Onderzoeksgroep

Expertise

Recente onderzoeksactiviteiten richten zich op: - onderzoek van medisch onderwijs (toetsing, samenwerking) - palliatieve zorg: - belang van vroegtijdige palliatieve zorg bij niet-oncologische patiënten - surprise question - PICT - palliatieve zorg bij mensen met een beperking - ontwikkeling van richtlijnen - communicatie: 'oncotalk' : belang van een tolk op de consultatie oncologie - kwaliteitsverbetering in chronische eerstelijns zorgverlening vooral gericht chronische zorg (multimorbiditeit en polyfarmacie, vb. bij mensen met type 2 diabetes mellitus) en palliatieve zorg

Lerend Netwerk HeartsConnect. 01/10/2023 - 30/06/2026

Abstract

Hartfalen is een veel voorkomende aandoening en treft vooral oudere patiënten. Het heeft een grote impact op kwaliteit van leven en gaat gepaard met herhaaldelijke ziekenhuisopnames en een sterk verhoogd risico op overlijden. Richtlijnen bevelen multidisciplinaire zorg aan voor patiënten met hartfalen. Dit is echter nog niet de realiteit in België. Zorgverleners in het veld voelden dat ook zo aan. In verschillende Vlaamse regio's werden multidisciplinaire hartfalen projecten opgezet met als doel het verbeteren van de zorg voor patiënten met hartfalen. Het Lerend Netwerk hartfalen werd opgestart in 2019 met steun van het fonds dr. Daniël De Coninck, beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Als democratisch en participatief netwerk beoogde het Lerend Netwerk de projecten samen te brengen zodat ze van elkaar konden leren door ervaringen en best practices uit te wisselen. We hebben ervaren dat het Lerend Netwerk een succesvol model is om complexe projecten te ondersteunen of versneld uit te rollen. Alle 8 projecten rond hartfalen die deel uitmaken van het Netwerk werkten transmuraal, interdisciplinair en zetten de patiënt en zijn omgeving centraal. We hebben als Netwerk ingezet op de ontwikkeling van opleidingen, materialen en protocollen die de opstart en implementatie van een transmuraal, interdisciplinair project bevorderen. Zo ontwikkelden we een gloednieuwe opleiding voor hartfaleneducatoren in de eerstelijn en een visuele atlas om patiënteneducatie te ondersteunen. Stakeholderservaringen werden in kaart gebracht. We werk(t)en mee aan de ontwikkeling van een medico-farmaceutisch overleg rond hartfalen, een multidisciplinair hartfalenzorgpad en de update van de hartfalenrichtlijn voor de eerste lijn. Tenslotte gaan we de deelnemende projecten beschrijven en evalueren. De ontwikkelde materialen en protocollen zullen gelanceerd worden in de loop van 2023. Gaandeweg groeide de ambitie van het Netwerk. In een volgende stap willen we geïntegreerde hartfalen zorg opschalen in nieuwe Vlaamse/Belgische regio's. We willen deze regio's als Netwerk ondersteunen in de implementatie van geïntegreerde hartfalenzorg. Verder is één van de belangrijkste hiaten in de huidige chronische zorgorganisatie het gebrek aan patiënteneducatie en empowerment in de eerstelijn. Patiënteneducatie is enkel terugbetaald voor patiënten met diabetes/chronische nierinsufficiëntie. Alle andere chronische patiënten vallen hierbij uit de boot. We hebben al een aantal stappen gezet om dit hiaat aan te pakken wat hartfalen betreft maar ons werk is op dat gebied niet af: een verdere uitwerking met aandacht voor gezondheids- en e-gezondheidsvaardigheden dringt zich op. In verschillende projecten van het Lerend Netwerk speelde technologie een belangrijke rol onder de vorm van telemonitoring. Verder onderzoek is nodig om te besluiten hoe we telemonitoring optimaal kunnen integreren in een multidisciplinair zorgpad. Concreet willen we bekijken welke parameters echt van belang zijn bij telemonitoring in de thuissituatie, en welke patiënten het meeste baat hebben bij deze telemonitoring. Daarnaast is het belangrijk dat niet enkel zorgverleners gesteund worden in het verbeteren van hartfalenzorg, ook studenten in de basisopleidingen moeten hiervoor de nodige tools aangereikt krijgen, met focus op interdisciplinaire samenwerking, laagdrempelige educatie en zelfmanagementondersteuning en het slim integreren van zorgtechnologie. Tot hiertoe hebben we gefocust op het verbeteren en ondersteunen van thuiswonende patiënten met hartfalen. In woonzorgcentra is de prevalentie van hartfalen hoog en is er nog veel ruimte voor verbetering in hartfalenzorg o.a. in het herkennen en tijdig signaleren van alarmsymptomen voor decompensatie door verzorgend en verplegend personeel. De eerste stappen zijn gezet voor de implementatie van een hartfalen protocol in woonzorgcentra. Dit is een onderzoekslijn die we nog verder willen uitbouwen in de komende jaren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Effectiviteit van een eHealth zelf-management programma voor blijvende pijnklachten na de behandeling van borstkanker. 01/10/2022 - 30/09/2026

Abstract

De huidige state-of-the-art pleit voor een biopsychosociale benadering voor persisterende pijnklachten na de behandeling van borstkanker. Binnen deze benadering wordt pijnwetenschappelijke educatie gecombineerd met het promoten van een actieve levensstijl op basis van zelfregulatietechnieken. In dit project zal een innovatief eHealth zelfmanagement programma getest worden voor dit doel. Een eHealth interventie kan barrières voor pijn zelfmanagement verminderen, door tijdige ondersteuning dicht bij mensen te brengen, een veilige omgeving te creëren in tegenstelling tot een ziekenhuisomgeving, een interventie te bieden dat rekening houdt met de individuele biopsychosociale behoeften van patiënten, ondersteuning op maat te bieden en gezondheids-gerelateerde kosten te verlagen. Dit programma kan patiënten de kennis, proactieve, cognitieve en zelfmanagement- vaardigheden bieden om hun situatie de baas te worden en op weg te gaan naar minder pijn en pijn-gerelateerde beperkingen. Het programma maakt gebruik van een chatbot voor het geven van pijnwetenschappelijke educatie en het motiveren en monitoren van fysieke activiteit. Het eHealth programma is geautomatiseerd en gepersonaliseerd met behulp van uitgebreide algoritmen. Het primaire wetenschappelijke doel van de studie is het bepalen van de effectiviteit van dit eHealth zelfmanagement programma (I) voor aanhoudende pijn na de behandeling van borstkanker (P) in vergelijking met 1) de gebruikelijke zorg (d.w.z. superioriteit van het eHealth zelfmanagement programma) (C1) en 2) een uitgebreid pijnrevalidatieprogramma face-to-face in een kinesitherapeutische setting (d.w.z. non-inferioriteit van het eHealth zelfmanagement programma) (C2) op pijn-gerelateerde beperkingen (O).

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een 'de novo' ontwikkeling van een multidisciplinaire richtlijn voor goede klinische praktijk met betrekking tot de oncologische nazorg in de eerste lijn. 01/01/2022 - 30/06/2023

Abstract

Het doel is om een multidisciplinaire richtlijn voor goede klinische praktijk te ontwikkelen met betrekking tot de oncologische nazorg in de eerste lijn, volgens de internationale standaarden voor de ontwikkeling van een evidence-based richtlijn en de criteria die het Belgische Centrum voor Evidence-Based Medicine (CEBAM) hanteert voor de validatie van richtlijnen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Uitwerking van de klinische praktijkrichtlijn(en) inzake de Richtlijn "Diabetes Mellitus Type 2". 16/03/2020 - 31/12/2020

Abstract

)De bestaande richtlijn T2DM dient geactualiseerd. het werk wordt opgesplitst en verdeeld over verschillende werkgroepen. 1. opsporen en aanpak van mensen met hoog risico (pre-diabetes, inclusief opvolging van zwangerschapsdiabetes); 2. niet-medicamenteuze behandeling van T2DM 3. medicamenteuze behandeling van T2DM

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Interprofessionele samenwerking in een internationaal netwerk van eerstelijnsartsen 01/01/2020 - 31/08/2022

Abstract

Het doel van dit project bestaat erin om een internationaal platform uit te bouwen tussen de deelnemende universiteiten voor uitwisseling van ervaringen en bewezen oplossingen op 2 niveau's: 1. de competenties van interprofessioneel samenwerken aanleren aan eerstelijnswerkers van de deelnemende landen (Bolivia, Vietnam en Zuid Afrika) door uitwisseling van ervaringen via een interactief web-based platform en 2. het vergroten van kennis, vaardigheden en ervaringen in verband met de vroegtijdige opsporing van mensen met type 2 diabetes mellitus (T2DM) en hun zelfzorg door interprofessionele opleidingen binnen gezondheidscentra en private klinieken en stedelijke en landelijke gebieden van de deelnemende landen. Hoewel de focus van dit project ligt bij ervaringsgerichte casuïstiek over vroegtijdge opsporing en zelf-management van T2DM, is het belangijkste doel echter de uitwisseling van noden en ervaringen om interprofessioneel te kunnen werken door de deelnemende academisceh centra via een internet platform. Er zal een jaarlijkse meeting zijn en meer frequente webinars of digitale ontmoetingen van de leidende teams in de verschillende landen, en maandelijkse bijeenkomsten van de deelnemende gezondheidscentra en private klinieken in elk land.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Oncotolk: een verkennende studie naar interpretatieproblemen in tolk-gemedieerde consultaties van patiënten met een migratie-achtergrond en oncologische problematiek. 01/10/2018 - 30/09/2022

Abstract

Het uiteindelijke doel van deze studie bestaat erin om de zorg te optimaliseren voor kankerpatiënten met een migratieachtergrond die beroep moeten doen om een tolk. Hiertoe willen we de randvoorwaarden creëren die ertoe bijdragen dat patiënten en hun kinderen de informatie die hen gegeven wordt beter begrijpen zodat het voor hen mogelijk wordt om deel te nemen aan het proces van gedeelde besluitvorming. Dit betekent - dat we de interactie tussen patiënten, hun kinderen, tolken en dokters tijdens tolk-gemedieerde consultaties willen verbeteren, naast - de interactie tussen tolken en dokters tijdens hun samenwerking en dit door hen allen op bewijzen gebaseerde aanbevelingen aan te bieden over hoe best geïnterageerd kan worden tijdens tolk-gemedieerde consultaties. In deze studie beschouwen we patiënten en familie die de consultatie bijwonen als een entiteit voor de communicatie met de arts. Daarom includeren we ook de familieleden van wie het gedrag tijdens de consultatie en het begrip na de consultatie zal worden onderzocht naast gedrag en begrip van de patiënt zelf.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

"Inclusieve Palliatieve Zorg": een project voor optimale palliatieve zorg ten behoeve van mensen met fysieke en/of mentale beperkingen. 17/07/2018 - 15/06/2019

Abstract

Dit kleinschalig project wil nagaan of mensen met beperkingen een "goede dood" sterven. Dit is maar mogelijk mits een goede omkadering. Zorgprofessionals blijken echter veel nood te hebben aan ondersteuning en begeleiding bij het uitoefenen van een palliatief zorgaanbod aan deze specifieke doelgroep. Naast de evaluatie van het sterven, zullen op kwalitatieve wijze de specifieke noden worden geïnventariseerd waarna hulpmiddelen worden opgemaakt en geëvalueerd om deze doelstelling te bereiken.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Passende zorg in de laatste levensfase. 01/08/2016 - 01/05/2017

Abstract

De doelstelling van deze studie bestaat erin om meningen te onderzoeken van Belgische patiënten en hun familieleden, spiritueel werkers en gezondheidswerkers over wat zij beschouwen als zinloze of zinvolle zorg op het levenseinde en hoe deze niet-aangepaste zorg kan worden voorkomen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Implementatie zorgpad palliatieve zorg. 01/01/2015 - 31/12/2016

Abstract

Het gaat hier om een pilootproject omtrent de implementatie in België van het Zorgpas Palliatieve Zorg (ZPPZ) in samenwerking met de multidisciplinaire begeleidingsequipes (MBE) en onder coördinatie van de huisarts. Het project wordt gerealiseerd in samenwerking met alle betrokken zorgverleners en alle organisaties die actief zijn in de sector van de zorgverlening in het algemeen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Actief ouder worden met type 2 diabetes als model voor de ontwikkeling en implementatie van innovatieve chronische zorgverstrekking in Europa (MANAGE-CARE). 01/05/2013 - 31/05/2016

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Implementatie zorgpad palliatieve zorg. 01/01/2013 - 31/12/2014

Abstract

Het gaat hier om een pilootproject omtrent de implementatie in België van het Zorgpas Palliatieve Zorg (ZPPZ) in samenwerking met de multidisciplinaire begeleidingsequipes (MBE) en onder coördinatie van de huisarts. Het project wordt gerealiseerd in samenwerking met alle betrokken zorgverleners en alle organisaties die actief zijn in de sector van de zorgverlening in het algemeen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Translationeel onderzoek en patiëntveiligheid in Europa (TRANSFoRm). 01/03/2010 - 30/11/2015

Abstract

TRANSFoRm zal sterke generieke methodes ontwikkelen voor de integratie van eerstelijns klinische en onderzoeksactiviteiten, om patiëntveiligheid en klinische onderzoek te ondersteunen via: - bekomen van een rijke set van klinische data, ook symptomen en tekens eerder dan enkele een klinische diagnose. Een generieke, dynamische interface, met de mogelijkheid om te werken met elk electronisch medische dossier (EMD), zal zowel de diagnostische beslissingsondersteuning als het identificeren van patiënten die geschikt zijn voor onderzoek faciliteren, en daarbij ook patiëntveiligheid vergroten. - verdeelde interoperabiliteit van EMD data en andere gegevensbronnen, dat herkomst, vertrouwelijkheid en veiligheid behoudt. Dit zal grootschalige fenotype-genotype associatiestudies en follow-up van trials mogelijk maken. - software tools en diensten die het gebruik van een gecontrolleerd vocabularium en gestandardiseerde data-elementen in klinisch onderzoek mogelijk maken. Dit zal ook de integratie en hergebruik van klinische data mogelijk maken. Het wetenschappelijk doel van dit project is om radicaal voortgang te maken in ons begrip van ICT interoperabiliteit relevant voor de gezondheidszorg en klinisch onderzoek en om een EU-breed systeem te ontwikkelen dat in staat is om eerstelijns EMD systemen en onderzoekssystemen te integreren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject