UAntwerpen en het UZA sloegen de handen in elkaar met de universiteit van Oxford om ongewild urineverlies aan te pakken. Met een minimale chirurgische ingreep implanteren ze elektroden naast de schaamzenuw, waardoor patiënten hun plas kunnen ophouden. De eerste resultaten zijn veelbelovend.

Je plas goed kunnen ophouden, het is lang niet iedereen gegeven. Internationale studies tonen aan dat ongeveer 1/3 tot ½ van de volwassen vrouwen in meer of mindere mate aan ongewild urineverlies lijden. Een klein deel hiervan wordt hiervoor behandeld. “Naar gelang de vorm van ongewild urineverlies zijn er vandaag verschillende behandelingen beschikbaar waarbij iets wordt ingeplant ”, zegt prof. Stefan De Wachter, uroloog op UZA en UAntwerpen. “De huidige behandelingen werken vaak maar op een deel van de klachten. Zij blijven onveranderd , zoals de tapes voor inspanningsgebonden urineverlies, ook al evolueren de klachten, of kunnen de blaas alleen indirect beïnvloeden, zoals de ingeplante pacemakers in het heiligbeen of onderbeen.”

Uantwerpen, het UZA en de universiteit Oxford stampten samen de spin-off Amber Therapeutics uit de grond. Zij ontwikkelden Amber-UI: de eerste “slimme” neurostimulator die de schaamzenuw (nervus pudendus) stimuleert om je plas beter op te houden. Het implantaat kan signalen van patiënten waarnemen, interpreteren, en zijn stimulatie hieraan aanpassen om zo in verschillende omstandigheden de normale blaasfunctie te herstellen.

Slechts een kleine ingreep

De Wachter: “We stimuleren de schaamzenuw of nervus pudendus, de zenuw die ervoor zorgt dat de sluitspier sluit en wij de plas kunnen ophouden. Op die manier kunnen we de bestaande fysiologische reflexen versterken wanneer dat nodig is. Gezien deze stimulatie zich aanpast naargelang de signalen van de patient, zijn we erin geslaagd om de beide veel voorkomende vormen van urineverlies te behandelen. De stimulatie zorgt voor het ontspannen van de blaas, wanneer patiënt vervelende aandrang krijgt, en voor het  sluiten van de sluitspier, bijvoorbeeld bij hoesten en tillen, om stressincontinentie of inspanningsgebonden urineverlies te voorkomen. Om het systeem ter plaatse te brengen hebben we een nieuwe heelkundige techniek ontwikkeld waarvoor slechts 3 kleine insnedes in de huid nodig zijn”

Veelbelovende resultaten

De partners startten met AURA-2 (Augmenting Urinary Reflex Activity) een pilootstudie op. Vijftien vrouwen krijgen het implantaat ingeplant in het UZA. Bij drie van hen is de ingreep al achter de rug. “De andere deelnemers zullen in de komende maanden worden geopereerd”, aldus De Wachter. “De eerste bevindingen zijn alvast positief. Zowel de haalbaarheid van de chirurgische ingreep als de therapie blijken veelbelovend.”

Aidan Crawley, CEO van Amber, reageert enthousiast. “Deze behandeling hebben we op minder dan twee jaar ontwikkeld. Het toont ons vermogen om snel prototypes te maken van nieuwe bio-elektrische therapieconcepten. Het is fantastisch dat de eerste resultaten er op wijzen dat onze behandeling potentieel een grote impact kan hebben op het leven van vele patiënten die aan ongewild urineverlies lijden. Voor heel wat van die mensen is er vandaag geen therapie. Voor hen kan Amber-UI echt het verschil maken.”