Sarah Marchal

Onderzoek Sarah Marchal

Onderzoeksgroep

Expertise

De laatste decennia werden welvaartstaten geconfronteerd met omvangrijke uitdagingen. Technologische vooruitgang en globalisering veranderden op ingrijpende wijze westerse economieën en arbeidsmarkten. Atypische tewerkstelling, zoals deeltijds werk en tijdelijke contracten, komt vaker voor. Tegelijk zijn we ook de opkomst van nieuwe statuten en mengvormen van tewerkstelling als werknemer of een activiteit als zelfstandige. Carrières worden complexer. Ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt zien we dat kwetsbaren werknemers verschillende contracttypes en werkloosheid combineren of afwisselen. Tegelijk hebben socio-demografische verandering en migratie geleid tot minder stabiele gezinnen, en minder homogene samenlevingen. De blauwdruk van de welvaartstaat, die bestaat uit stabiele gezinnen met een voltijds werkende (mannelijke) broodwinner, is gedateerd. Tegen deze achtergrond kijk ik naar het potentieel van inkomensgetoetste uikteringen als effectieve sociale beleidsmaatregelen. Ik focus daarbij op verschillende design keuzes, de implementatie van deze maatregelen, en hun effectiviteit in termen van armoede reductie. Deze onderzoeksfocus draagt bij aan academische debatten rond het optimale design en de effectiviteit van sociaal beleid. Ik kijk in het bijzonder naar de interactie met veranderlijke levenssituaties. Het is gangbaar om uit te gaan van een jaarperspectief bij het analyseren van de effectiviteit van sociaal beleid. Een dergelijk perspectief kan echter belangrijke fluctuaties in inkomen missen, die een reële impact kunnen hebben bij afwisselende tewerkstellings- en uitkeringsperiodes. In mijn onderzoek wil ik daarom ook rekening houden met de responsiviteit van beleid, en de toegankelijkheid van steunmaatregelen. In het bijzonder kijk ik naar de effectiviteit van residuele middelengetoetste minimum inkomensbescherming. Dit type steun werd, als laatste vangnet van de welvaartstaat, automatisch relevanter voor belangrijke nieuwe doelgroepen die niet, of niet afdoende, gedekt worden door de sociale verzekering. Daarnaast focus ik op de responsiviteit van inkomensgetoetste sociale beleidsmaatregelen bij onstabiele tewerkstellingspatronen. Ten slotte heb ik ook aandacht voor de implementatie van gericht sociaal beleid, en kijk ik naar de incentives waarmee beleidsmakers op verschillende beleidsniveaus geconfronteerd worden.

Infrastructuur en indicatoren voor de snelle monitoring van sociale en arbeidsmarktontwikkelingen in België (BE-FAST). 01/09/2022 - 01/12/2024

Abstract

Het BE-FAST project onderzoekt de mogelijkheden voor een data infrastructuur die toelaat om de impact van grote schokken op de inkomensverdeling en arbeidsmarkt snel op te volgen. Een belangrijk punt van aandacht daarbij is hoe de impact van een schok in te schatten op personen die door de mazen van het sociale zekerheidsnet vallen, en daarom niet opgenomen zijn in administratieve data. BE FAST onderzoekt onder andere de mogelijkheden van specifieke indicatoren en alarmsignalen met de input van het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Socio-economische ongelijkheid en beleid. 01/10/2021 - 30/09/2026

Abstract

Dit onderzoeksproject kijkt naar de effectiviteit van targeting en sociaal beleid in een context van atypische en flexibele tewerkstelling. Het houdt daarbij rekening met de responsiviteit van gericht sociaal beleid, maar ook met de uitdagingen die de implementatie van verschillende soorten inkomensgetoetst sociaal beleid stelt, op verschillende beleidsniveaus.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ontwerp, implementatie en uitkomsten van selectief sociaal beleid in een context van volatiele werk- en inkomensprofielen. 01/10/2021 - 30/09/2025

Abstract

Dit project onderzoekt de effectiviteit van targeting en sociaal beleid in een context van atypische en flexibele tewerkstelling. Het kijkt daarbij expliciet naar de responsiviteit van sociaal beleid, de snelheid waarmee gericht sociaal beleid reageert op veranderende arbeids- en inkomenssituaties. Bovendien houdt het rekening met de uitdagingen die de implementatie van dergelijk gericht sociaal beleid stelt op verschillende beleidsniveaus. Specifiek zal het onderzoek ingaan op volgende onderzoeksvragen: i) In welke mate gaat atypische en flexibele tewerkstelling samen met inkomensvolatiliteit? ii) Welke uitdagingen stelt atypische tewerkstelling aan het ontwerp en de organisatie van targeting en sociale bescherming? iii) Wat is de relatie tussen verschillende vormen van targeting en armoede-uitkomsten?

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Studie naar de impact van tewerkstelling in de sociale economie op armoede en sociale uitsluiting 26/01/2022 - 25/01/2023

Abstract

Onderzoek naar de armoede reducerende werking van de sociale economie in Vlaanderen middels kwantitatieve en kwalitatieve methode waarbij gepeild wordt naar de gevolgen van sociale tewerkstelling voor de inkomens en levenskwaliteit van de betrokkenen

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Studie COVIVAT (tweede consortium overeenkomst). 01/09/2021 - 30/09/2022

Abstract

COVIVAT heeft als doel de sociale gevolgen van de verspreiding van het coronavirus voor de inkomens van de Belgische gezinnen in kaart te brengen, en wetenschappelijke inzichten te genereren die het sociaal-economische beleid kunnen ondersteunen om de sociale gevolgen van de coronacrisis te beperken, en die het post-coronabeleid mee vorm kunnen geven.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Onderzoek naar de haalbaarheid van het ontwikkelen en het gebruik van een bijkomende indicator om armoede te monitoren op Vlaams niveau. 01/07/2021 - 30/06/2022

Abstract

Verder bouwend op de inzichten en aanbevelingen uit het VISA-rapport, onderzoeken we in dit project de haalbaarheid van de in het regeerakkoord beoogde nominale indicator en werken we een voorstel uit over de wijze waarop deze kan worden geconstrueerd, rekening houdend met de kwaliteitscriteria om betrouwbare en valide indicatoren te ontwikkelen, de implementeerbaarheid en de beschikbaarheid van data.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Analyse van de sociale situatie en evolutie in het kader van de sociale doelstellingen en prioriteiten van het Nationaal Hervormingsprogramma en het Nationaal Sociaal Rapport. 01/02/2021 - 31/01/2022

Abstract

Dit project draagt bij aan de verdieping en uitbreiding van de jaarlijkse rapporten over de evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België. Deze rapporten zijn een belangrijk instrument om de informatie die de sociale indicatoren bevatten te ontsluiten. In het bijzonder zal de rapportering worden verbreed met een uitbreiding van het instrumentarium; het gebruik van beleidsindicatoren om meer tijdige informatie te kunnen gebruiken, ook in het kader van de COVID crisis, een inbedding in de nationale en internationale literatuur en een identificatie van sleuteluitdagingen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wetenschappelijk onderzoek naar een Vlaamse indicatorenset om omgevingsfactoren en beleidsevaluatie inzake armoede te meten (VISA). 15/09/2019 - 14/03/2021

Abstract

Met VISA beogen we een set van wetenschappelijk gevalideerde en robuuste beleids- en uitkomstindicatoren uit te werken om het beleid in Vlaanderen en de gevolgen ervan voor de armoede en de sociale uitsluiting in het algemeen en de kinderarmoede in het bijzonder statistisch meetbaar te maken. We zullen ook modellen ontwikkelen die toelaten om voor Vlaanderen een directe link te leggen tussen beleids- en uitkomstindicatoren. Tegelijk zullen we, als stap naar de verdere verfijning van VISA in een verdere toekomst, ook haalbaarheidsstudies uitvoeren naar de ontwikkeling van innovatieve indicatoren, meer bepaald wat betreft a) het effectieve gebruik van Vlaamse sociale rechten (non take up) en b) de effecten van beleid op de armoede bij kinderen met een handicap. We zullen tenslotte aanbevelingen formuleren met betrekking tot het gebruik en de verdere ontwikkeling van de data die nodig zijn om de VISA-indicatoren in de toekomst te onderhouden en verder te ontwikkelen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De effectiviteit van sociaal beleid gericht op gezinnen met een kind met een handicap in Vlaanderen: slaagt het bestaande pakket van sociaal beleidsmaatregelen erin het armoederisico van kinderen met een handicap te verminderen? 01/04/2019 - 30/03/2020

Abstract

Het hebben van een kind met een handicap gaat gepaard met zowel directe als indirecte kosten die waarschijnlijk een negatief effect hebben op het armoederisico van deze gezinnen. Ten eerste worden deze gezinnen geconfronteerd met hogere directe kosten als gevolg van de medische en zorgbehoeften van hun kind. Ten tweede worden zij geconfronteerd met hogere indirecte kosten omdat zij meer zorg moeten bieden die de arbeidsmarktparticipatie van de ouders bemoeilijkt. Bovendien hebben gezinnen met een kind met een handicap vaak een lagere sociaaleconomische status dan gezinnen zonder kinderen met een handicap, waardoor hun armoederisico toeneemt onafhankelijk van het hebben van een kind met een handicap. Veel westerse welvaartsstaten hebben daarom een aantal uitkeringen en diensten geïmplementeerd om deze directe en indirecte kosten voor gezinnen met een kind met een handicap te verminderen. Het ontbreekt ons echter aan inzicht in de daadwerkelijke effectiviteit van de sociaal beleidsmaatregelen om deze doelstelling te bereiken. Daarom wil dit onderzoeksproject nagaan in welke mate het bestaande pakket van sociale beleidsmaatregelen voor gezinnen met een kind met een handicap in Vlaanderen erin slaagt hun armoederisico te verminderen door het gezinsinkomen direct of indirect te verhogen. Concreet zullen we in dit project werken aan drie verwante onderzoekslijnen. Ten eerste zullen we het niet-gebruik van sociale steun voor kinderen met een handicap onderzoeken, omdat dit fenomeen de daadwerkelijke effectiviteit van sociaal beleid aanzienlijk kan belemmeren. Ten tweede zullen we kijken naar het directe armoedeverminderende effect van de bestaande uitkeringen voor gezinnen met een kind met een handicap, in het bijzonder de verhoogde kinderbijslag. Ten slotte zal de indirecte impact worden onderzocht via het causale effect van de aanwezigheid van een kind met een handicap op de tewerkstelling van de ouders. Het budget dat binnen dit BOF-KP-project wordt aangevraagd, zal worden gebruikt om een gegevensaanvraag te financieren bij de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid voor een uitbreiding van een bestaande administratieve dataset. Door longitudinale werkgelegenheidsinformatie, informatie van het Ministerie van Onderwijs en van de belastingadministratie te verkrijgen, zullen we de drie voorgestelde onderzoekslijnen verder uitdiepen. We zullen kwantitatieve methoden toepassen op deze unieke administratieve dataset.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wanneer leidt een exogene schok tot institutionele verandering: minimuminkomenbescherming in tijden van crisis. 01/10/2014 - 30/09/2016

Abstract

Het onderzoek gaat de impact van de crisis na op bijstandsgerechtigden in de Europese lidstaten. Hiervoor wordt gekeken naar i) de institutionele veranderingen die relevant zijn voor deze groep (i.e. hoe het wetgevend kader beïnvloed werd door crisismaatregels en hervormingen) en ii) de impact van deze veranderingen op de levensstandaard van bijstandsgerechtigden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wanneer leidt een exogene schok tot institutionele verandering: minimuminkomenbescherming in tijden van crisis. 01/10/2012 - 30/09/2014

Abstract

Het onderzoek gaat de impact van de crisis na op bijstandsgerechtigden in de Europese lidstaten. Hiervoor wordt gekeken naar i) de institutionele veranderingen die relevant zijn voor deze groep (i.e. hoe het wetgevend kader beïnvloed werd door crisismaatregels en hervormingen) en ii) de impact van deze veranderingen op de levensstandaard van bijstandsgerechtigden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Is er een trade-off tussen adequate inkomensbescherming en het bevorderen van zelfstandigheid in bijstandsstelsels? Over de optimale combinatie van empowerment, voorwaardelijkheid en sancties. 01/10/2011 - 30/09/2012

Abstract

Het onderzoeksproject sluit aan bij een uitgebreide literatuur rond de evolutie van welvaartstaten. De focus van het project ligt op ontwikkelingen binnen bijstandstelsels, in een Europees comparatief perspectief. Enerzijds wordt ingegaan op de implementatie van de activeringsrationale in bijstandstelsels. Hoe is dit in de verschillende Europese landen uitgevoerd? Hoe heeft dit de situatie van bijstandsgerechtigden beïnvloed? Welke gevolgen heeft dit gehad naar de generositeit van de welvaartstaat, en naar uitkomsten? Hierbij zal ook aandacht gaan naar nieuwe manieren om activering en uitkomsten van activering te meten. Anderzijds wordt gekeken naar de invloed van de financiële crisis en de daaropvolgende schuldencrisis op de Europese bijstandstelsels en welvaartstaten. Welke mechanismen spelen hier, welke factoren zijn relevant bij het bepalen van de invloed van een onverwachte economische schok op de bodem van de welvaartstaat? Er wordt onder andere gekeken naar ernst van de crisis, publieke opinie, framing van de welvaartstaat en eerdere evoluties binnen bijstandstelsels.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject