Isala krijgt prijs Europese Unie voor burgerwetenschap
Met CurieuzeNeuzen valt ook tweede citizenscienceproject van UAntwerpen in de prijzen
Isala, het grootschalige citizenscienceproject naar vrouwelijke gezondheid van de Universiteit Antwerpen, valt opnieuw in de prijzen. De nieuwe European Union Prize for Citizen Science bekroont voortaan jaarlijks innovatieve en creatieve projecten met grote wetenschappelijke verdienste én maatschappelijke impact. Het krachtige empowerment van vrouwen rond vaginale gezondheid en de strijd tegen taboes vanuit wetenschappelijke kennis levert Isala de allereerste Grand Price op. UAntwerpen viel nog een tweede keer in de prijzen, want CurieuzeNeuzen kreeg een eervolle vermelding.
“Deze prijs geeft ons extra vleugels om onze boodschap breed uit te dragen”, zegt prof. Sarah Lebeer (centraal)
De Europese Commissie gelooft in de kracht en het belang van burgerwetenschap voor een pluralistische, duurzame en inclusieve samenleving en wil de ontwikkeling van burgerwetenschap versterken. Ze riep daartoe de European Union Prize for Citizen Science in het leven. Deze jaarlijkse prijs wil initiatieven erkennen die onderzoek, innovatie, betrokkenheid en creativiteit ten dienste stellen van onze samenleving.
Aan de prijs is een bedrag van 60 000 euro voor verder onderzoek en wetenschapscommunicatie verbonden. Margrethe Vestager, Europees commissaris en verantwoordelijk voor het project ‘A Europe Fit for the Digital Age’, verwoordde de motivatie van de jury: “Wetenschappelijk onderzoek mag niet achter gesloten deuren blijven, het moet naar buiten komen, naar de mensen toe. Dat is exact wat Isala deed: 6000 vrouwen doorbraken samen het taboe rond vrouwelijke gezondheid in dit baanbrekende onderzoek.”
Extra boost
“We zijn heel vereerd en blij met de Europese erkenning voor zowel de wetenschap als de maatschappelijke impact van Isala. De geldprijs is heel welkom als extra boost voor ons onderzoek en onze volgehouden strijd tegen kennislacunes en taboes. Wij willen vrouwen helpen om hun vaginale gezondheid in eigen handen te nemen en het taboe rond dit intieme topic te breken en hierbij ook personen (ongeacht gender) te betrekken. Deze prijs geeft ons extra vleugels om deze boodschap breed uit te dragen”, beaamt prof. Sarah Lebeer, hoofdonderzoeker van het Isala-project.
Het Isala-project van UAntwerpen, genoemd naar Isala Van Diest – de eerste vrouwelijke arts in België – is het grootste burgeronderzoek naar het vrouwelijke microbioom wereldwijd. De wetenschappers startten in 2020 met een grote eerste fase waarbij duizenden vrouwen in de privacy van hun eigen badkamer vaginale swabs namen, zodat onderzoekers voor de allereerste keer de bacteriën in de vagina van gezonde vrouwen op grote schaal in kaart konden brengen. In een tweede fase onderzochten ze naast de vagina ook andere plaatsen op het vrouwelijke lichaam. Plaatsen die relevant zijn voor vrouwelijke gezondheid en intimiteit, en die nog nooit grondig waren onderzocht: speeksel en de huid rond de mond, de borsten en de liesstreek.
“We delen alle resultaten systematisch met onze deelnemers”, vertelt Sarah Ahannach (links).
Tegen taboes en kennisgebrek
“De onderzoeksresultaten leggen niet alleen de basis voor een betere diagnostiek en behandeling van vrouwelijke gezondheidsproblemen. Ze worden ook systematisch gedeeld met alle deelnemers en met een grote groep geïnteresseerde Isala-volgers,” zegt Sarah Ahannach, Isala-projectmanager. Isala inspireerde ondertussen ook verschillende internationale zusterprojecten in Amerika, Afrika en Europa. Samen met burgers en talloze collega’s in binnen- en buitenland strijdt Isala tegen taboes en kennisgebrek rond bijvoorbeeld endometriose, menstruatiepijn en vaginale gezondheid.
Isala, dat mee ondersteund wordt door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek en de European Research Council, werd eerder al bekroond voor haar heldere wetenschapscommunicatie met een KVAB jaarprijs wetenschapscommunicatie en de EOS publieksprijs in 2021.
UAntwerpen mocht nog een tweede keertje vieren, want het burgerwetenschapsproject CurieuzeNeuzen kreeg van Europa een eervolle vermelding (‘honorary mention’). CurieuzeNeuzen doet een beroep op duizenden burgers om uitdagende milieuproblemen, zoals luchtkwaliteit en droogte, erg gedetailleerd in kaart te brengen.