterschappen van de EU, in de ontwikkeling van een socialer Europa, waarbij het het belang benadrukte van de ontwikkeling van gezamenlijke instrumenten in de strijd tegen armoede, uitsluiting, maar ook tegen sociale fraude in de Europese mobiliteit. Maar de weg is nog lang. Sociale convergentie is een werk van lange adem, waarbij externe schokken zoals de coronacrisis roet in het eten gooien. Er liggen tal van uitdagingen in het verschiet voor Europa, maar ook voor individuele lidstaten. Vanuit dit perspectief bereidt België zich voor op het Belgische voorzitterschap van de EU in 2024 en start het in 2022 met het definiëren van inhoudelijke prioriteiten in het sociaal beleid via een dialoog met stakeholders. Dit project biedt wetenschappelijke ondersteuning bij de voorbereiding van deze missie. Met een multidisciplinair, interinstitutioneel, nationaal en Europees team van experts in Europees sociaal beleid bieden we wetenschappelijke ondersteuning bij de voorbereiding van de sociale component van het Belgische EU-voorzitterschap.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Studie COVIVAT (tweede consortium overeenkomst). 01/09/2021 - 30/09/2022

Abstract

COVIVAT heeft als doel de sociale gevolgen van de verspreiding van het coronavirus voor de inkomens van de Belgische gezinnen in kaart te brengen, en wetenschappelijke inzichten te genereren die het sociaal-economische beleid kunnen ondersteunen om de sociale gevolgen van de coronacrisis te beperken, en die het post-coronabeleid mee vorm kunnen geven.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Analyse van de sociale situatie en evolutie in het kader van de sociale doelstellingen en prioriteiten van het Nationaal Hervormingsprogramma en het Nationaal Sociaal Rapport. 01/02/2021 - 31/01/2022

Abstract

Dit project draagt bij aan de verdieping en uitbreiding van de jaarlijkse rapporten over de evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België. Deze rapporten zijn een belangrijk instrument om de informatie die de sociale indicatoren bevatten te ontsluiten. In het bijzonder zal de rapportering worden verbreed met een uitbreiding van het instrumentarium; het gebruik van beleidsindicatoren om meer tijdige informatie te kunnen gebruiken, ook in het kader van de COVID crisis, een inbedding in de nationale en internationale literatuur en een identificatie van sleuteluitdagingen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Studie COVIVAT. 01/09/2020 - 31/08/2021

Abstract

Het COVIVAT consortium is een samenwerking tussen drie onderzoeksgroepen van de Katholieke Universiteit Leuven en de Universiteit Antwerpen. Het consortium heeft als doel de sociale gevolgen van de verspreiding van het coronavirus voor de inkomens van de Belgische gezinnen in kaart te brengen, en wetenschappelijke inzichten te genereren die het sociaal-economische beleid kunnen ondersteunen om de sociale gevolgen van de coronacrisis te beperken, en die het post-coronabeleid mee vorm kunnen geven.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

FWO Sabbatsverlof 2020-2021 (Prof. I. Marx). 01/09/2020 - 31/08/2021

Abstract

Mijn onderzoek speelt zich af in de nexus van arbeid, inkomen en de welvaartsstaat, met een bijzondere focus op sociaaleconomische ongelijkheid en minimuminkomensbescherming in postindustriële samenlevingen. Ik heb de voorbije jaren onderzoeksfinanciering gekregen van Methusalem, FWO en Belspo, wat een ambitieus onderzoeksprogramma mogelijk maakt, als de tijd het toelaat. Mijn sabbatical leave moet mij in staat stellen aanzienlijke vooruitgang te boeken, met name op de volgende gebieden. Onderzoekslijn 1: Werk, inkomen en armoede in postindustriële samenlevingen. Naast tijdschriftartikelen werk ik aan een boek over de toekomst van de minimuminkomensbescherming, dat ik tijdens mijn sabbatical leave hoop af te ronden. Onderzoekslijn 2: Inzicht in ongelijkheid. Dit onderwerp neemt een prominente plaats in in mijn 7-jarige Methusalem-beurs. Doel: tijdens mijn verblijf als Advanced Research Collaborative aan CUNY - een wereldwijd toonaangevend onderzoekscentrum - zal ik het Methusalem-onderzoeksprogramma verder ontwikkelen en uitdiepen en samenwerking opzetten. Ik werk ook aan een FWO-project over de impact van georganiseerde arbeid en het maatschappelijk middenveld op ongelijkheid, samen met Zach Parolin, aan Columbia University. Doel: het eerste deel van het onderzoeksprogramma afronden. Onderzoekslijn 3: Migratie. Een lopend BELSPO-onderzoeksproject bestudeert de arbeidsmarkttrajecten van migranten. Het Graduate Center van CUNY en andere New Yorkse instellingen herbergen een aantal vooraanstaande migratiewetenschappers. Mijn doel is om mijn inzicht in het huidige migratieonderzoek te verrijken en verdere samenwerking op dit gebied te initiëren. Onderzoekslijn 4: Rijkdom. Dit is een belangrijk onderwerp van onderzoek in het Stone Center aan CUNY. Kernfaculteiten Janet Gornick en Salvatore Morelli leveren een bijdrage aan een speciaal tijdschriftnummer dat ik aan het redigeren ben. Het is mijn doel dit af te ronden en verder gezamenlijk werk te initiëren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

BOF Sabbatsverlof 2020-2021 - Ive Marx. 01/09/2020 - 31/08/2021

Abstract

Mijn onderzoek speelt zich af in de nexus van arbeid, inkomen en de welvaartsstaat, met een bijzondere focus op sociaaleconomische ongelijkheid en minimuminkomensbescherming in postindustriële samenlevingen. Ik heb de voorbije jaren onderzoeksfinanciering gekregen van Methusalem, FWO en Belspo, wat een ambitieus onderzoeksprogramma mogelijk maakt, als de tijd het toelaat. Mijn sabbatical leave moet mij in staat stellen aanzienlijke vooruitgang te boeken, met name op de volgende gebieden. Onderzoekslijn 1: Werk, inkomen en armoede in postindustriële samenlevingen. Naast tijdschriftartikelen werk ik aan een boek over de toekomst van de minimuminkomensbescherming, dat ik tijdens mijn sabbatical leave hoop af te ronden. Onderzoekslijn 2: Inzicht in ongelijkheid. Dit onderwerp neemt een prominente plaats in in mijn 7-jarige Methusalem-beurs. Doel: tijdens mijn verblijf als Advanced Research Collaborative aan CUNY - een wereldwijd toonaangevend onderzoekscentrum - zal ik het Methusalem-onderzoeksprogramma verder ontwikkelen en uitdiepen en samenwerking opzetten. Ik werk ook aan een FWO-project over de impact van georganiseerde arbeid en het maatschappelijk middenveld op ongelijkheid, samen met Zach Parolin, aan Columbia University. Doel: het eerste deel van het onderzoeksprogramma afronden. Onderzoekslijn 3: Migratie. Een lopend BELSPO-onderzoeksproject bestudeert de arbeidsmarkttrajecten van migranten. Het Graduate Center van CUNY en andere New Yorkse instellingen herbergen een aantal vooraanstaande migratiewetenschappers. Mijn doel is om mijn inzicht in het huidige migratieonderzoek te verrijken en verdere samenwerking op dit gebied te initiëren. Onderzoekslijn 4: Rijkdom. Dit is een belangrijk onderwerp van onderzoek in het Stone Center aan CUNY. Kernfaculteiten Janet Gornick en Salvatore Morelli leveren een bijdrage aan een speciaal tijdschriftnummer dat ik aan het redigeren ben. Het is mijn doel dit af te ronden en verder gezamenlijk werk te initiëren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een COVID-19 exit strategie met minimale impact of sociaal vlak: schattingen en scenario's op korte en middellange termijn. 01/06/2020 - 31/05/2021

Abstract

In dit project genereren we data op korte termijn om de impact van verschillende exitstrategieën op de gezinsinkomens en armoede te monitoren. Hoewel de macro-economische impact van de lockdownmaatregelen op de Belgische economie ongekend is, zijn er momenteel geen gegevens beschikbaar om de impact van COVID-19 op armoede in te schatten. Dit gebrek aan data maakt het moeilijk om ervoor te zorgen dat de meest kwetsbaren beschermd zijn bij een herstart van de economie, en om te vermijden dat de armoede stijgt bij een nieuwe opflakkering van de pandemie. Wij maken gebruik van microsimulatiemodellen en nowcasting technieken om op basis van surveydata op korte termijn (1) de verdelingsimpact van de economische schok in te schatten; (2) na te gaan of de maatregelen die genomen zijn om inkomensverlies te vermijden wel effectief zijn; en (3) om empirisch onderbouwde exit strategieën mogelijk te maken door de armoede-impact van verschillende beleidsscenario's te simuleren. Op middellange termijn integreren we (1) macro-economische scenario's over economisch herstel en werkloosheid om langetermijnprognoses te maken van de gevolgen voor de inkomens van huishoudens en armoede van diverse strategieën; en (2) kalibreren we onze simulatiemodellen met grootschalige administratieve data zodat een accurate beleidsreactie mogelijk wordt bij een heropleving van de pandemie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Middenveld, sociaal overleg en ongelijkheid in rijke welvaartsstaten. 01/01/2020 - 31/12/2023

Abstract

Dit voorstel gaat over de rol van sociaal overleg en middenveld in relatie tot sociaaleconomische ongelijkheid in rijke welvaartsstaten. Er is de laatste jaren heel veel onderzoek gebeurd naar de oorzaken en gevolgen van ongelijkheid. Veel van dat onderzoek heeft zich toegelegd op structurele mechanismen zoals economische globalisering, deïndustrialisatie en technologische verandering. Al die factoren blijken een rol te spelen, hoewel niet in alle landen in dezelfde mate en op dezelfde wijze. Er is gewoon te veel internationale variatie in ongelijkheidspatronen over landen die niet kan verklaard worden door veranderingen waarmee alle geavanceerde economieën worden geconfronteerd. In toenemende mate wijst onderzoek in de richting van instituties en beleid, met name op vlak van lonen, sociale zekerheid en fiscaliteit. Maar wat ligt aan de basis van die institutionele en beleidsverschillen? Dit onderzoek kijkt specifiek naar de rol in deze van georganiseerde belangenvertegenwoordiging door vakbonden en andere middenveldorganisaties. Het onderzoek zal in belangrijke mate bouwen op internationaal vergelijkende analyse, deels op basis van institutionele data die we zelf zullen verzamelen. We beogen ook het theoretisch denken hierover te actualiseren en te innoveren.

Onderzoeker(s)

  • Promotor: Marx Ive
  • Co-promotor: Parolin Zachary

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wetenschappelijk onderzoek naar een Vlaamse indicatorenset om omgevingsfactoren en beleidsevaluatie inzake armoede te meten (VISA). 15/09/2019 - 14/03/2021

Abstract

Met VISA beogen we een set van wetenschappelijk gevalideerde en robuuste beleids- en uitkomstindicatoren uit te werken om het beleid in Vlaanderen en de gevolgen ervan voor de armoede en de sociale uitsluiting in het algemeen en de kinderarmoede in het bijzonder statistisch meetbaar te maken. We zullen ook modellen ontwikkelen die toelaten om voor Vlaanderen een directe link te leggen tussen beleids- en uitkomstindicatoren. Tegelijk zullen we, als stap naar de verdere verfijning van VISA in een verdere toekomst, ook haalbaarheidsstudies uitvoeren naar de ontwikkeling van innovatieve indicatoren, meer bepaald wat betreft a) het effectieve gebruik van Vlaamse sociale rechten (non take up) en b) de effecten van beleid op de armoede bij kinderen met een handicap. We zullen tenslotte aanbevelingen formuleren met betrekking tot het gebruik en de verdere ontwikkeling van de data die nodig zijn om de VISA-indicatoren in de toekomst te onderhouden en verder te ontwikkelen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een sociaal vangnet dat werkt. Institutionele determinanten voor een effectieve armoedebestrijding. 01/01/2017 - 31/12/2020

Abstract

Bijstandsstelsels vormen een essentieel vangnet tegen extreme armoede in Europa. Desalniettemin is het empirische verband tussen de hoogte van de gewaarborgde bijstand en armoede-uitkomsten niet erg sterk. In dit project gaan we dieper in op de oorzaken van dit zwakke verband en onderzoeken we hoe de performantie van bijstandsstelsels kan worden verbeterd met het oog op het verminderen van armoede in Europa.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Feit en fictie rondom het basisinkomen. 01/01/2017 - 30/09/2017

Abstract

Er wordt heel wat gezegd en geschreven over het basisinkomen, in Nederland en elders in de wereld. Zowel in academische kringen als in diverse maatschappelijke fora woedt het debat. Dat gaat deels over principes. Tegelijkertijd en misschien wel vooral wordt het geanimeerd door de feitelijke claims die zowel voor- als tegenstanders van het basisinkomen maken. Die staan vaak diametraal tegenover elkaar. Volgens de enen zou een basisinkomen een katalysator zijn voor economische groei. Het zou de ondernemingszin vergroten. Mensen zullen innovatief en creatief zijn omdat ze basisinkomenszekerheid hebben. Tegenstanders vrezen dan weer sterk negatieve effecten. Wie zou nog gaan werken? Wie zou nog de minder leuke baantjes willen doen? Je zou ook de meest getalenteerde, de meest hardwerkende mensen hoog moeten belasten om een behoorlijk basisinkomen te kunnen financieren. Dit rapport brengt de wetenschappelijke evidentie samen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Naar een betere arbeidsmarktpositie voor mensen met een migratieachtergrond (IMMIGBEL). 15/12/2016 - 30/06/2022

Abstract

Context België is een immigratieland. Eerste generatie migranten zijn verantwoordelijk voor meer dan 15 procent van de arbeidskrachten en voor meer dan 50 procent van de groei van de arbeidskrachten. Nergens in de EU15, echter, is de kloof tussen de migranten en autochtonen zo groot. De armoedecijfers van de eerste generatie migranten zijn van de ergste in de EU15. In geen andere EU-landen zijn de eerste generatie-migranten zo sterk oververtegenwoordigd in de minimum inkomensbescherming. Hoewel we weten dat de werkgelegenheid van mensen met een migratieachtergrond achterop hinkt, weten we minder over de oorzaken daarvan. Dit project beoogt longitudinale data te gebruiken, die tot 18 jaar bestrijken, om de arbeidsmarkttrajecten van immigranten op individueel, huishouden en bedrijfsniveau te onderzoeken. Algemene doelstellingen en onderliggende onderzoeksvragen Door rijke administratieve gegevens en enquêtes te koppelen, streven we naar een grondig inzicht in de complexe dynamiek van de sociaaleconomische trajecten van mensen met een migratieachtergrond. Met geavanceerde longitudinale analyses hopen we nieuwe inzichten te verwerven over de socio-economische positie van mensen met een migratieachtergrond. Individueel niveau Op het individuele niveau streven we naar een beter begrip van de werkgelegenheidstrajecten van mensen met een migratieachtergrond vanuit een individueel perspectief. De trajecten die de eerste generatie migranten volgen, weerspiegelen de wisselwerking tussen kansen en belemmeringen waar mensen met een migratieachtergrond mee te maken krijgen alsook hun eigen strategische reacties. Door administratieve gegevens en surveys te koppelen, kunnen we grootschalige data gebruiken om de arbeidsmarkttrajecten van mensen met een migratieachtergrond in kaart te brengen. Onze bijdrage ligt in het feit dat we gedetailleerd en voor een relatief lange periode de rol van determinanten zoals origine, migratiegeschiedenis, gender, leeftijd, huishoudkenmerken op de arbeidsmarkttrajecten van mensen met een migratieachtergrond analyseren. Het niveau van het huishouden Op het niveau van het huishouden bestuderen we de arbeidsmarkttrajecten in relatie tot gezinsvorming - met bijzondere aandacht voor het gebruik van werk-gezinsbeleid. We gebruiken longitudinale microdata van het Rijksregister en de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid om de trajecten van arbeidsmarktdeelname en de opname van werk-gezinsbeleid door migranten en autochtone ouders tussen 2000 en 2014 te documenteren. Daarnaast bestuderen we in welke mate verschillen tussen ouders met en zonder een migratieachtergrond kunnen worden verklaard door verschillen in werkgelegenheid en inkomensposities voor de geboorte van een kind. Naast de beschikbaarheid van unieke microdata, vormt België ook een interessante case aangezien het land enerzijds een voortrekkersrol vervult in de ontwikkeling van werk-gezinsbeleid zoals formele kinderopvang en gesubsidieerde uitbesteding van huishoudelijk werk, maar anderzijds ook de grootste arbeidsmarktverschillen tussen migranten en autochtonen kent. Het bedrijfsniveau Tenslotte analyseert ons project arbeidsmarktprestaties door de lens van de Belgische bedrijven waarin immigranten werken. Het doel van het werkpakket ULB / MONS is het longitudinale panel van Belgische firma's en hun werknemers te gebruiken om verschillende aspecten betreffende de aanwezigheid van migranten te verhelderen die tot nu toe niet bestudeerd werden, namelijk: 1) de rol van concurrentie van de productmarkt in loondiscriminatie tegen immigranten; 2) de incidentie en determinanten van over-opleiding onder immigranten; (3) de effecten van de mismatch van opleiding en vaardigheden op autochtone en werknemers met een migratieachtergrond; 4) de gevolgen van over-kwalificatie in termen van productiviteit, lonen en winsten naar de herkomst van werknemers; 5) de beleidsimplicaties van het verzamelde bewijsmateriaal op al deze kwesties.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Werkende armen en veranderingen in werk, inkomen, en de gezinssamenstelling (IPSWICH). 15/12/2015 - 15/03/2018

Abstract

Het IPSWICH-project tracht te begrijpen hoe institutionele en beleidsfactoren, in relatie tot onderliggende arbeidsmarkt- en huishouddynamieken, armoede onder werkenden genereren in België. Het houdt rekening met de relatie tussen armoede bij werkenden enerzijds en werklozen anderzijds, en onderzoekt welke beleidshervormingen kunnen bijdragen aan het verminderen van de huidige armoede en het voorkomen van verdere stijgingen. Sleutelfactoren in de analyses zijn lonen, werktijden en contracten, werkintensiteit van huishoudens, sociale bescherming, productiviteit, discriminatie en loononderhandelingsmacht.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wanneer leidt een exogene schok tot institutionele verandering: minimuminkomenbescherming in tijden van crisis. 01/10/2014 - 30/09/2016

Abstract

Het onderzoek gaat de impact van de crisis na op bijstandsgerechtigden in de Europese lidstaten. Hiervoor wordt gekeken naar i) de institutionele veranderingen die relevant zijn voor deze groep (i.e. hoe het wetgevend kader beïnvloed werd door crisismaatregels en hervormingen) en ii) de impact van deze veranderingen op de levensstandaard van bijstandsgerechtigden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Het meten en mobiliseren van vermogen voor een samenhangende, inclusieve en eerlijke samenleving (CRESUS). 01/10/2013 - 31/12/2019

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De toegang van migranten tot de Sociale Zekerheid, inclusief de gezondheidszorg: beleid en praktijk. 01/10/2013 - 31/12/2013

Abstract

Dit project zal een grondige juridische analyse maken van de sociale zekerheidswetgeving betreffende de criteria die recht geven op sociale zekerheid in alle aspecten. De link met de migratiewetgeving zal worden gemaakt. Er zal ook een beleidsanalyse van de recente ontwikkelingen op het gebied van sociale zekerheid voor immigranten worden gemaakt.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Gemeenschappelijke patronen van inkomen en ongelijkheid in rijkdom, oorzaken en gevolgen. 26/04/2013 - 30/06/2014

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds NBB. UA levert aan NBB de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Hoe komen we tot een beter huwelijk tussen de toename van werkgelegenheid en armoedebestrijding. 01/01/2013 - 30/06/2013

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Het arbeidsmarktonderzoek als instrument en basis bij toekomstig arbeidsmigratiebeleid en EU vrijhandelsakkoorden. 20/12/2012 - 30/11/2013

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Kansen op de arbeidsmarkt van tweede-generatie immigranten in België. 01/10/2012 - 31/12/2014

Abstract

In dit project onderzoeken we de arbeidsmarktpositie van tweede generatie migrant aan de hand van survey en administratieve data. We willen ook de determinanten identificeren van deze uitkomsten, en aldus nuttige inzichten verschaffen aan beleidsmakers. Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds NBB.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wanneer leidt een exogene schok tot institutionele verandering: minimuminkomenbescherming in tijden van crisis. 01/10/2012 - 30/09/2014

Abstract

Het onderzoek gaat de impact van de crisis na op bijstandsgerechtigden in de Europese lidstaten. Hiervoor wordt gekeken naar i) de institutionele veranderingen die relevant zijn voor deze groep (i.e. hoe het wetgevend kader beïnvloed werd door crisismaatregels en hervormingen) en ii) de impact van deze veranderingen op de levensstandaard van bijstandsgerechtigden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Werkgelegenheid en armoede in een veranderende samenleving (EMPOV). 15/02/2012 - 30/09/2016

Abstract

Dit onderzoeksproject analyseert de relatie tussen demografische ontwikkelingen, de arbeidsmarkt en resultaten van sociale inclusie. Het onderzoek focust op de demografische groepen die moeilijk werk vinden, en dus geconfronteerd worden met een verhoogd risico op armoede.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitvoering van actieve-inclusiestrategieën: overzicht per land. 15/10/2011 - 25/10/2011

Abstract

Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EC. UA levert aan EC de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Is er een trade-off tussen adequate inkomensbescherming en het bevorderen van zelfstandigheid in bijstandsstelsels? Over de optimale combinatie van empowerment, voorwaardelijkheid en sancties. 01/10/2011 - 30/09/2012

Abstract

Het onderzoeksproject sluit aan bij een uitgebreide literatuur rond de evolutie van welvaartstaten. De focus van het project ligt op ontwikkelingen binnen bijstandstelsels, in een Europees comparatief perspectief. Enerzijds wordt ingegaan op de implementatie van de activeringsrationale in bijstandstelsels. Hoe is dit in de verschillende Europese landen uitgevoerd? Hoe heeft dit de situatie van bijstandsgerechtigden beïnvloed? Welke gevolgen heeft dit gehad naar de generositeit van de welvaartstaat, en naar uitkomsten? Hierbij zal ook aandacht gaan naar nieuwe manieren om activering en uitkomsten van activering te meten. Anderzijds wordt gekeken naar de invloed van de financiële crisis en de daaropvolgende schuldencrisis op de Europese bijstandstelsels en welvaartstaten. Welke mechanismen spelen hier, welke factoren zijn relevant bij het bepalen van de invloed van een onverwachte economische schok op de bodem van de welvaartstaat? Er wordt onder andere gekeken naar ernst van de crisis, publieke opinie, framing van de welvaartstaat en eerdere evoluties binnen bijstandstelsels.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Landenexpertise voor OECD review over flexibiliteit en accountability in lokaal arbeidsmarktbeleid. 01/11/2010 - 15/03/2011

Abstract

Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds OECD. De UA treedt op als country expert voor een OECD review binnen het LEED (Local Economic and Employment Development) programma waarbij nagegaan wordt hoe lokale beleidsflexibiliteit in het arbeidsmarktbeleid gerijmd kan worden met centrale verantwoording (accountability)

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Voorbereiding van de Staten-Generaal Inburgering en Integratie 2010: Organisatie en rapportering van de werkgroep 'Werk'. 01/09/2010 - 31/12/2010

Abstract

Organisatie van de werkgroep 'Werk' en opstellen van een discussietekst die de voornaamste uitdagingen oplijst binnen het thema 'Werk' om de integratie van nieuwe Vlamingen te bevorderen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Welvaart, inkomensverdeling en armoede in Vlaanderen in internationaal perspectief. 19/08/2010 - 30/06/2011

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Het aanpakken van de schaarste op de Belgische arbeidsmarkt via migratie. 04/05/2010 - 15/07/2010

Abstract

Onderzoeker(s)

  • Promotor: Mussche Ninke
  • Co-promotor: Corluy Vincent
  • Co-promotor: De Maesschalck Veerle
  • Co-promotor: Marx Ive

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Groeiende effecten van ongelijkheid (GINI). 01/02/2010 - 31/07/2013

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De arbeidsmarktpositie en -mobiliteit van migranten, en de baat van de welvaartsstaat. 01/01/2010 - 31/12/2013

Abstract

Dit onderzoeksproject situeert zich op dit snijpunt met de volgende tweeledige vraagstelling. 1) Wat zijn de determinanten van de kloof tussen immigranten en autochtonen inzake arbeidsmarktpositie en ¿mobiliteit? 2) In welke mate kan immigratie een bijdrage leveren tot het financiële draagvlak voor de sociale zekerheid in het algemeen en voor België in het bijzonder, gegeven de arbeidsmarktpositie en ¿transities van immigranten?

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

CONVERGE - Convergeren Europese welvaartstaten naar een uniform Europees sociaal model? 01/11/2009 - 31/12/2012

Abstract

De algemene doelstelling van dit project is de analyse van zowel latente als intentionele convergentie- en coördinatiemechanismen op vlak van sociaal beleid in de Europese sfeer, meer bepaald zoals deze het Belgische sociale beleid beïnvloeden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Analyse, conclusies en aanbevelingen van de CSB-studie/VIONA-onderzoek 'Inactiviteitsvallen voor personen met een handicap of langdurige gezondheidsproblemen - 2009' vertalen en verfijnen naar de sector Geestelijke Gezondheidszorg. 08/09/2009 - 30/09/2009

Abstract

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Evaluatieproject Europese Werkgelegenheidsstrategie. Studie werkloosheid en leefloon. 03/03/2009 - 31/12/2009

Abstract

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Werkende armen in Vlaanderen, een vergeten groep? 01/07/2008 - 15/05/2009

Abstract

Onderzoeksvragen: -conceptualisering van de 'werkende arme' en de multi-dimensionale meting -problematiek van de werkende aremn in Vlaanderen: omvang en profiel -beleidsmaatregelen: wat leert de buitenlandse ervaring en beleidsalternatieven gesimuleerd

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Inactiviteitsvallen voor personen met een handicap of met langdurige gezondheidsproblemen. 01/07/2008 - 15/05/2009

Abstract

Het project zal de bestaande obstakels en activiteitsvallen in kaart brengen die arbeidsgehandicapten ervaren bij de verschillende stappen richting arbeidsmarkt. Een eerste stap in het beantwoorden van de onderzoeksvraag bestaat uit het definiëren en het operationaliseren van de concepten 'arbeidsgehandicapten' en 'inactiviteitsvallen'. We willen een brede definitie hanteren van het begrip 'arbeidsgehandicapten' en van de omschrijving van 'obstakels en inactiviteitsvallen'.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Economisch en sociaal profiel van personen in onwettig verblijf, voor en na de regularisatieoperatie ingesteld door de wet van 22 december 1999. 01/03/2007 - 30/11/2007

Abstract

Hoofdobject van het onderzoeksproject is een zicht te krijgen op maatschappelijke en sociaal-economische positie van geregulariseerde migranten, op het traject dat mensen sedert hun migratie hebben doorlopen - inclusief gedurende de periode van illegaliteit. Tegelijkertijd zal er gepeild worden naar de impact van initiatieven om de bestaanszekerheid en integratie van deze groepen te bewerkstelligen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Open grenzen voor een leefbare welvaartsstaat? Een onderzoek naar de interactie-effecten tussen migratie en de welvaartsstaat. 01/07/2006 - 31/12/2010

Abstract

De centrale vraag van ons onderzoek is: in welke mate kunnen migranten een bijdrage leveren tot het financieel draagvlak voor de sociale zekerheid en het economisch draagvlak voor de welvaartsstaat in het algemeen, met name dan in België? In welke mate kan migratie bijgevolg een oplossing vormen voor de economische en budgettaire knelpunten die zullen ontstaan door de vergrijzing? We bestuderen deze vraag met behulp van intergenerationele berekeningen, door het opstellen van een sociaal-economisch profiel van migranten, en door een raming van hun afhankelijkheid van welvaartsuitkeringen en van hun bijdragen aan de sociale zekerheid.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Studie van tijdreeksen m.b.t. tewerkstelling, inkomensverdeling, socio-demografische compositie, uitgave, transfer en financieringsstructuren voor een representatieve verzameling EU-landen. 27/10/2005 - 31/12/2005

Abstract

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Economische verandering, levenskwaliteit en sociale cohesie (EQUALSOC). 01/09/2005 - 31/12/2010

Abstract

Equalsoc is een netwerk gefinancierd door de Europese Commissie onder het 6de Kaderprogramma. Het netwerk bestaat uit 13 Europese onderzoekscentra waarvan de Commissie heeft geoordeeld heeft dat ze bijzonder niveau van academische expertise op vlak van sociale ongelijkheid en cohesie hebben opgebouwd. Het netwerk wil vergelijkend onderzoek stimuleren op vlakken zoals tewerkstelling en arbeidsmarkt, inkomensverdeling en mobiliteit, onderwijs en sociale mobiliteit, gezin en sociale netwerken, culturele differentiatie en sociaal kapitaal.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Sociaal federalisme in België en in Europa. 01/01/2005 - 31/12/2007

Abstract

Het onderzoek zal handelen over de vraag naar het meest optimale territoriale niveau waarop sociale herverdeling via sociale zekerheid en fiscaliteit moet georganiseerd worden, in België, in andere federale staten en in Europa. Deze vraagstelling zal op empirische wijze worden benaderd middels een internationaal en intertemporeel vergelijkend onderzoek naar de werking, de determinanten en de uitkomsten (in termen van sociale doelmatigheid) van verschillende territoriale omschrijvingen van sociale herverdeling. Er zal gebruik gemaakt worden van sociaal-economische survey gegevens en ambtelijke statistieken.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De onzekere vooruitzichten van de laaggeschoolden in de kennismaatschappij (LoWER3). 01/07/2004 - 30/04/2008

Abstract

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Trendrapport over de internationalisering van de arbeidsmarkt. Analyse van recente beleidservaringen inzake migratiebeleid in de omringende landen. 15/12/2001 - 15/05/2002

Abstract

De bedoeling van dit rapport is een status questionnis te verschaffen van het huidige immigratiebeleid in de ons omringende landen en in het bijzonder het migratiebeleid in functie van tekorten in de arbeidsmarkt. Wat is het beleidsdiscours en de beleidspraktijk op het vlak van het immigratiebeleid in de ons omringende landen. Hoe relateren de verschillen tussen landen zich tot de lokale politieke, juridische, sociaal-demografische en economische context? Van even groot belang zijn de beleidsvragen op het vlak van het integratiebeleid. Hoe wordt integratie/inburgering gedefinieerd en welke ruimte is er culturele eigenheid. Wat wordt er ondernomen om integratie in de arbeidsmarkt te optimaliseren? Wat doet men op het vlak van taalonderwijs? Wat doet men om het scholingsniveau van migranten te verbeteren? Daarbij zullen we zowel aandacht hebben voor empirische evaluatiestudies als voor beleidsdocumenten.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Trendrapport: het subsidiëren van laaggeschoolde arbeid 01/12/1999 - 30/06/2000

    Abstract

    Dit rapport voor de Vlaamse Regering beoogt een overzicht en interpretatie te geven van de empirische evaluatieliteratuur inzake het subsidiëren van laaggeschoolde arbeid.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

      Project type(s)

      • Onderzoeksproject

      Het nieuwe sociale vraagstuk. Samenstelling van een documentatiemap. 01/07/1996 - 30/09/1996

      Abstract

      De opdracht bestaat er in een documentatiemap omtrent het nieuwe sociale vraagstuk en de mogelijke antwoorden op dit vraagstuk samen te stellen. Dit gebeurt in het kader van het programma Toekomstzorg en meer bepaald ten behoeve van 'The Millennium conference 1996'.

      Onderzoeker(s)

      Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject