29 januari 2026 - Bourla, De Foyer, Antwerpen
In Voor het pensioen schetst Thomas Bernhard een beklemmend beeld van moreel verval en de sluipende terugkeer van autoritaire denkbeelden. De voorstelling van Olympique Dramatique werpt de vraag op hoe fragiel onze democratische waarden vandaag zijn — en hoeveel ruimte er nog is voor tegenspraak, kritisch denken en culturele autonomie.
Ook buiten het theater klinken alarmerende signalen. Beleidsmakers grijpen steeds directer in, niet alleen in cultuurhuizen maar in uiteenlopende maatschappelijke domeinen. De autonomie en zelforganisatie van burgers, verenigingen en sociaal-culturele organisaties staan onder druk.
Beslissingen met grote maatschappelijke impact worden steeds vaker top-down genomen, zonder dat de betrokken sectoren zelf nog mee aan tafel zitten. Het is maar een kleine greep uit de recente beleidsgeschiedenis in Vlaanderen, maar ze roept wel een verontrustende vraag op: is er iets mis met onze democratie? Meer bepaald met de deliberatieve democratie, waarin overleg, subsidiariteit, zelfbestuur en culturele autonomie ooit de kern vormden.
De uitvoerende macht lijkt het laken naar zich toe te trekken. Progressieve stemmen worden geproblematiseerd en het recht op protest komt onder druk te staan. Activisme wordt steeds vaker gecriminaliseerd, terwijl financiële steun voor te mondige organisaties publiek in vraag wordt gesteld. Begrotingstekorten worden al te vaak als ultiem argument ingezet om elk democratisch debat te smoren of simpelweg te parkeren. Dat baart zorgen.
Daarom slaan Toneelhuis, Socius en het Culture Commons Quest Office (ARIA, Universiteit Antwerpen) de handen in elkaar voor een debatavond op het scherpst van de snee over de staat van onze democratie - en over de ruimte die we vandaag nog laten aan burgers en cultuur.
Programma:
- Welkom door regisseur, acteur en lid van de artistieke directie van Toneelhuis Tom Dewispelaere
- Inleiding door Stijn Oosterlynck (UAntwerpen)
- Debat onder leiding van Karl Van den Broeck (Apache) met: Alicja Gescinska – Filosofe en schrijfster, Joost Depotter – Coördinator beleid en ondersteuning Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Franky Devos – Algemeen coördinator Kunstencentrum VIERNULVIER, Tinneke Beeckman – Filosofe, docente en columniste
Praktisch
- 29 januari 2026, 17:00 - 19:00, Bourla, De Foyer, Antwerpen
- Na afloop is er ruimte voor gesprek met een broodje.
- Toegang: €10, inclusief broodje.
- Wie wil, kan aansluitend de voorstelling Voor het Pensioen bijwonen.
Over de organisatoren
- Socius is het steunpunt voor sociaal-cultureel werk. Zij ondersteunen civiele sociaal-culturele organisaties, initiatieven en de mensen achter deze projecten, omdat zij geloven dat deze wezenlijk bijdragen aan een democratische, inclusieve, solidaire en duurzame samenleving.
- Culture Commons Quest Office (CCQO): is een internationale en interdisciplinaire onderzoeksgemeenschap binnen het Antwerp Research Institute for the Arts (ARIA) aan de Universiteit Antwerpen. Meer info: www.ccqo.eu