Onderzoeksgroep

Expertise

Maritieme geschiedenis - Stadsgeschiedenis - Geschiedenis van Atlantische havensteden - Migratiegeschiedenis - Sociale geschiedenis - Universiteitsgeschiedenis - Geschiedenis van de Vlaamse beweging

Omgaan met afwezigheid: genderrollen en overlevingsmechanismen van zeemanshuishoudens tijdens het stoomtijdperk, ca. 1880-1930. 01/11/2025 - 31/10/2028

Abstract

De impact van kapitalisme op huishoudelijke dynamieken in Europa en de Verenigde Staten is een centraal thema binnen familie-, gender- en arbeidsgeschiedenis, met bijzondere aandacht voor industriële en agrarische omgevingen. Dit project verbreedt het debat door de huishoudens van koopvaardijzeelieden tijdens het stoomtijdperk centraal te stellen. Door de focus te verschuiven van zeevaarders naar hun gezinsleden, onderzoekt het hoe flexibele huishoudens hun structuren aanpasten en overlevingsmechanismen ontwikkelden als reactie op langdurige afwezigheden van zeemannen en veranderende huishoudelijke rollen. Het project hanteert een vergelijkende benadering door gezinnen van officieren en niet-officieren te analyseren en te verkennen hoe het toenemend belang van opleiding invloed had op gezinssystemen. Bovendien worden deze dynamieken bestudeerd binnen de sociaaleconomische contexten van commerciële en industriële havensteden, met Antwerpen (commercieel) en Boston (industrieel) als casestudies. Deze dubbele vergelijking biedt een genuanceerd kader om te bestuderen hoe werkgelegenheid, sociale netwerken en lokale arbeidsmarkten invloed hadden op gezinsdynamieken en overlevingsmechanismen. Kortom, de gendergerichte, vergelijkende en multidisciplinaire aanpak van dit project beoogt onze kennis van huishoudelijke economieën te verdiepen door maritieme geschiedenis te verbinden met familie-, gender- en arbeidsgeschiedenis binnen een Atlantische context.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een nieuw licht op havenbuurten: Een vergelijkende studie van de sociaaleconomische dynamiek van havenbuurten in Antwerpen en Boston, 1850-1930. 01/11/2021 - 31/10/2025

Abstract

Tijdens de negentiende eeuw waren havensteden in Europa en de Verenigde Staten onderhevig aan fundamentele veranderingen in de maritieme sector, maar ook verstedelijking en toenemende mobiliteit hadden hun impact op de stad en haar bevolking. Al deze transformaties kwamen samen in havenkwartieren of zogenaamde 'sailortowns'. Deze studie zal onderzoeken hoe de toegenomen globale verbondenheid een impact had op deze volkse buurten. Door de prosopografische methode te combineren met levensloop- en discoursanalyse, zal dit onderzoek de identiteit van tijdelijke en residerende inwoners en hun interacties met elkaar en verschillende lagen van de stedelijke en globale samenleving bestuderen. Deze vergelijkende studie van de havenkwartieren van Antwerpen en Boston beoogt aan te tonen dat factoren zoals migratie en verstedelijking het gemeenschapsleven versterkten in plaats van het te verwoesten. Een grondige sociale analyse van havenkwartieren als dynamische buurten is relevant, want deze districten worden al te vaak neergezet als uitzonderlijke en gevaarlijke plaatsen door tijdgenoten en dit verklaart de eerder negatieve representatie van havenkwartieren in de bestaande literatuur. Dit onderzoek zal ook nieuwe inzichten bieden in de impact van migratie, verstedelijking en toegenomen mobiliteit op hedendaagse volkse wijken die kampen met een negatieve beeldvorming omwille van hun internationaal karakter.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Fulbright beurs voor postdoctorale onderzoekers 2022. 15/08/2022 - 20/12/2022

Abstract

Tijdens de negentiende eeuw waren havensteden in Europa en de Verenigde Staten onderhevig aan fundamentele veranderingen in de maritieme sector, maar ook verstedelijking en toenemende mobiliteit hadden hun impact op de stad en haar bevolking. Al deze transformaties kwamen samen in havenkwartieren of zogenaamde 'sailortowns'. Deze studie zal onderzoeken hoe de toegenomen globale verbondenheid een impact had op deze volkse buurten. Door de prosopografische methode te combineren met levensloop- en discoursanalyse, zal dit onderzoek de identiteit van tijdelijke en residerende inwoners en hun interacties met elkaar en verschillende lagen van de stedelijke en globale samenleving bestuderen. Deze vergelijkende studie van de havenkwartieren van Antwerpen en Boston beoogt aan te tonen dat factoren zoals migratie en verstedelijking het gemeenschapsleven versterkten in plaats van het te verwoesten. Een grondige sociale analyse van havenkwartieren als dynamische buurten is relevant, want deze districten worden al te vaak neergezet als uitzonderlijke en gevaarlijke plaatsen door tijdgenoten en dit verklaart de eerder negatieve representatie van havenkwartieren in de bestaande literatuur. Dit onderzoek zal ook nieuwe inzichten bieden in de impact van migratie, verstedelijking en toegenomen mobiliteit op hedendaagse volkse wijken die kampen met een negatieve beeldvorming omwille van hun internationaal karakter.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject