Op vrijdag 7 november verdedigde Jente Wagemans (MOVANT) met succes zijn doctoraatsonderzoek over (terugkerende) enkelverstuikingen. Hij blikt terug op een bewogen traject dat in 2022 een onverwachte wending nam toen hij een dwarslaesie opliep in een auto-ongeluk. Toch presenteerde hij zijn onderzoek meer dan een uur lang volledig staand. “Toen ik het slechte nieuws van de artsen kreeg, was mijn doel meteen duidelijk: ik wil ooit terug kunnen staan en stappen, maar ik wil ook mijn doctoraat staand verdedigen”, aldus Jente.

Met de eerste tonen van Troy van Sinéad O’Connor en een compilatievideo van enkelblessures bij topsporters grijpt Jente meteen de aandacht van het publiek tijdens zijn verdediging. Het nummer verwijst naar een feniks die uit de as herrijst, een metafoor die centraal staat in zijn onderzoek. “Mijn doctoraat valt binnen het grotere doel om revalidatie bij enkelverstuikingen, vooral bij sporters, te optimaliseren. Elke patiënt met een blessure zit even ‘in zak en as’ en moet herrijzen. Een enkelverstuiking lijkt misschien banaal omdat het maar twee à drie weken duurt, maar als het telkens terugkeert, kan dat mentaal en fysiek zwaar wegen. De revalidatie optimaliseren betekent dus ook het herrijzen optimaliseren”, legt Jente uit.

Nieuwe inzichten voor de praktijk

Om dit te bereiken onderzocht Jente twee kennislacunes: hoe kunnen we beter meten hoe ernstig een enkelverstuiking is, en welke factoren zijn bepalend voor een succesvol herstel? “Voorafgaande studies bleken vooral laboratorium-gebaseerd te zijn en daarom minder toepasbaar voor kinesitherapeuten. Voordat we aan onze studies begonnen zijn, hebben we daarom een klinisch toepasbaar protocol uitgeschreven en de haalbaarheid ervan getest”, aldus Jente.

Na vier jaar onderzoek trekt Jente enkele interessante conclusies over (terugkerende) enkelverstuikingen. Zo blijkt dat oefentherapie het risico op een terugkerende verstuiking vermindert. “Het risico zakt niet naar nul, dat is realistisch bekeken niet haalbaar. Maar we kunnen wel bekijken hoe we de oefentherapie nog kunnen verbeteren. Onze analyse toont bijvoorbeeld aan dat de oefeningen specifieker en meer persoonsgericht moeten zijn. Kinesitherapeuten moeten meer kijken naar hoe het letsel zich manifesteert en dat verwerken in de therapie”, legt Jente uit. Daarnaast blijkt dat kinesitherapeuten er baat bij zouden hebben als ze zich zouden bijscholen in echografie om het letsel beter in kaart te brengen, en de revalidatie dus beter te kunnen staven. “Klinische testen zijn nuttig en hebben een redelijke overeenkomst met echo’s, maar ze zijn vaak onvoldoende om een accuraat beeld te krijgen van het letsel. Basisvaardigheden in beeldvorming zijn daarom ook waardevol voor gespecialiseerde kinesitherapeuten”, verduidelijkt Jente.

Uit de as herrezen

Jente blikt met trots terug op het parcours dat hij heeft afgelegd. “Ik ben heel kritisch voor mezelf en sta er misschien daarom te weinig bij stil, maar eigenlijk is het uitvoeren van een doctoraatsonderzoek op zich al een mooie verwezenlijking. Zeker gezien mijn omstandigheden”, vertelt hij. Jente heeft in zijn jonge leven al diepe waters doorzwommen. Zo verloor hij in 2009 zijn zus bij een aanrijding, en in 2022 raakte hij zelf verzeild in een auto-ongeluk met een verlamming vanaf zijn middel tot gevolg. De feniksmetafoor waarnaar Jente in zijn onderzoek verwijst, geldt evengoed voor zijn eigen verhaal. “Als ik mijn parcours bekijk, waarbij we een klinische studie hebben gedaan die nooit eerder op die schaal werd uitgevoerd, zonder fondsen, en met een onderbreking van zeven maanden waarin ik zelf elf operaties heb ondergaan, dan denk ik dat ik in die vier jaar tijd toch mooi uit de as herrezen ben”, voegt hij toe.

Jentes traject getuigt van een enorme strijdlust. Zowel in zijn doctoraat als in zijn revalidatie is hij niet tevreden met de status quo: hij wil grenzen verleggen, puzzelstukjes leggen die het pad effenen voor betere zorg, en tegelijk bewijzen dat fysieke beperkingen hem niet tegenhouden om zijn doelen te bereiken. Toen hij na zijn ongeval in Duitsland werd gerepatrieerd naar AZ Monica in Deurne vernam hij van de artsen dat de kans heel klein was dat hij ooit nog zelfstandig zou kunnen staan. “Ik heb toen meteen een duidelijk doel vooropgesteld: ik wil ooit terug kunnen staan en ik wil mijn doctoraat staand verdedigen”, aldus Jente. Op 7 november werd dat werkelijkheid. “Met de vragenronde erbij heb ik meer dan een uur rechtgestaan. De eerste minuten daarna voelde ik mijn rug wel hard, maar het was het absoluut waard.”

Ook tijdens de zeven maanden die Jente in het revalidatieziekenhuis doorbracht, bood zijn doctoraat een houvast. “Ik heb vanuit het ziekenhuis drie papers gepubliceerd. Je werkt aan iets groters dan jezelf, dus het voelde niet als werk”, aldus Jente.

ARRISE

Hoewel Jente zijn doctoraat afgerond heeft, loopt zijn onderzoek verder via ARRISE, een centrum dat wetenschappelijk onderzoek en academische kennis in revalidatie samenbrengt. “Bij ARRISE, waar mijn vriendin Elaheh Ahmadi CEO is, voer ik onderzoek uit en adviseer ik. Zo brengen we klinisch toepasbare wetenschap direct in het werkveld en stimuleren we innovatie in sport- en orthopedische revalidatie”, licht Jente toe. Naast zijn huidige studie werkt Jente met ARRISE ook aan enkele nieuwe projecten onder meer in samenwerking met FIFA en rond artificiële intelligentie samen met prof. Dirk Vissers en Royal Antwerp FC.

“We moeten vooruit”

Wanneer we Jente vragen welk advies hij zou geven aan mensen in een vergelijkbare situatie, citeert hij de overleden basketballer Kobe Bryant: ‘Greatness is achieved by inspiring the people around you to become the best version of themselves.’ “Mijn ongeval en revalidatie hebben niet alleen mij geraakt, maar ook mijn ouders en partner. Daarom probeer ik een rolmodel te zijn, niet alleen voor mijn patiënten, maar ook voor mijn familie en omgeving door te laten zien: we moeten vooruit”, besluit Jente.