Onderzoeksgroep

Expertise

Onderzoek over: - triage systemen in de acute zorg en de eerstelijnszorg. - organisatie van de zorg in het kader van continuïteit - gebruik en optimalisatie van het elektronisch patiënten dossier (EPD) - gebruik van onderzoeksdatabanken voor wetenschappelijk onderzoek - gegevensbescherming in wetenschappelijk onderzoek en EPD - cardiovasculair risico bepaling in de huisartsenzorg Ervaring met nationale en internationale onderzoeksprojecten. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethodes

State of the art techniek en gemeenschapsparticipatie: een winnend team voor de integrale aanpak van cervixkanker in een rurale context. 01/09/2022 - 31/08/2027

Abstract

In dit project pakken we cervixkanker aan, dat in afgelegen gebieden in Ecuador een hoge tol eist. We ontwikkelen en implementeren daarvoor een strategie voor screening en follow up, aangepast aan de landelijke setting in de betrokken gebieden. Optimaliseren van screeningsfaciliteiten wordt gecombineerd met strategieen om de participatie te verbeteren en met telemedicine en AI gedreven diagnostiek.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

iCAREdata, onderzoeksdatabank ter optimalisatie van zorg en onderzoek Antwerpen. 01/09/2023 - 31/08/2024

Abstract

iCAREdata is een state-of-the-art onderzoeksdatabank die automatisch verzamelde klinische gegevens verwerkt van patiëntencontacten buiten kantooruren, out – of – hours care (OOHC) bij huisartsenwachtposten, apotheken en diensten voor spoedgevallen (DVS). De database bevat gegevens vanaf 2015 tot heden. Datastromen worden beveiligd door versleuteling van de rijksregisternummers van de patiënten door eHealth als trusted third party (TTP), evenals de RIZIV-nummers van de artsen. Op geen enkel moment in de flow kunnen leesbare persoonsgegevens worden gekoppeld aan klinische gegevens. In de uiteindelijke database maken gepseudonimiseerde persoonsgegevens het mogelijk om verschillende patiëntencontacten aan dezelfde persoon te koppelen, wat de mogelijkheid biedt om patiënttrajecten in de OOH-zorgdiensten te beschrijven; bij voorbeeld; persoon X raadpleegt op zaterdagochtend een huisarts in de huisartsenpost, gaat diezelfde dag 's middags naar de apotheek om de voorgeschreven medicijnen op te halen en verschijnt zondagochtend om 02.00 uur uiteindelijk op de dienst voor spoedgevallen. Om deze datastroom en koppeling te realiseren is grondige kennis over het gebruik en de implementatie van eHealthdiensten cruciaal, naast een up-to-date ervaring met standaardisatie- en classificatiesystemen die momenteel worden gebruikt in medische onderzoeksdatasets. Een groot netwerk van gezondheidsvoorzieningen en zorgverleners maakt deel uit van dit project, als dataprovider en moet daarom ook optimaal betrokken worden. Dit wordt alleen gerealiseerd door volledige transparantie te implementeren over de inhoud van de dataset, hoe de flow is ingericht, voor welk soort onderzoek de data worden gebruikt en door wie. Zowel onderzoekers als alle andere stakeholders, waaronder de dataproviders, benadrukken het belang van opschaling van de datasets door uit te breiden met alle wachtposten in Vlaanderen (op dit moment leveren 38 van de 44 wachtposten dagelijks data aan) en door extra diensten voor spoedgevallen en apotheken toe te voegen. Onderzoekers stellen bovendien voor om routinegegevens van huisartspraktijken overdag toe te voegen. Dit is op termijn noodzakelijk om de volledige flow van patiënten te kunnen volgen. Ook de koppeling met patiëntencontacten in telefoon- of zelftriage, callcenters voor dringende medische hulpverlening (hulpcentrale 112, HC112), en vervolgcontacten in de huisartsenpraktijk of ziekenhuizen vervolledigen de patiënttrajecten op verschillende locaties. iCAREdata heeft sterke banden met nieuw ontwikkelde tools in doorverwijzing naar en samenwerking met welzijnsdiensten. Dit maakt een unieke koppeling tussen medische zorg en welzijn mogelijk die de komende jaren verder moet worden ontwikkeld. Naast onderzoeksmogelijkheden biedt iCAREdata ook de mogelijkheid om een datagedreven beleid te voeren op micro-, meso- en macroniveau. Dit werd als cruciaal ervaren tijdens de Covid-19-pandemie. Daarnaast maken verschillende wetenschappelijke onderzoeksthema's de database de moeite waard: evaluatie van medicatievoorschriften door artsen in verschillende contexten (antibiotica, opioïden, ...), gebruik van gezondheidszorgdiensten, epidemiologische thema's zoals surveillance van infectieziekten, hiaten in het gezondheidsaanbod en welzijnsdiensten, wachtlijsten… iCAREdata heeft een ervaren team van computerwetenschappers die modulaire en uitbreidbare software ontwikkelen op basis van Normalized Systems Theory (NST). De modulaire structuur van deze software maakt het mogelijk om op betrouwbare en snelle wijze extra dataproviders toe te voegen. ICAREdata zal dankzij financiële middelen de link met de diensten voor spoedgevallen en apotheken verder uitwerken, valideren en finaliseren. Dit stelt ons in staat om waardevolle use cases op te stellen om gebruikers en (betalende) klanten te gaan werven. De financiering zal tevens gebruikt worden om het publieke dashboard en de gebruikersdashboards door te ontwikkelen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ondersteunen populatiemanagers Eerstelijnszones voor COVID-19 vaccinatie. 23/02/2021 - 31/08/2022

Abstract

In dit project worden de populatiemanagers van de eerstelijnszones begeleid en ondersteund tijdens de COVID-19 vaccinatiecampagne tussen 23/02/21 en 30/09/21. Enerzijds worden vormingssessies uitgewerkt die tijdens de online uitwisselingssessies met de populatiemanagers, georganiseerd door VIVEL, gegeven worden. Anderzijds wordt supervisie uitgevoerd op de ontwikkeling van een handleiding voor het gebruik van het dashboard voor populatiemanagement.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ontwikkeling van predictie modellen voor ernst van COVID-19 voor risico-stratificatie and zorgplanning in a multicontext setting 20/10/2020 - 28/02/2021

Abstract

Tijdens de COVID-19-uitbraak is een schat aan gegevens verzameld over het klinisch beloop van de ziekte bij patiënten. Deze data bevatten waardevolle informatie die de impact van het virus op de gezondheid en het leven van mensen weerspiegelt. Deze real-world data [RWD] bieden een ongeëvenaarde kans om COVID-19 te begrijpen, maar ook een analytische uitdaging vanwege de ongelijksoortige en heterogene aard van deze informatie. Door gebruik te maken van complementaire databanken van de eerstelijnsgezondheidszorg en ziekenhuizen beoogt dit project een methodologisch kader op te zetten voor gegevensharmonisatie, koppeling en analytische ontwikkeling van een nieuw instrument voor predictie van het risico op een ernstig beloop van COVID-19. Dit onderzoek zal een uniek instrument opleveren voor risicostratificatie. Het zal dienen als een proof of concept van het nut van RWD en de haalbaarheid van de aanpassing van dit nieuwe methodologische raamwerk aan andere landen / omgevingen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Operationalisering van een onderzoeksdatabank met patiëntengegevens en de ontsluiting ervan voor beleids- en operationele doeleinden. 01/09/2020 - 31/08/2021

Abstract

De iCAREdata-database verwerkt gegevens in de niet-planbare medische zorg in Vlaanderen. Tijdens COVID19 worden deze gegevens door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid gebruikt voor de opvolging van COVID19-patiëntencontacten bij de COVID-triagecentra en de testcapaciteit van de Vlaamse COVID19-testcentra.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Voorbereid zijn op COVID-19: meer dan mondmaskers en social distancing. 17/08/2020 - 16/08/2021

Abstract

Dit project zal de huisartsen, die bij lokale opflakkeringen van COVID-19 een cruciale rol spelen, ondersteunen bij het gestructureerd doorverwijzen van kwetsbare mensen en groepen naar het lokale welzijnswerk. Het lokale netwerk van gezondheidswerkers en welzijnswerkers zal op deze manier haar rol optimaler spelen bij het wetenschappelijk onderbouwd detecteren, monitoren en evalueren van de psychosociale impact van COVID-19 en van de maatregelen die daarbij horen. Dit project zorgt er voor dat lokale opflakkeringen van het virus worden gedetecteerd en zal naast de medische ook de psychosociale impact van de ziekte kunnen opvolgen en aanpakken. iCAREdata, is nu al operationeel bij detectie en opvolging van COVID-19. Deze databank wordt snel verrijkt met de sociale determinanten om zo de pandemie en haar impact beter op te sporen en de lokale opflakkeringen te bestrijden met een focus op kwetsbare groepen in de lokale context. Dit innovatief platform ondersteunt huisartsen in het correct verwijzen voor psychosociale noden naar het welzijnswerk. De doelgroep omvat de zorgactoren en de zorgverleners in de eerstelijnszorg (ELZ), die middels samenwerkingsverbanden de zorg willen afstemmen op de behoeften van de burger, conform GDPR. Secundaire doelgroepen zijn de patiënten in de eerstelijnszorg, in het bijzonder kwetsbare groepen evenals de beleidsorganen die zicht willen krijgen op medische en psychosociale zorgbehoeften met een gerichte en lokale aanpak.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Het ontwikkelen van een methodiek om de zorgaanbieder te ondersteunen in het proces om een kwaliteitsvolle SUMEHR te exporteren en deze SUMEHR ook up-to-date te houden. 07/05/2019 - 06/05/2020

Abstract

In een eerste deelproject brengen we het huidige gebruik van Sumehrs door de artsen op de wachtpost in kaart. Dit gebeurt aan de hand van een evaluatie van de beschikbare informatie in de Sumehrs op de wachtposten en het gebruik ervan. De geregistreerde kwantitatieve parameters zijn: percentage werkelijk beschikbare Sumehrs in de dossiers van de patiënten die de wachtdoende arts raadplegen op de wachtpost, en percentage gebruik van deze Sumehrs door de wachtdoende huisarts. Deze informatie wordt, mits toestemming van de wachtpost, uitgelezen uit hun gebruikte softwarepakket met behulp van de softwareverdelers. Een tweede deelproject zullen we gepercipieerde kwaliteit van de Sumehrs bestuderen op huisartsenwachtposten. Dit deelproject loopt tezamen met deelproject 1. Hiervoor plannen we een beschrijvend kwalitatief onderzoek met telefonische interviews met een 35-tal wachtartsen uit verschillende Vlaamse regio's tijdens 4 weekenden. Aan de hand van telefonische semigestructureerde interviews schatten we in hoe groot de gepercipieerde beschikbaarheid van Sumehrs is, wat de artsen als meerwaarde ervaren aan het gebruik van Sumehrs, met name welke gegevens uit de Sumehr door hen gebruikt worden op de wachtpost en waarvoor, wat eventuele tekortkomingen zijn en wat het gebruik ervan faciliteert of bemoeilijkt. Deze informatie zal ook input leveren voor het ontwikkelen van de kwaliteitsindicatoren en opleiding rond het opstellen en raadplegen van Sumehrs.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Triage en verwijzing in nabijgelegen spoedgevallen diensten en huisartsenwachtposten (de triage trial): een cluster gerandomiseerde trial. 01/10/2018 - 30/09/2021

Abstract

Het doel van dit project is de meest geschikte zorg verlenen aan patiënten die zich aanbieden op de dienst spoedgevallen. Het utilisatiepotentieel van ons project is sterk afhankelijk van de organisatie van de zorg buiten de kantooruren: een nauwe samenwerking tussen spoedgevallendienst en wachtpost, bij voorkeur op dezelfde locatie, is nodig om een correcte toewijzing van patiënten mogelijk te maken. Een online bevraging leerde ons dat minstens de helft van de Vlaamse wachtposten onze bevindingen zou kunnen implementeren. De andere helft van de wachtposten en spoedgevallendiensten die zich niet op een nabijgelegen locatie bevinden, zou ons model ook kunnen gebruiken mits aanpassingen. In ons pilootonderzoek stelden we vast dat er een grote nood is aan meer structuur in modellen voor de organisatie van zorg buiten de kantooruren. Dit project zal inzicht verwerven in de factoren die bijdragen tot het succes van geïntegreerde zorg buiten de kantooruren, gefocust op medische, financiële en procesmatige aspecten. Dit project bevat verscheidene cruciale innovatieve aspecten: voor het eerst in Vlaanderen zal de verantwoordelijkheid voor uitgebreide triage worden toebedeeld aan een verpleegkundige. Verder zal een lokale klinische samenwerking in staat zijn om met een zelf ontwikkeld triage instrument te werken. Tot slot zullen we in staat zijn om het perspectief van de patiënt in overweging te nemen, en dit in elke stap van het proces. Dit is niet eerder onderzocht of getest. De Belgische overheid wil telefonische triage invoeren, zonder dat de patiënt verplicht zal zijn om met het triageadvies rekening te houden. Niet alle patiënten zullen van deze dienst gebruik maken, en niet iedereen die ervan gebruik maakt, zal het advies ook opvolgen. Daarom is uitgebreide fysieke triage een hoeksteen van dit systeem, en zullen beide strategieën op elkaar moeten worden afgestemd. De resultaten van dit onderzoek zullen een goed inzicht geven in de faciliterende factoren en de barrières voor de uitrol van uitgebreide triage in Vlaanderen. Dit zal leiden tot een meer effectieve en efficiënte zorg buiten de kantooruren. De resultaten van deze studie zullen ook een inschatting mogelijk maken van het financiële impact van de patiëntenstroom. We verwachten in dit project 8000 patiënten te includeren over een periode van een jaar; een conservatieve schatting is dat 20%, dus 1600 patiënten, aan de huisartsenwachtpost zullen worden toegewezen. We schatten dat dit zal leiden tot een kostenbesparing van €96 000 per jaar. De TRIAGE-trial zal toelaten om de actuele besparingen te becijferen. Zelfs als het project niet op grotere schaal zou worden toegepast, kunnen de kosten van de studie op de studielocatie op enkele jaren worden terugverdiend. Bovendien zal elke patiënt die aan de wachtpost wordt toegewezen, zelf minstens €9 besparen. Behalve de voordelen voor patiënten en de overheid, verwachten we ook een vermindering van de werkbelasting voor de artsen op de spoedgevallen. Zij zullen hun tijd niet meer moeten besteden aan klachten die er niet thuishoren, en ze zullen zich kunnen focussen op trauma, acuut zieke patiënten en complexe medische hulp. We geloven dat dit een positief impact zal hebben op de hulpverleners en tot meer werktevredenheid zal leiden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De haalbaarheid, de risico s en de voorwaarden voor een integratie van de triage en de regulatie van de oproepen voor de huisartsenwachtdienst binnen de medische dispatching van de 112-hulpcentrale. 01/04/2016 - 31/03/2018

Abstract

In België zijn spoeddiensten en huisartsen de belangrijkste actoren in de acute medische zorg tijdens de gewone en de zogenaamde out-of-hours periode. Patiënten kunnen vrij kiezen welke dienst zij prefereren. Gedurende de laatste jaren werden er protocollen uitgewerkt om de acute zorg beter te kunnen sturen door triage. De centrale doelstelling van dit project is te bestuderen of triage (gebruikmakend van een centraal oproepnummer "1733") met professioneel personeel gebruik maken van deze protocollen haalbaar, veilig en effectief is. Een proefonderzoek in de in de regio Leuven-Tienen, in nauwe samenwerking met spoeddiensten, huisartsen wachtposten en het regionaal call centrum. De onderzoeksvragen zijn: 1: Hoe is het gesteld met de veiligheid en efficiency van het gebruik van de protocollen door de professionele telefonisten? 2: Wat is de epidemiologie van de onplanbare zorg? 3: Wat is de invloed van telefonische triage op de werkbelasting van hulpverleners? Parallele activiteiten gedurende het project omvatten een informatie campagne voor het publiek en de hulpverleners in de regio. Het twee jaar durend project startte op 1 mei 2016. De OOH care research group is onderdeel van de huisartsen groep van de Vakgroep Eerstelijns en Interdisciplinaire Zorg van de Universiteit Antwerpen. Principal investigator: Hilde Philips Co-supervisor Veronique Verhoeven Junior researcher: Hanne Claessen Junior researcher: Annelies Colliers Team member: Roy Remmen

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wetenschappelijke begeleiding van de Commissie Richtlijnen van Domus Medica vzw, met inbegrip van het voorzitterschap van de commissie. 04/06/2015 - 31/12/2015

Abstract

Dr. Hilde Philips is als voorzitter van de Commissie Richtlijnen van Domus Medica, de professionele organisatie van huisartsen in Vlaanderen. De commissie neemt volgende taken op zich: ontwikkeling van richtlijnen, optreden als methodologisch expert voor andere organisaties, opleiding rond richtlijnontwikkeling, samenwerking met onder ander het NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) en internationale vertegenwoordiging in GIN (Guidelines International Network).

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Prospectief Interventieonderzoek over de implementatie van de huisartsenwachtpost in Merksem, ZNA Jan Palfijn. 31/12/2010 - 31/07/2011

Abstract

De belangrijkste doelstelling van dit project is het leveren van expertise in het kader van het in de titel vernoemde project, meer bepaald de voorbereiding, begeleiding, verwerken van resultaten en beschrijven van de voormeting van dit onderzoek.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Schrijven en verspreiden van aanbevelingen voor goede praktijkvoering. 01/04/2009 - 31/03/2011

Abstract

Dit project omvat: * mee schrijven aan de aanbeveling Beleid bij grieppandemie; uitgevoerd op basis van de werkwijze beschreven in de bundeling Aanbeveling en de concrete aanwijzigingen van de commissie Aanbevelingen. * mee werken aan de totstandkoming van het scenario voor de organisatie van de eerste lijn in geval van grieppandemie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Schrijven en verspreiden van aanbevelingen voor goede praktijkvoering. 15/02/2007 - 31/03/2011

Abstract

Algemene doelstellingen van dit project is aanbevelingen voor huisartsgeneeskundig handelen aan te bieden, waarvan kan verwacht worden dat zij door huisartsen worden gevolgd, tenzij deze praktijkrelevante redenen hebben om ervan af te wijken. Aanbevelingen worden stapsgewijs ontwikkeld: samenstelling auteursgroepen, formuleren van klinische vragen, opstellen van een ontwerptekst op basis van de verzamelde evidentie, toetsing door de commissie, externe experts en LOK-groepen. Er wordt jaarlijks tenminste één nieuwe aanbeveling opgestart en één andere definitief afgewerkt. Alle aanbevelingen worden regelmatig geactualiseerd en hernieuwd.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject