De materialiteit der manieren of de gemanierdheid van de materialiteit? Tafelcultuur en tafelmanieren in de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Zuidelijke Nederlanden. 01/10/2014 - 30/09/2016

Abstract

Tot op heden blijft een studie naar de materiële cultuur van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne eettafel nog uit. In het zog van de microstoria en de Alltagsgeschichte is er echter sedert de jaren '80 al heel wat inkt gevloeid over zowel de materiële aspecten van zowel eetkamer als keuken. De introductie van nieuwe objecten en materialen werd geanalyseerd alsook de sociale reikwijdte ervan werden geduid. Dat ook de culturele appreciatie en cultivering van een "burgerlijke geciviliseerde tafelcultuur" meer en meer zichtbaar werd, is een stelling die sterk aanleunt bij Elias' civilisatiemodel en vooral in de Angelsaksische historiografie reeds de uitgangshypothese werd van menige studie over didactische literatuur en manierenboekjes. Hoewel de zestiende-eeuwse steden in de Zuidelijke Nederlanden reeds vaak werden aangestipt als centra waar niet alleen de benodigde infrastructuur en know-how voor productinnovaties aanwezig waren maar ook een constante kruisbestuiving van sociaal-culturele gedragsrepertoires dialoog voerde met de nieuwe stedelijke middengroepen, zijn ze echter stiefmoederlijk behandeld. Dit onderzoeksproject beoogt daarom zowel de materiële aspecten van het tafelen te duiden, alsook de culturele kaders waarbinnen tafelgerei zich kon ontwikkelen als middelaar voor de constructie van sociaal en cultureel kapitaal. Samen met boedelinventarissen zal daarom ook een systematische analyse van manierenboekjes en gedragsliteratuur de ruggengraat van dit onderzoek vormen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De materialiteit van manieren en de gemanierdheid van de materialiteit. Tafelen en tafelcultuur in de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Zuidelijke Nederlanden. 01/10/2012 - 30/09/2014

Abstract

Tot op heden blijft een studie naar de materiële cultuur van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne eettafel nog uit. In het zog van de microstoria en de Alltagsgeschichte is er echter sedert de jaren '80 al heel wat inkt gevloeid over zowel de materiële aspecten van zowel eetkamer als keuken. De introductie van nieuwe objecten en materialen werd geanalyseerd alsook de sociale reikwijdte ervan werden geduid. Dat ook de culturele appreciatie en cultivering van een "burgerlijke geciviliseerde tafelcultuur" meer en meer zichtbaar werd, is een stelling die sterk aanleunt bij Elias' civilisatiemodel en vooral in de Angelsaksische historiografie reeds de uitgangshypothese werd van menige studie over didactische literatuur en manierenboekjes. Hoewel de zestiende-eeuwse steden in de Zuidelijke Nederlanden reeds vaak werden aangestipt als centra waar niet alleen de benodigde infrastructuur en know-how voor productinnovaties aanwezig waren maar ook een constante kruisbestuiving van sociaal-culturele gedragsrepertoires dialoog voerde met de nieuwe stedelijke middengroepen, zijn ze echter stiefmoederlijk behandeld. Dit onderzoeksproject beoogt daarom zowel de materiële aspecten van het tafelen te duiden, alsook de culturele kaders waarbinnen tafelgerei zich kon ontwikkelen als middelaar voor de constructie van sociaal en cultureel kapitaal. Samen met boedelinventarissen zal daarom ook een systematische analyse van manierenboekjes en gedragsliteratuur de ruggengraat van dit onderzoek vormen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject