Onderzoeksgroep

Expertise

Wetenschappelijk onderzoek en advies over sociale vraagstukken achter milieuproblemen en milieubeleid, transities voor een duurzame ontwikkeling.

Humane biomonitoringsproject in de omgeving Hoboken. 28/09/2023 - 20/12/2024

Abstract

Dit project onderzoekt via humane biomonitoring de actuele interne blootstelling van jongeren aan milieupolluenten rond de industriële site Umicore in Hoboken. Door de koppeling van de interne blootstelling aan gehaltes in onder meer lucht, depositie, stof (binnen en buiten), voeding (groenten, eieren) en water zullen blootstellingsroutes worden geïdentificeerd in functie van beleidsadviezen. Daarnaast wordt de interne blootstelling in de doelgroep in verband gebracht met relevante gezondheidseffecten via blootstelling-effect relaties. Zowel voor blootstelling als voor gezondheid wordt de situatie in Hoboken en Kruibeke afgezet tegenover vergelijkbare referentiepopulaties en tegenover internationaal erkende gezondheidskundige toetsingswaarden. Op die manier kan de ernst van de situatie worden ingeschat. CRESC behartigt in de studie het opzet van het participatief proces en voert ook een contextanalyse, door middel van socio-demografische gegevens én diepte-interviews.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Implementatie van innovatieve financiering voor nature-based solutions in Vlaamse steden (INNOFINS). 01/10/2021 - 30/09/2025

Abstract

Steden dienen een belangrijke rol op te nemen in strategieën voor klimaat adaptatie en mitigatie. Er is een groeiend noodzaak om natuurgebaseerde oplossingen (NBO) met groene, blauwe en hybride stedelijke infrastructuur te ontwikkelen die klimaatverandering op een geïntegreerde, systemische en duurzame manier benaderen. Hoewel investeringen in NBO's erg kosteneffectief blijken te zijn in het bereiken van milieu- en maatschappelijke doelen, zijn de publieke budgetten in Vlaanderen hiervoor ontoereikend. Dit leidt tot een groeiende kloof tussen investeringen en noden. De publieke onderfinanciering staat in scherp contrast met de beschikbaarheid van private middelen voor investeringen. NBO projecten hebben vaak zeer hoge aanvangskosten en kennen erg diffuse baten op lange termijn die niet gemakkelijk te vertalen zijn naar inkomstenstromen. Er zijn dus nieuwe verdienmodellen noodzakelijk die private investeringen kunnen activeren, binnen de Vlaamse context. In dit project onderzoeken we drie nieuwe vormen van innovatieve financiering door reële NBO business cases te ontwikkelen via baatafroming, impactfinanciering en volksfinanciering via initial coin offerings (ICOs). Nieuwe financierings- en verdienmodellen staan echter niet op zichzelf en hebben een relatie met planningsinstituties en processen, beleidsarrangementen, methodes voor waardebepalingen en juridische instrumenten. Bovendien houden ze ook sociale gevaren in wanneer ze meervoudig worden toegepast. Om een realistische en holistische aanpak te ontwikkelen, willen we een trans- en interdisciplinair onderzoek opzetten, waarbij de financieringsinstrumenten worden geëvalueerd op hun ruimtelijke, juridische, beleidsmatige, economische en sociale impact. Via de leeflabs kunnen we de ruimtelijke, juridische, institutionele en sociale impact geïntegreerd evalueren en het nut optimaliseren voor maatschappelijke gebruikers.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Humaan biomonitoringsproject in de ruime omgeving van 3M (HBM-3M). 01/12/2021 - 31/03/2023

Abstract

Dit wetenschappelijk onderzoek gaat middels humane biomonitoring en milieumetingen na hoe een 300-tal jongeren in de regio rond 3M worden blootgesteld aan PFAS en wat deze blootstelling doet in het lichaam. Het studie-opzet is interdisciplinair.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Proces- en inhoudelijke ondersteuning bij de voorbereiding van de omgevingsrapportage door het departement Omgeving. 22/04/2021 - 31/10/2021

Abstract

Deze opdracht heeft tot doel de afdeling Vlaams Planbureau voor Omgeving (VPO) procesmatig en inhoudelijk te ondersteunen bij de voorbereiding van de opdracht van omgevingsrapportage. Universiteit Antwerpen zorgt voor inspiratie voor de omgevingsrapportage door bevraging van interne en externe stakeholders en door het bijeenbrengen van goede praktijken op basis van gerichte documentenanalyse. De verzamelde informatie wordt geanalyseerd en geïnterpreteerd en leidt o.m. tot de identificatie van basisvoorwaarden voor deugdelijke omgevingsrapportage en het voorspiegelen van aan aantal (if-then) scenario's voor de omgevingsrapportage in Vlaanderen. De resultaten van deze opdracht beogen de opdrachtgever te inspireren voor het samenstellen van een uitvoeringsbesluit en het meerjarig werkprogramma. Gelet op inlevermomenten van deze twee documenten, zijnde najaar 2021 voor het uitvoeringsbesluit en eind 2021 voor het meerjarig werkprogramma, wordt voorzien in terugkoppeling over tussentijdse resultaten.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

3xG-gezondheidsstudie in Dessel, Mol en Retie (2021-2022). 01/01/2021 - 31/12/2022

Abstract

3xG staat voor 'Gezondheid - Gemeenten - Geboorten' en volgt longitudinaal de (milieu)gezondheid op van 300 pasgeborenen in de regio Dessel, Mol en Retie van bij de geboorte. De studie is één van de meerwaardeprojecten die de lokale partnerschappen STORA (Dessel) en MONA (Mol) op eigen initiatief hebben verbonden aan de geïntegreerde oppervlakteberging van laag- en middelactief kortlevend radioactief afval (kortweg categorie A-afval). NIRAS, de nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen, werkt het project van de geïntegreerde berging (het cAt-project) uit in samenspraak met de partnerschappen. De 3xG studie meet met de techniek van humane biomonitoring de blootstelling aan milieuvervuilende stoffen in het lichaam van de opgroeiende kinderen. Daarnaast worden ziekte- en sterftecijfers van de regio opgevolgd en geanalyseerd. In de betreffende periode loopt de meetcampagne bij 7-jarigen. Universiteit Antwerpen staat in voor het sociaalwetenschappelijke onderzoeksdeel.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Project Milieu en Gezondheid. 01/01/2021 - 31/12/2021

Abstract

CRESC is institutioneel coördinator van dit onderzoeksproject, dat verder inzet op de analyse van de humane biomonitoringresultaten van de FLEHS meetcampagne 2016-2020, in samenwerking met inhoudelijk coördinator VITO. Wat betreft de sociaalwetenschappelijke onderzoekslijn zal CRESC 1) de sociale gradiënt en huishoudelijke context verder onder de loep nemen; 2) de principes en haalbaarheid van een op jongeren gericht citizen science‐initiatief nagaan en 3) de deelnemerservaring verder peilen in functie van volgende meetcampagnes.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Advies m.b.t. de opmaak en invulling van indicatoren voor het Vlaams Humaan Biomonitoringprogramma. 01/04/2020 - 31/12/2020

Abstract

Op vraag van het Departement Omgeving van de Vlaamse overheid worden indicatorfiches opgemaakt die de kerncijfers en de impact van het Vlaams Humane-biomonitoringprogramma visualiseren en illustreren. Het advies heeft vooral betrekking op stakeholderparticipatie, communicatie van onderzoeksresultaten aan deelnemers en andere doelgroepen en doorwerking van de onderzoeksresultaten in beleid.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Naar een sociologie van de hoop: transitienarratieven en interactierituelen in de klimaatrechtvaardigheidsbeweging. 01/11/2019 - 31/10/2023

Abstract

De overweldigende realiteit van klimaatverandering veroorzaakt vaak wanhoop en gelatenheid bij burgers. Door hoop te creëren, proberen sommige sociale bewegingen hier tegenin te gaan. Daarom onderzoekt dit project hoe de klimaatrechtvaardigheidsbeweging omgaat met hoop. Hiermee wil ik inzicht krijgen in de dynamieken van hoop en in de opkomende klimaatrechtvaardigheidsbeweging. Over beide onderwerpen is nu namelijk nog niet zoveel geweten. Mijn bijdrage is om hoop als een sociaal proces te zien, als iets tussen mensen, eerder dan als een abstract idee. Omdat hoop iets is dat mensen gezamenlijk denken en voelen, zal ik kijken naar hoe hoop in de praktijk samenhangt met twee sociologische concepten. Eerst onderzoek ik de transitienarratieven; de verhalen die mensen vertellen over hoe maatschappijen kunnen verduurzamen. Daarna kijk ik naar interactierituelen; de manieren waarop enthousiasme wordt gecreëerd in situaties zoals vergaderingen of betogingen van deze beweging. Vanuit deze theoretische invalshoeken zal ik twee cases onderzoeken: als eerste groepen voor klimaatrechtvaardigheid in België, en ten tweede de Groningse beweging tegen gaswinning. Hiervoor gebruik ik verschillende methoden: analyse van publieke documenten, het bijwonen en observeren van het functioneren van deze bewegingen, het interviewen van deelnemers ten slotte met een focusgroep. Met dit onderzoek wil ik bijdragen aan het uitbouwen van een academische en sociaal relevante sociologie van de hoop.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Naar een nieuw concept voor digitale risicocommunicatie over persoonlijke blootstelling aan milieugevaarlijke stoffen (REPORT-BACK 2.0). 01/10/2019 - 30/09/2021

Abstract

Voorbereidend (interdisciplinair) wetenschappelijk onderzoek, het uitwerken van een concept én het testen in de praktijk van een digitale 'Report-Back 2.0' tool: een semi-geautomatiseerde, gepersonaliseerde rapportering van individuele humane biomonitoringresultaten aan studiedeelnemers.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

3XG Gezondheidsonderzoek in Dessel, Mol en Retie 2019-2020. 01/04/2019 - 31/12/2020

Abstract

3xG staat voor 'Gezondheid - Gemeenten - Geboorten' en volgt longitudinaal de (milieu)gezondheid op van 300 pasgeborenen in de regio Dessel, Mol en Retie van bij de geboorte. De studie is één van de meerwaardeprojecten die de lokale partnerschappen STORA (Dessel) en MONA (Mol) op eigen initiatief hebben verbonden aan de geïntegreerde oppervlakteberging van laag- en middelactief kortlevend radioactief afval (kortweg categorie A-afval). NIRAS, de nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen, werkt het project van de geïntegreerde berging (het cAt-project) uit in samenspraak met de partnerschappen. De 3xG studie meet met de techniek van humane biomonitoring de blootstelling aan milieuvervuilende stoffen in het lichaam van de opgroeiende kinderen. Daarnaast worden ziekte- en sterftecijfers van de regio opgevolgd en geanalyseerd. Universiteit Antwerpen staat in voor de sociaalwetenschappelijke onderzoekskant.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ondersteunend onderzoek voor het 2019 rapport van het Europees Milieuagentschap 'on environment, health and well-being. 15/10/2018 - 31/12/2019

Abstract

Het project heeft twee objectieven: 1) het aanvullen van een literatuurstudie rond 'Chemicals, multiple stressors in deprived urban areas, and green space' vanuit een sociaalwetenschappelijk perspectief, 2) het opstarten van statistische analyses op de Europese DEMOCOPHES data over de relatie tussen biomonitoringsdata en sociaaleconomische indicatoren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

3xG Gezondheidsonderzoek in Dessel, Mol en Retie 2018. 01/01/2018 - 31/12/2018

Abstract

3xG staat voor 'Gezondheid - Gemeenten - Geboorten' en volgt de longitudinaal de (milieu)gezondheid van inwoners uit de regio Dessel, Mol en Retie op van bij de geboorte. De studie is één van de meerwaardeprojecten die de lokale partnerschappen STORA (Dessel) en MONA (Mol) op eigen initiatief hebben verbonden aan de geïntegreerde oppervlakteberging van laag- en middelactief kortlevend radioactief afval (kortweg categorie A-afval). NIRAS, de nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen, werkt het project van de geïntegreerde berging (het cAt-project) uit in samenspraak met de partnerschappen. De 3xG studie meet blootstelling aan milieuvervuilende stoffen in het lichaam van 300 opgroeiende kinderen in de regio. Daarnaast worden ziekte- en sterftecijfers van de regio opgevolgd en geanalyseerd. In 2018 legt UAntwerpen de focus op: (i) het faciliteren van de externe communicatie van groepsresultaten over hormoonverstorende stoffen aan lokale actoren en het brede publiek. (ii) het opzetten van focus gesprekken met jonge kinderen (8-9 jaar) in 4 basisscholen in Dessel, Mol, Retie en Antwerpen om beter inzicht te krijgen in het kindperspectief op milieu en gezondheid.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Sociale verschillen bij jongeren in blootstelling aan bisfenol A (STP2) en ftalaten (STP2&3). 01/12/2017 - 31/01/2018

Abstract

In dit verkennend onderzoek bestuderen we sociale verschillen in blootstelling aan hormoonverstorende stoffen (ftalaten en bisfenol A) die werden gemeten in de urine van 14-15 jarige jongeren in Vlaanderen. De metingen gebeurden in het kader van het Steunpunt Milieu en Gezondheid in de periode 2007 en 2014. De bestaande metingen zullen verder worden gestratificeerd naar sociale en etnische parameters (opleiding, inkomen, geboorteland). Samen met UHasselt en VITO worden multiple regressie modellen opgebouwd om de associaties tussen sociaal/etnische indicatoren en concentraties aan hormoon verstorende stoffen zo gedetailleerd mogelijk in kaart te brengen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Evaluatieonderzoek langetermijnparticipatie in het project voor oppervlakteberging. 08/11/2017 - 07/01/2022

Abstract

Na het indienen van hun eindrapporten en de regeringsbeslissing in 2006 dachten de partnerschappen STORA en MONA na over hun toekomstige rol. Beide wilden in hun huidige vorm blijven voortbestaan en het project ook na de ontwerpfase verder opvolgen, net als de door hen gestelde voorwaarden. Sindsdien is er eigenlijk geen formele aanleiding meer geweest om over de toekomst na te denken. 2017 dient zich aan als een goed moment om dat wel te doen. In afwachting van de nucleaire vergun-ning door het FANC, werken NIRAS en de partnerschappen immers aan een maatschappelijke vergun-ning: een volwaardige overeenkomst tussen NIRAS, STORA en MONA en de gemeenten Dessel en Mol over de volledige uitvoering en exploitatie van de geïntegreerde oppervlaktergingsinstallatie. Deze vergunning moet bekrachtigen dat alle voorwaarden worden ingevuld en dat groen licht kan worden gegeven voor de uitvoering van de oppervlakteberging. Praktische vragen daarbij zijn onder meer: • Welke rol zien de partnerschappen voor zichzelf weggelegd in de volgende fase? Hoe worden de taken verdeeld? • Is louter opvolgen genoeg of wil men actief participeren, mee uitbaten? • Welke voorwaarden zijn ingevuld? Welke voorwaarden verdienen een update? Is er een ak-koord over de trajecten voor blijvende opvolging die voorliggen? • Hoeveel geld gaat er naar elk deelproject? Onze bijdrage zal erin bestaan de interpretaties van participatie die de verschillende betrokkenen bij het cAt-project erop nahouden, in kaart te brengen. Aan dit conceptuele kader willen we, in de mate van het mogelijke samen met de ondervraagde stakeholders, organisatorische implicaties voor de toe-komst verbinden. De lange termijn kwestie en de beslissingen die er rond nieuwe governance-modellen en budgettering genomen moeten worden, zijn telkens te herleiden tot het noodgedwongen afwegen van flexibiliteit en institutionalisering.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ontwikkeling van indicatoren voor de toegevoegde waarde van HBM voor het milieu & gezondheidsbeleid in Vlaamse, nationale en in Europese context. 01/05/2017 - 30/04/2018

Abstract

Dit project beoogt, op basis van een bevraging van de veronderstelde doelstellingen van humane biomonitoring (HBM), een set indicatoren te ontwikkelen die toelaat een beoordeling te maken van de toegevoegde waarde van HBM in Vlaanderen, niet alleen voor de Vlaamse context maar ook voor de nationale en Europese context.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Europees Humaan Biomonitoring Initiatief (HBM4EU) 01/01/2017 - 30/06/2022

Abstract

HBM4EU is een gezamenlijk initiatief van 28 landen, het European Environment Agency en de Europese Commissie, co-funded gefinancierd in het kader van het Horizon 2020-programma. De doelstelling is de coordinatie en capaciteitsuitbouw voor humane biomonitoring in Europa. HBM4EU streeft de kennisontwikkeling na over de huidige blootstelling van burgers aan chemische stoffen en de gezondheidseffecten daarvan met het oog op beleidsontwikkeling, zowel Europees als nationaal.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitvoeren van een stapsgewijze beleidsdoorwerking (faseplan) van de resultaten van de 3de Vlaamse humane biomonitoringcampagne uitgevoerd in het kader van het 3de generatie steunpunt Milieu en Gezondheid – deel Algemeen Vlaanderen. 18/07/2016 - 18/07/2018

Abstract

Humane biomonitoring, het 'meten van milieuvervuiling en gezondheidseffecten in de mens' is een nieuwe hoeksteen in de wetenschappelijke onderbouw voor het Vlaamse milieugezondheidsbeleid. Sinds 2001 werden drie grootschalige humane-biomonitoringscampagnes uitgevoerd door het Steunpunt Milieu en Gezondheid in opdracht van de Vlaamse overheid. Dit project, 'het faseplan' heeft tot doel om via co-productie van actoren uit wetenschap, beleid en burgermaatschappij de doorwerking van de wetenschappelijke onderzoeksresultaten naar het beleid te faciliteren. Hiervoor wordt zowel ingezet op een verdere analyse en interpretatie van de onderzoeksresultaten als op consultatie en overleg met belanghebbenden over milieugezondheidsrisico's in Vlaanderen en de beschrijving van concrete beleidsacties. Deze opdracht zal in eerste instantie focussen op de resultaten van de Vlaamse HBM-campagne 2012-2015 (bij pasgeborenen, jongeren en ouderen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

GIStorical Antwerp II. De historische stad als labo voor stedelijk onderzoek door middel van sociaal-ruimtelijke kaarten op huishoudniveau. 01/05/2016 - 30/04/2020

Abstract

In een samenleving waarin het grootste deel van de wereldbevolking in steden woont, staat de ontwikkeling van lange-termijnperspectieven op de ecologische, sociale, economische en politieke uitdagingen inherent aan stedelijkheid, hoog op de internationale onderzoeksagenda. De samenwerking van historici, sociologen, milieu- en literatuurwetenschappers in GISTorical Antwerp II vormt de historische stad Antwerpen om tot een digitaal labo voor lange-termijnonderzoek naar stedelijkheid. Vijf eeuwen stedelijke ontwikkeling tussen 1584en 1984 worden gevat in acht digitale sociale kaarten op het micro-niveau van het individuele huishouden. De bouw zet in op publieksparticipatie via 'crowd sourcing', maar ook op de ontwikkeling van nieuwe digitale technieken (Linear Referencing, Named Entity Recognition). Eens dit framework operationeel is, kunnen andere datasets (van bouwdossiers tot Google Books) onmiddellijk gekoppeld én sociaal en ruimtelijk gecontextualiseerd worden. Lange-termijnsonderzoek naar stedelijkheid in al zijn vormen en diversiteit aan individuele ervaringen en trajecten, krijgt zo een geheel nieuwe dimensie

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Steunpunt Milieu en Gezondheid (2016-2020). 01/01/2016 - 31/12/2020

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Bibliotheekkrediet Sociale en Humane Wetenschappen (Faculteit Sociale Wetenschappen). 01/10/2015 - 31/12/2018

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitvoeren van een stapsgewijze beleidsdoorwerking (fasenplan) van de resultaten van het 3de Vlaamse humane biomonitoringscampagne (HBM-campagne) uitgevoered ikv 3de generatie steunpunt Milieu & Gezondheid - Gentse Kanaalzone. 05/01/2015 - 05/10/2016

Abstract

De opdracht behelst het ontwikkelen van een concept voor en doorlopen van een fasenplan over geselecteerde wetenschappelijke resultaten van de 3de cyclus Vlaamse humane biomonitoring (niveau Vlaanderen en Gentse kanaalzone). Het betreft zowel de inhoudelijk wetenschappelijke begeleiding als de procedurele begeleiding en wetenschappelijke evaluatie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Haalbaarheidsonderzoek Biomonitoring i.k.v. 3xG gezondheidsonderzoek in Dessel, Mol en Retie. 01/01/2015 - 31/12/2016

Abstract

Het team van Universiteit Antwerpen coördineert binnen het consortium het sociaalwetenschappelijke onderzoek. In dit stadium gaat het vooral om onderzoeksondersteuning bij de beleidsvertaling van de biomonitoringresultaten 3xG enerzijds (fasenplan) en de communicatiestrategie voor de groep van deelnemers en de ruimere lokale gemeenschap anderzijds.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Begeleidingsopdracht product-dienstsystemen. 01/01/2015 - 31/12/2016

Abstract

De onderzoeks- en begeleidings-opdracht "economie van de toekomst" wordt uitgevoerd door de Universiteit Antwerpen in opdracht van The Shift vzw, een platform dat partnerschappen tussen zijn leden stimuleert en helpt bij co-creatie van een duurzamere samenleving en economie. Het onderzoek bouwt verder op het visievormend werk dat door KBC-milieudenktank ARGUS werd ontwikkeld in 2015. Het doel van deze studie is tweeledig. Eerst en vooral beoogt het rapport 'Economie van de toekomst. Visies en opportuniteiten voor een duurzaamheidstransitie' bij te dragen aan de visievorming over hoe de duurzaamheidstransitie op economisch vlak eruit ziet. Door de veelheid aan expertentaal rond de economie van de toekomst (circulaire economie, deeleconomie, sociale innovatie, 'next economy'…), zien mensen het bos niet altijd meer door de bomen. Scherpte krijgen in de discussie over welke visie we hebben over de economie van morgen is daarom belangrijk. Ten tweede ambieert het rapport 'werven' te identificeren: concrete ideeën en startpunten om samenwerking te stimuleren rond knelpunten voor de economie van morgen. De werven zijn gesitueerd in de domeinen van (1) bewustwording, ook bedrijfsintern; (2) bedrijfsexterne ondersteuning, in de vorm van financiering of aansprakelijkheidsregelingen, (3) ruimtelijke aspecten van de economie van de toekomst, bv. via distributie en logistiek in steken en (4) het opruimen van wettelijk-fiscale barrières.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitvoeren van een pilootproject en uitwerken van een preventiestrategie rond sociale ongelijkheid. 19/12/2014 - 31/12/2016

Abstract

Uitwerken van een pilootproject en innoverende strategie om personen met een lage SES die door de overheid moeilijk worden bereikt, te informeren en te sensibiliseren rond milieu en gezondheid met maximale persoonlijke gezondheidswinst.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Monitoring (kansen voor) burgerbetrokkenheid, in het bijzonder in de context van het Antwerpse havengebied. 15/10/2014 - 15/10/2015

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksovereenkomst tussen enerzijds UA en anderzijds het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. UA levert aan het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en suggesties voor het opvolgen van burgerbetrokkenheid bij omgevingsdossiers die verband houden met de haven, met inbegrip van een duurzaamheidsindicator.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Bestuderen en inventariseren van internationale literatuur rond levensstijlfactoren, die associaties vertonen met socio-economische status (SES). 01/05/2014 - 31/12/2014

Abstract

Het project "Bestuderen en inventariseren van internationale literatuur rond levensstijlfactoren, die associaties vertonen met socio-economische status (SES)" zal de vakliteratuur screenen naar vaststellingen inzake variatie van levensstijlfactoren volgens de klassieke kernindicatoren opleidingsniveau, inkomen en beroepsstatus. Dit kan worden uitgebreid naar nieuwere indicatoren zoals sociaal kapitaal, sociaal werk en gezinssamenstelling. Zo wordt meer duidelijkheid gekregen over de levensstijlfactoren die verband houden met SES en milieublootstelling.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Evaluatieonderzoek langetermijnparticipatie in het cAT project NOCA 2014-0471 (2014-0681). 01/04/2014 - 31/03/2017

Abstract

Het voeren van onderzoek naar de continuering van inspraak en participatie bij de implementatie en operationalisering van het cAt-project, met behulp van in de literatuur beschikbare kaders en modellen en het peilen van verwachtingen van betrokken actoren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wetenschap, Technologie en Samenleving. 01/01/2014 - 31/12/2018

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Onderzoeksproject inzake de opleiding en de specialisatie van de beroepsmensen uit de gezondheidssector in milieugeneeskunde en medische milieukunde. 01/04/2013 - 31/10/2013

Abstract

Onderzoek naar de opleiding en de bewustmaking van beroepsmensen uit de gezondheidszorgsector inzake milieugeneeskunde en medische milieukunde, in het kader van het Belgische NEHAP 2009-2013 (in opdracht van de gemengde Interministeriële Conferentie Milieu en Gezondheid). Het onderzoek moet toelaten diverse aanbevelingen te formuleren: - aanbevelingen over de haalbaarheid om milieugezondheid te includeren in de opleiding van medische professionals, zowel studenten als zij die reeds werkzaam zijn in de sector. - aanbevelingen rond tools en instrumenten om de aandacht voor milieugezondheid te ondersteunen in de dagelijkse medische of gezondheidspraktijk. - aanbevelingen over de minimale kennis en vaardigheden in de curricula van opleidingen voor medische professionals (met inbegrip van verplegers en vroedvrouwen).

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Wetenschappelijke advisering bij de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol en ondersteuning bij het uitvoeren van hun opdracht in het participatieproces (ontwerpfase cAT-project). 01/01/2013 - 31/12/2013

Abstract

Het voeren van onderzoek naar mogelijke manieren voor het concretiseren van de lokale voorwaarden inzake de continuering van inspraak en participatie, verbonden aan het implementeren van het cAT-project.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Versterking en herziening van Europese praktijken bij overstromingsgevaar. Naar aangepaste en duurzame beleidsafspraken inzake overstromingsrisco's (STAR-FLOOD). 01/10/2012 - 31/03/2016

Abstract

Dit onderzoeksprogramma beoogt overheden en andere stakeholders in kwetsbare stedelijke aglomeraties in Europa te ondersteunen door gepaste en resiliënte beleidsarrangementen voor overstromingsrisicobeheer te identificeren en te ontwerpen. Het finale doel van het programma is ontwerpprincipes te ontwikkelen voor zulke arrangementen en daaruit implicaties af te leiden voor beleid en regelgeving op de schaal van de Europese Unie, haar lidstaten, regionale overheden en publiek-private partnerschappen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitwerking en verdieping van onderzoek dat zich richt op hinderbeleving, betrokkenheid en participatie, in het bijzonder in de context van het Antwerps havengebied. 16/07/2012 - 15/07/2013

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksovereenkomst tussen enerzijds UA en anderzijds Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen. UA levert aan Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen de resultaten van een kwalitatieve onderzoek naar types van hinderbeleving bij diverse soorten residenten in de regio (zowel op linker- als rechteroever) en de duiding van strategieën om met hinderbeleving en burgerbetrokkenheid om te gaan.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitvoeren van een stapsgewijze beleidsdoorwerking (fasenplan) van de resultaten van de 2de Vlaamse humane biomonitoringscampagne uitgevoered ikv 2de generatie steunpunt Milieu & Gezondheid. 16/01/2012 - 15/07/2013

Abstract

De onderhavige opdracht behelst het doorlopen van het faseplan met betrekking tot geselecteerde resultaten van de 2de cyclus van het Vlaams humaan biomonitoringprogramma. Het betreft zowel de inhoudelijk wetenschappelijke begeleiding als de procedurele begeleiding van de coproductie om de kennis wetenschappelijk en sociaal robuust te vertalen in beleidsaanbevelingen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Steunpunt Milieu en Gezondheid (2012-2015) 01/01/2012 - 31/12/2015

Abstract

Het Steunpunt 2012-2015 is een interuniversitair consortium van onderzoeksteams die zijn gespecialiseerd in milieugezondheid. Verschillende disciplines werken samen aan lange termijnonderzoeksopdrachten: toxicologen, medici, epidemiologen en sociologen. Dit 3e generatie steunpunt staat enerzijds in het teken van de referentiebiomonitoring bij drie leeftijdsgroepen, representatief voor heel Vlaanderen en anderzijds de vergelijking met biomonitoring in het aandachtsgebied Gentse kanaalzone. De onderzoeksgroep van prof. Loots staat in voor beleidsvoorbereidend onderzoek, risicocommunicatie en risk governance. Er worden methodieken ontwikkeld om het wetenschappelijk onderzoek zelf (opzet én groepsresultaten) enerzijds meer transparant te maken voor de betrokkenen en anderzijds om uitdrukkelijk (het perspectief van) belanghebbenden bij het onderzoek te mobiliseren, zowel lokaal als bovenlokaal. Ook aandacht voor sociale diversiteit en milieuongelijkheid zijn punten van onderzoek. In dit laatste verband wordt niet alleen statistisch onderzoek gevoerd maar ook geëxperimenteerd met een aanvullende recruteringsstrategie. Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ontwikkeling en evaluatie van richtlijnen om de impact en risico's van klimaatverandering te beoordelen en adequate maatregelen voor te stellen, toegepast op de provincie Limpopo (Zuid-Afrika). 08/12/2011 - 07/06/2012

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Het project onderzoekt institutionele belemmeringen en opportuniteiten voor de doorwerking van kennis over de kwetsbaarheid van gemeenschappen in politiek en beleid van zuidelijk Afrika, met de Southern African Development Community's (SADC's) Vulnerability Assessment Committee (VAC) als gevalstudie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Evaluatie van beschikbare gegevens over aanwezigheid van gechloreerde verbindingen in lokaal geteelde voeding en de relevantie ervan voor humane belasting als basis voor een ontwerp actieplan afgestemd op de beoogde doelgroepen. 01/10/2011 - 31/07/2012

Abstract

De studie heeft als doel: de evaluatie van beschikbare gegevens over aanwezigheid van gechloreerde verbindingen in lokaal geteelde voeding en de relevantie ervan voor de gezondheid.De literatuur over hedendaagse risk governance vormde de leidraad om de beschikbare kennis niet alleen samen te vatten maar ook te beoordelen via een ruime consultatie van experten en stakeholders.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Het circuleren en transformeren van globale klimaatverandering in het publieke discours. Een onderzoek naar de beeldvorming door maatschappelijke actoren, de nieuwsmedia en het publiek 01/07/2011 - 31/12/2015

Abstract

De doelstelling van dit onderzoeksvoorstel is de analyse van het circuleren en transformeren van de betekenis(sen) van globale klimaatverandering in lokale publieke discours, door te focussen op het reflexieve circuit tussen de beeldvorming door maatschappelijke actoren, de nieuwsmedia en het publiek. Dit onderzoeksopzet maakt het mogelijk om conclusies te trekken niet alleen over de bijdrage van nieuwsmedia tot het stimuleren van democratisch debat en democratisch burgerschap met betrekking tot de kwestie klimaatverandering, maar eveneens over hoe over deze kwestie effectiever kan gecommuniceerd worden vanuit het perspectief van democratische politiek.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Organisatie van een consultatietraject ter voorbereiding van een actieplan voor het omgaan met milieurisico's van extreem laag frequente velden van elektrische installaties zoals hoogspanningslijnen en opmaak van het actieplan. 15/11/2010 - 30/06/2011

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. De studie heeft als doel: de evaluatie van beschikbare gegevens over de gezondheidseffecten van magnetische velden met het oog op robuuste kennis voor beleid. De literatuur over hedendaagse risk governance vormde de leidraad om de beschikbare kennis niet alleen gericht samen te vatten voor beleidsdoeleinden, maar ook te beoordelen via een ruime consultatie van experten en stakeholders.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Participatie in wetenschap en technologie: de constructie van participatie in een participatieve Technology Assessment 01/10/2010 - 30/06/2012

Abstract

Dit onderzoek stelt zich tot doel na te gaan hoe betrokkenen in een iTA-opzet de betekenis van participatie discursief onderhandelen in afweging van de wijze waarop de notie in institutionele discoursen en in iTA wordt uitgedragen. De doelstelling vertaalt zich in drie onderzoeksvragen (OV): (1) Welke invullingen van participatie zijn te onderscheiden in de institutionele discoursen rond wetenschap, technologie en maatschappij en hoe verhouden deze zich tot de wijze waarop participatie voorgesteld wordt in iTA-literatuur? (2) Hoe worden de verschillende interpretaties in antwoord (1) gereproduceerd, dan wel gecontesteerd en getransformeerd in de directe interacties binnen NanoSoc? (3) Hoe nopen de bevindingen van (2) tot een heroverweging van het participatieconcept en de bijhorende iTA-aanpak?

Onderzoeker(s)

  • Promotor: Loots Ilse
  • Co-promotor: Goorden Lieve
  • Mandaathouder: Van Oudheusden Michiel

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Externe evaluatie van de MIRA-publicatie 'Milieuverkenning 2030'. 23/08/2010 - 31/12/2010

Abstract

In december 2009 publiceerde de Vlaamse Milieumaatschappij, meer bepaald het team verantwoordelijk voor de milieurapportering (het MIRA-team), het rapport Milieuverkenning 2030. De Milieuverkenning 2030 bevat een beschrijving van de verwachte ontwikkelingen van het milieu volgens een aantal relevant geachte scenario's, zowel bij ongewijzigd als bij gewijzigd beleid. In dit onderzoeksproject onderzoekt de Universiteit Antwerpen hoe deze publicatie werd ontvangen bij het doelpubliek. Het MIRA-team wil: (1) een duidelijk beeld over de wijze waarop de lezers van de Milieuverkenning 2030 het document evalueren, zowel wat betreft de inhoud, het proces als de vormgeving, (2) weten of de Milieuverkenning 2030 een goede insteek geeft voor het milieubeleid in Vlaanderen en het maken van strategische keuzes op langere termijn, en (3) concrete suggesties voor een conceptnota die zal ontwikkeld worden met het oog op een nieuwe editie van de Milieuverkenning, te publiceren in 2013.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Governance van klimaatadaptatie in Vlaanderen. 15/04/2010 - 31/03/2011

Abstract

Dit project is het vervolg op de voorstudie "Evaluability assessment van het Vlaams klimaatadaptatiebeleid" die eerder werd uitgevoerd. De vraag die in dit onderzoek centraal staat, is: hoe gaat Vlaanderen - ondanks of niettegenstaande wetenschappelijke onzekerheden - aan de slag met het probleem van de klimaatadaptatie? Ageert Vlaanderen, en welke overwegingen maakt het daarbij? Welke factoren remmen het adaptatieproces en welke factoren zijn stimulerend?

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Haalbaarheidsstudie Biomonitoring "3xG". 18/03/2010 - 31/12/2014

Abstract

In de periode 2010-2012 zal een consortium van VITO (coördinator), PIH, VUB en UA, de haalbaarheid onderzoeken om voor meerdere jaren omgevings- en levensstijlgerelateerde gezondheidsaspecten op te volgen bij kinderen die geboren worden in de Vlaamse regio Dessel-Mol-Retie. Dit opvolgingsproject is een uitdrukkelijk gestelde voorwaarde van de plaatselijke bevolking bij het geïntegreerde bergingsproces van laag- en middenactief kortlevend radioactief afval in de regio. Bedoeling is op een statistische manier, en dus op groepsniveau, uitspraken te doen over het gezondheidsprofiel van de regio. Dit kan met humane biomonitoring, een techniek die de blootstelling meet en vroegtijdige gezondheidseffecten van milieuvervuilende stoffen in het lichaam. In de periode 2010-2012 zullen metingen gebeuren in het navelstrengbloed en de urine van 200 moeders en hun pasgeboren baby's. Dit wordt de eerste geboortecohorte. Aan de biomonitoring zullen vragenlijstgegevens gekoppeld worden over voeding en leefgewoontes. Daarnaast zullen specifieke gegevens over ziekte en sterfte in de regio verzameld worden en vergeleken met Vlaamse gegevens. Uit de resultaten zullen aanbevelingen volgen met het oog op een betere gezondheid in de regio. Het uitgangspunt van het programma op langere termijn (na 2012) is de opvolging van de kinderen van de eerste geboortecohorte tot de leeftijd van 18 jaar. Dit houdt in dat de kinderen opnieuw onderzocht worden op een leeftijd van ongeveer zeven jaar en wanneer ze jongvolwassen zijn. Wanneer we elke vijf jaar opnieuw een cohorte baby's rekruteren, zullen we vergelijkingen kunnen maken met de eerste geboortecohorte die we in 2011-2012 rekruteren. Tijdens de haalbaarheidsstudie zal een scenario worden uitgewerkt voor deze longitudinale opvolging. Ook voor de interpretatie en (beleids)vertaling van de resultaten van de humane biomonitoring zal een scenario ontwikkeld worden, bestaande uit een lokaal stappenplan dat beleidsmakers kan helpen bij het uitwerken van specifieke acties rond gezondheidspreventie. De project omvat dus zowel de conceptontwikkeling van een plaatselijk gezondheidsprofiel (op korte en lange termijn) en een interpretatiekader, als de realisatie van een eerste reeks metingen en update van sterfte- en ziektegegevens. Het onderzoeksteam bewaakt samen met een extern wetenschappelijk comité de wetenschappelijke kwaliteit van het voorstel. De strategie om tot een verantwoord en haalbaar concept te komen veronderstelt echter evenzeer de samenwerking met en advisering door de lokale actoren over het design en de uitvoering van de studie. Hiervoor zal het onderzoeksteam onder meer een lokale adviesgroep samenstellen en faciliteren. Lokale samenwerking is eveneens ingebouwd via de Stuurgroep van de studie, waarin de initiatiefnemers Niras, de lokale partnerschappen, de gemeentebesturen en het lokaal gezondheidsoverleg (LOGO-MMK) zitting hebben.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Evaluability assessment van het Vlaams klimaatadaptatiebeleid. 15/12/2009 - 28/02/2010

Abstract

De evaluability assessment heeft tot doel, in samenspraak tussen het MIRA-team en de Universiteit van Antwerpen: - lnititatieven te nemen die het engagement van de betrokkenen in het onderzoek verzekeren; - Antwoorden te formuleren op vragen en opmerkingen die rijzen bij het onderzoek om vervolgens (in coproductie tussen MlRA en de UA) oplossingen of alternatieven uit te werken. - Praktische afspraken te maken over timing van het onderzoek en datatoelevering. De evaluability assessment heeft niet tot doel de wenselijkheid van het onderzoek te beoordelen maar wel de modaliteiten ervan te bepalen na verkenning van de huidige (beleids)context.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Evaluatie opmaak bekkenbeheerplannen. 04/05/2009 - 28/08/2009

Abstract

Deze opdracht heeft tot doel op basis van een evaluatie elementen voor verbetering te leveren voor de volgende plancycli van de bekkenbeheerplannen. Gefinancierd door de afdeling Haven- en Waterbeleid van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, worden een 20tal interviews afgenomen met belangrijke actoren in het integraal waterbeleid. De aandacht wordt toegespitst op het proces en de organisatie van de planvorming; verbetervoorstellen worden verzameld.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Gezondheids- en Milieu Netwerk.(HENVINET) 01/01/2009 - 30/04/2010

Abstract

De voertaal van dit Europees project is het Engels. To protect the health of populations and individuals, policies need to integrate environmental and health issues. The aim of HENVINET is to support such informed policy making. HENVINET will review, exploit and disseminate knowledge on environmental health issues based on research and practices, for wider use by relevant stakeholders.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Hoe omgaan met de complexiteit van mileuvraagstrukken. 01/01/2009 - 01/11/2009

Abstract

De bijdrage gaat in op de vraag hoe om te gaan met de complexiteit van milieuvraagstukken zoals die aan de orde zijn in tal van MIRA-producten. De traditionele wetenschappelijke benadering wordt steeds vaker ter discussie gesteld, zeker wat betreft maatschappelijke en beleidsrelevantie. Er is nood aan alternatieven. Erkenning van de inherente complexiteit van bijvoorbeeld milieuthema's is hiertoe een eerste stap. Vervolgens stelt zich de vraag hoe we op een relevante en meer transparante wijze met beperkte kennis rond die belangwekkende thema's om kunnen gaan en te communiceren. Twee cases dienen ter illustratie: de manier waarop het Intergovernmental Panel on Climate Change tot onderzoeksconclusies komt en het Vlaams Steunpunt Milieu en Gezondheid bij de interpretatie van resultaten uit de humane biomonitoring.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Open raam op innovatieve materiaaltechnologie voor een duurzaam Vlaams productielandschap. 01/12/2008 - 30/06/2013

Abstract

Het project wil bedrijven stimuleren om hun processen en producten duurzamer te maken door weloverwogen toepassing van materiaaltechnologie. Daartoe zet het project consortium achtereenvolgens vier stappen. Eerst onderzoeken we welke hefbomen voor bedrijven van belang zijn om te kunnen starten met het gebruik van innovatieve materialen. We zoeken en beschrijven diverse concrete voorbeelden. Bedrijven die over hun ervaringen willen getuigen, benaderen we met interviews en een mini-enquête. De lessen die we trekken uit de bevraging van concrete bedrijven maken we bekend aan een breed geïnteresseerd publiek. Als de betrokken bedrijven daarmee instemmen, worden hun getuigenissen gecommuniceerd tijdens workshops. We hopen dat de presentatie van getuigenissen en succesverhalen andere bedrijven stimuleert om zelf nieuwe inspanningen te leveren voor duurzaam ondernemen, via de toepassing van innovatieve materialen in processen en producten. Bedrijven die zich geïnteresseerd tonen in de toepassing van nieuwe materiaaltechnologieën willen we graag een eindje op weg helpen. Om de specifieke mogelijkheden in een concreet bedrijf te verkennen, onderzoeken we het groeipotentieel van (geïnteresseerde) bedrijven op het gebied van duurzaam materiaalgebruik. Daarvoor ontwikkelen we in dit project een opportuniteitsscan. In een volgende en laatste stap nemen we opportuniteiten inzake innovatief materiaalgebruik samen met de bedrijven op. Onze materiaalexperts ondersteunen de betrokken bedrijven bij het uitwerken van hun businesscase. Dat gebeurt in een zogenaamd implementatietraject. We schenken daarbij gelijke aandacht aan de drie dimensies van duurzaamheid: planet, people en profit. Samengevat, 1) door in te zoomen a) op de betekenis die bedrijven zelf toekennen aan duurzaamheid en b) op redenen en overwegingen van bedrijven om bepaalde materiaaltechnologieën te gebruiken, en 2) door ons te concentreren op kennisdiffusie naar en tussen bedrijven, willen we doordringen tot de 'maakindustrie' in Vlaanderen, en dit met het oog op het realiseren van duurzame ontwikkeling.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Integratie van ecologie, sociologie en economie in het waterbeleid door middel van een beleidsondersteunend model. 01/10/2008 - 30/09/2012

Abstract

Het Integraal Waterbeleid heeft nood aan beleidsondersteunende instrumenten. Een metamodel wordt ontwikkeld dat de ontwikkeling van beleidsscenario"s op basis van eco-fysische, sociale en economische data ondersteund met speciale aandacht voor ecosysteemdiensten Hierbij is economische valorisatie en de inbreng van een Multi-stakeholder Platform van toekomstige gebruikers van vitaal belang.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Participatie in weteschap en technologie: de betekenisconstructie van participatie in een interactief Technology Assessment-opzet. 01/10/2008 - 30/09/2010

    Abstract

    Dit onderzoek stelt zich tot doel na te gaan hoe betrokkenen in een iTA-opzet de betekenis van participatie discursief onderhandelen in afweging van de wijze waarop de notie in institutionele discoursen en in iTA wordt uitgedragen. De doelstelling vertaalt zich in drie onderzoeksvragen (OV): (1) Welke invullingen van participatie zijn te onderscheiden in de institutionele discoursen rond wetenschap, technologie en maatschappij en hoe verhouden deze zich tot de wijze waarop participatie voorgesteld wordt in iTA-literatuur? (2) Hoe worden de verschillende interpretaties in antwoord (1) gereproduceerd, dan wel gecontesteerd en getransformeerd in de directe interacties binnen NanoSoc? (3) Hoe nopen de bevindingen van (2) tot een heroverweging van het participatieconcept en de bijhorende iTA-aanpak?

    Onderzoeker(s)

    • Promotor: Loots Ilse
    • Mandaathouder: Van Oudheusden Michiel

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Bijdrage aan tekstboek 'Milieubeleid: analyse en perspectief'. 01/01/2008 - 01/07/2008

    Abstract

    Hoofdstuk voor een Nederlands tekstboek van Open Universiteit over institutionalisering van Vlaams milieubeleid, geïllustreerd aan de hand van de Vlaamse milieubeleidsplanning.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Het milieuwereldbeeld en milieurelevant gedrag van jongeren: een interdisciplinaire benadering. 01/10/2007 - 30/09/2011

    Abstract

    Op interdisciplinair wijze worden het milieuwereldbeeld en het milieurelevant gedrag van jongeren in Vlaanderen en in ontwikkelingslanden onderzocht. Een belangrijk aandachtspunt is de invloed van persoongebonden kenmerken en sociale contextgegevens. Ook de impact van milieueducatieve initiatieven in verschillende contexten wordt onderzocht, waarbij aandacht uitgaat naar verschillen tussen culturen, tussen subculturen en tussen urbane en rurale samenlevingen.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Steunpunt Milieu en Gezondheid (2007-2011). 01/01/2007 - 31/12/2011

    Abstract

    Het ondezoeksprogramma 2007-2011 is de verderzetting van het Steunpunt Milieu en Gezondheid 2001-2006: Sociaalwetenschappelijk onderzoek en procesbegeleiding in het interuniversitair consortium Milieu en Gezondheid, in het bijzonder voor de humane biomonitoring, voor de risicocommunicatie daarbij en opzet van een Fasenplan voor Actie (structuur geven aan co-design van onderzoek en de interpretatie van onderzoeksresultaten uit de humane biomonitoring). Nieuwe onderwerpen in dit steunpunt zijn de selectie(procedure) voor hot spots in Vlaanderen (en tevens uitvoering van HBM in Menen en Genk-Zuid) voor humaan biomonitoringsonderzoek en onderzoek naar sociale ongelijkheid in de context van milieu en gezondheid.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project website

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Evaluatie van beleid voor duurzame productie- en consumptiepatronen. 01/10/2005 - 31/03/2006

    Abstract

    Het project beoogt een evaluatie van beleidsinitiatieven, meer bepaald van hun beoogde doelstellingen, hun formulering, hun efficiëntie en hun doelmatigheid. Het project heeft de volgende doelstellingen: (1) nagaan of de Belgische beleidsmaatregelen die een verandering in productie- en consumptiepatronen beogen (zoals opgesomd in de inventaris van de FOD Volksgezondheid en Milieu) een coherent geheel vormen; (2) een analyse maken van de sterkten en de zwakten van het bestaande beleid; (3) aanbevelingen formuleren op basis van relevante concepten, instrumenten en methoden. We houden hierbij ook rekening met vrijwillige initiatieven van private actoren en beleid.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Maatschappelijk georiënteerd werkprogramma voor het langetermijnbeheer van categorie B en C afval en CARL project. 18/04/2005 - 18/04/2007

    Abstract

    Deeltaak 1: Begeleiden en adviseren van NIRAS bij de voorbereiding en uitwerking van een maatschappelijk georiënteerd werkprogramma voor het langetermijnbeheer van categorie B en C afval. De focus ligt daarbij op het uitwerken van voorstellen voor de concrete invulling van een participatieproces rond deze thematiek en de uitwerking daarvan in de praktijk; en dit in nauwe samenwerking met de betrokkenen. Deeltaak 2: Onderzoek en coördinatie van het CARL project, een internationaal sociaal wetenschappelijk onderzoeksproject rond publieke participatie in het beheer van radioactief afval. Dit komt neer op het opmaken van een landenrapport over de huidge stand van zaken in België en het in een verdere fase verder uitdiepen van bepaalde, nog af te bakenen topics, in een comparatieve studie over de deelnemende landen (België, Canada, Slovenië, Zweden en het Verenigd Koninkrijk) heen.

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Het begeleiden van NIRAS bij de voorbereiding van het participatie- en besluitvormingsproces inzake de berging van categorie B en C afval en de begeleiding bij de voorbereiding en uitwerking van een "Strategic Environmental Impact Assessment". 01/02/2004 - 31/01/2005

    Abstract

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    The making of inclusive risk governance. (TRUSTNET-IN-ACTION) 01/01/2004 - 31/12/2006

    Abstract

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject

    Uitwerking van twee MIRA-BE-syntheseteksten over de beleidsthema's 'Milieuvergunning' en 'Gemeenten en afvalzuivering'. 24/07/2002 - 15/06/2003

    Abstract

    De opdracht omvat de uitwerking van twee hoofdstukken voor het eerste beleidsevaluatieve milieurapport in Vlaanderen (MIRA-BE 2003), m.n.: -hoofdstuk 1: evaluatie van de milieuvergunningverlening in Vlaanderen (gevalstudie bedrijfsafvalwater); -hoofdstuk 2: de gemeenten en de uitbouw van infrastructuur voor afvalwaterzuivering. De inhoud van beide hoofdstukken zal gebaseerd worden op uitgebreid onderzoek naar voornoemde beleidsthema's, waarvan de resultaten gebundeld worden in onderzoeksrapporten. Op basis van deze onderzoeksrapporten worden toegankelijk geschreven samenvattingen opgesteld volgens de structuur en de opzet beschreven in het document `startnota MIRA-BE 2003' (juni 2002).

    Onderzoeker(s)

    Onderzoeksgroep(en)

      Project type(s)

      • Onderzoeksproject

      Uitwerking MIRA-BE onderzoeksrapport mbt 'De gemeenten en de uitbouw van infrastructuur voor waterzuivering'. 24/07/2002 - 01/05/2003

      Abstract

      Deze opdracht omvat beleidsevaluatief onderzoek naar de uitbouw van infrastructuur voor afvalwaterzuivering en de rol van de gemeenten daarin. Het onderzoek gaat na welke de blokkades zijn die maken dat de gemeentelijke overheden te weinig werk maken van de uitbouw van niet-prioritaire rioleringen. Bovendien wordt onderzocht welke maatregelen kunnen worden genomen om deze blokkades weg te nemen.

      Onderzoeker(s)

      Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Onderzoek naar het maatschappelijk draagvlak voor natuurbehoud in Vlaanderen. 15/07/2002 - 14/01/2004

        Abstract

        Opstellen van een korf van indicatoren voor het meten van het maatschappelijk draagvlak voor natuurbehoud in Vlaanderen Methodiek voor evaluatie van beleid inzake maatschappelijk draagvlak voor natuurbehoud in Vlaanderen

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Steunpunt Milieu & Gezondheid. 01/10/2001 - 31/12/2009

        Abstract

        Zie continuering in het Steunpunt Milieu en Gezondheid 2007-2011 (project 21603)

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

        Project website

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Steunpunt voor beleidsrelevant onderzoek voor het thema milieu en gezondheid- Toegepast sociaal en gezondheidseconomisch onderzoek. 01/10/2001 - 31/12/2006

        Abstract

        Afstemming van het sociaal-wetenschappelijk onderzoek op milieu- en gezondheidsbeleid impliceert de opbouw van sociaal-wetenschappelijke expertise in drie domeinen: ° inzicht in milieu en gezondheid risicopercepties en risicobeoordelingen door het publiek; ° inzicht in adequate manieren van communiceren over risico's en risicoinschattingen; ° inzicht in de nieuwe communicatie rol van overheden bij een meer proactieve en preventieve opstelling inzake milieu en gezondheidrisico's. Daarbij moet de aandacht uitgaan naar de wijze waarop deze inzichten kunnen vertaald worden naar toepasbare werkvormen binnen bestaande instituties, netwerken van actoren en procedures in het beleidsveld van milieu- en gezondheid.

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Steunpunt voor beleidsrelevant onderzoek voor het thema milieubeleidswetenschappen - Interactieve en argumentatieve besluitvorming in het milieubeleid. 01/10/2001 - 31/12/2006

        Abstract

        Gegeven de wetenschappelijk en maatschappelijke complexiteit die actuele milieubeleidskwesties kenmerken, heeft het Vlaamse milieubeleid nood aan innovatie op het vlak van besluitvorming. Dit project streeft ernaar om beloftevolle concepten en methoden inzake interactieve en argumentatieve besluitvorming aan te reiken. Vergelijkende gevalstudies van buitenlandse en Vlaamse ervaringen met de toepassing van dergelijke concepten in de praktijk, resulteren in een voor ambtenaren bruikbare checklist met aandachtspunten voor het ontwerp van processen van interactieve en argumentatieve besluitvorming. Finaal streeft dit project naar het testen en bijstellen van deze checklist in actieonderzoek gericht op de interactieve ontwikkeling van een lange termijn visie op duurzame ontwikkeling en van milieubeleidsplanning in Vlaanderen.

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Steunpunt Milieubeleidswetenschappen (2001-2006). 01/10/2001 - 31/12/2006

        Abstract

        Theoretisch en empirisch onderzoek milieubeleid Valoriseren expertise Bundelen expertise uit verschillende disciplines Opleiden jonge onderzoek(st)ers

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

        Project type(s)

        • Onderzoeksproject

        Perceptie en appreciatie van natuur en natuurbeleid in Europa. 01/05/2001 - 30/04/2003

        Abstract

        Het project beoogt een internationaal samenwerkingsverband en onderzoek voor te bereiden rond de perceptie en appreciatie van natuur en natuurbeleid in de EU. Deze samenwerking zal interdisciplinair zijn en dient verschillende ervaren onderzoeksgroepen samen te brengen door middel van inhoudelijk voorbereidend studiewerk. Bovendien worden buitenlandse middenveldorganisaties betrokken om het maatschappelijk draagvlak van bestaand en toekomstig EU-natuurbeleid in te schatten.

        Onderzoeker(s)

        Onderzoeksgroep(en)

          Project type(s)

          • Onderzoeksproject

          Stroomlijning wetenschappelijk onderzoek -natuur. 01/01/2001 - 31/10/2001

          Abstract

          Bij aanvragers en producenten van wetenschappelijk onderzoek inzake `natuur' bestaat onvrede rond de bestaande situatie waarin vraag en aanbod van natuuronderzoek niet op elkaar afgestemd zijn: terwijl kennisvragen niet op tijd (kunnen) worden beantwoord, wordt de wel beschikbare kennis onvoldoende gebruikt. Dit onderzoek dat door een Nederlandse universiteit (KUNijmegen, Prof. P. Leroy) wordt geleid, gaat na op welke wijze in Vlaanderen vorm wordt gegeven aan het kennissysteem inzake natuur. Er wordt een overzicht en een analyse gemaakt van de thematische inhoud van het natuuronderzoek, van de betrokken actoren en van de organisatie van het natuuronderzoek in zijn geheel. Verder worden bevoorrechte getuigen bevraagd naar de positieve en problematische aspecten van de huidige situatie. Tenslotte worden aanbevelingen geformuleerd die betrekking hebben op de inhoud en de organisatie van het kennissysteem inzake natuur.

          Onderzoeker(s)

          Onderzoeksgroep(en)

            Project type(s)

            • Onderzoeksproject

            Het begeleiden van de oprichting en de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol. 01/12/2000 - 31/12/2013

            Abstract

            - Het sociaalwetenschappelijk begeleiden van de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol en deze te ondersteunen bij het uitvoeren van hun opdracht. - Het adviseren van de opdrachtgever bij de verdere uitvoering van zijn werkprogramma en meer specifiek: (a) bij de concrete invulling van het participatieproces in de projectfase (b) bij het concretiseren van de lokale bergingsvoorwaarden inzake de continuering van inspraak en participatie (c) bij het actief vooruitdenken rond volgende fasen in het proces. - Een permanente evaluatie van het lopende participatieproces en toetsing aan beschikbare (theoretische) kaders en modellen, alsook aan ervaringen in het buitenland.

            Onderzoeker(s)

            Onderzoeksgroep(en)

            Project type(s)

            • Onderzoeksproject

            Milieu-impactbepaling van het ontwerp mobiliteitsplan Vlaanderen door middel van strategische m.e.r., gedeelte sociale effecten. 01/07/2000 - 30/06/2001

            Abstract

            Het onderzoek beoogt een concept te ontwikkelen om op het niveau Vlaanderen op een systematische manier de sociale effecten te kunnen inschatten van een mobiliteitsplan. Alhoewel dit onderzoek geen doorrekening van de sociale effecten van het huidige ontwerp-mobiliteitsplan inhoudt, wordt het ontwerp wel aan een (eerste) kritische lezing onderworpen. Sociale effecten worden hier beperkt begrepen als de directe gevolgen voor (groepen van) individuele mensen, het sociaal verkeer en het sociaal systeem. Dit wil o.m. zeggen dat geen indirecte of secundaire effecten geïnventariseerd worden, tenzij ze zich sterk opdringen.

            Onderzoeker(s)

            Onderzoeksgroep(en)

              Project type(s)

              • Onderzoeksproject

              Begeleiden van de oprichting en de werking van de maatschappelijke begeleidingsstructuur bij het studie- en besluitvormingsproces van de berging van hoogradioactief afval. 01/07/2000 - 28/02/2001

              Abstract

              Het ontwerpen van een geschikte structuur voor de dialoog met de burgermaatschappij bij de berging van hoog radioactief afval, gebaseerd op wetenschappelijke voorstudie van internationale voorbeelden, de institutionele context en de sociologie van de participatie.

              Onderzoeker(s)

              Onderzoeksgroep(en)

                Project type(s)

                • Onderzoeksproject

                Ontwikkeling van een nieuwe Europese strategie inzake leefmilieu en duurzame ontwikkeling. 01/03/2000 - 28/02/2001

                Abstract

                Het onderzoek vergelijkt op basis van een analytisch schema het in opmaak zijnde 6e Europees Milieuactieprogramma met de inhoud van het Vlaamse milieubeleidsplan. Dit moet klaarheid brengen in de gevolgen van Europese beslissingen voor de ontwikkelingen op Vlaams niveau. Op die basis worden beleidsaanbevelingen gedaan voor de Vlaamse overheid.

                Onderzoeker(s)

                Onderzoeksgroep(en)

                  Project type(s)

                  • Onderzoeksproject

                  Onderzoek van de mogelijkheden voor eco-industriële ontwikkeling als mogelijke optie binnen een geïntegreerd saneringsbeleid voor de herontwikkeling van verlaten, gecontamineerde sites. 15/02/2000 - 14/08/2001

                  Abstract

                  Het onderzoek peilt naar de relevantie en mogelijkheden in Vlaanderen voor een innovatieve aanpak van de sanering van vervuilde gronden, door het saneringsbeleid te combineren met andere beleidsvelden en 'prioriteiten zoals de ruimtelijke planning, het stedelijk beleid, economisch streekbeleid en duurzame technologische ontwikkeling in functie van milieupreventie. Het onderzoek omvat case studies van concrete gecontamineerde sites

                  Onderzoeker(s)

                  Onderzoeksgroep(en)

                    Project type(s)

                    • Onderzoeksproject

                    Opmaken van een sociale kaart ten voordele van het subregionale werkgelegenheidsbeleid regio Turnhout. 01/02/2000 - 31/12/2000

                    Abstract

                    De onderzoeksopdracht omvat het verzamelen en analyseren van ruimtelijke gegevens die relevant zijn voor het onderbouwen van een pro-actief subregionaal arbeidsmarktbeleid. Naast het opmaken van een sociale kaart, worden bevoorrechte getuigen bevraagd met het oog op verklaring van fenomenen en beter inzicht in de relevantie van de ingewonnen datareeksen.

                    Onderzoeker(s)

                    Onderzoeksgroep(en)

                      Project type(s)

                      • Onderzoeksproject

                      Wetenschappelijke communicatie inzake duurzame ontwikkeling. 01/05/1999 - 30/04/2000

                      Abstract

                      Het onderzoek wil de wetenschappelijke communicatie van resultaten uit het federale onderzoeksprogramma duurzame ontwikkeling voorbereiden door concrete aanbevelingen te doen mbt. strategie en acties. Daartoe worden interviews afgenomen bij onderzoekers enerzijds, om hun aanbod en praktijk op het vlak van communicatie te kennen. Anderzijds worden bestuurlijke en sociale actoren (ngo's, beroepsorganisaties, consumentenorganisaties, ') ondervraagd over hun verwachtingen met betrekking tot de communicatie van onderzoeksresultaten. De concrete onderzoeksdomeinen die daarvoor werden geselecteerd zijn 'indicatoren duurzame ontwikkeling' en 'duurzame voeding'.

                      Onderzoeker(s)

                      Onderzoeksgroep(en)

                        Project type(s)

                        • Onderzoeksproject

                        Ontwikkeling van een concept voor de opvolging en risico-evaluatie van blootstelling aan leefmilieupolluenten en hun effecten op de volksgezondheid in Vlaanderen. 01/03/1999 - 30/10/2000

                        Abstract

                        Het onderzoek is een haalbaarheidsstudie voor een gebiedsdekkende en periodieke biomonitoring van effecten van het milieu op de gezondheid in Vlaanderen. Het omvat een toxicologisch, een epidemiologisch en een communicatieluik. De haalbaarheidsstudie baseert zich op de vergelijking van gezondheid en ziekte bij adolescenten en volwassenen in een vervuild en een minder vervuild gebied. Het communicatieluik, waarvoor I. Loots promotor is, tekent het concept uit voor de communicatie tussen overheid, wetenschap en burgers in zulk meetnetwerk. Daarvoor moeten immers de nodige kanalen en afspraken worden ingebouwd.

                        Onderzoeker(s)

                        Onderzoeksgroep(en)

                          Project type(s)

                          • Onderzoeksproject

                          Invulling leegstaande bedrijfspanden in achtergestelde gebieden. 01/06/1998 - 30/09/1998

                          Abstract

                          Onderzoek naar de sterkten en zwakten van bestaande leegstaande bedrijfspanden voor industriële herbestemming : planologisch, bouwtechnisch, milieukundig, economisch, sociaal en organisatorisch.

                          Onderzoeker(s)

                          Onderzoeksgroep(en)

                            Project type(s)

                            • Onderzoeksproject

                            Ondersteuning van het project "Sociale vernieuwing" van SOMA vzw. 01/06/1996 - 31/05/1997

                            Abstract

                            Ondersteuning bij de uitvoering van de programma's rond stedelijk beleid en kansarmoede die de stadsontwikkelingsmaatschappij Antwerpen vzw coordineert : Urban, VFIK, sociale vernieuwing en de geïntegreerde beleidsplanning in het kader van het decreet Sociaal Impulsfonds.

                            Onderzoeker(s)

                            Onderzoeksgroep(en)

                              Project type(s)

                              • Onderzoeksproject

                              Opstellen van een verkennnende nota omtrent de verbreding van het maatschappelijk draagvlak voor het natuurbehoud. 01/04/1995 - 31/05/1995

                              Abstract

                              Naar aanleiding van het Europees Jaar voor het Natuurbehoud worden vragen en knelpunten geformuleerd rond het maatschappelijk draagvlak voor het natuurbehoud in Vlaanderen.

                              Onderzoeker(s)

                              Onderzoeksgroep(en)

                                Project type(s)

                                • Onderzoeksproject