Onderzoeksgroep

Expertise

Kinderpneumologie: astma, mucoviscidose, bronchiëctasieën, BPD, infecties, slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen Obesitas en metabool syndroom bij kinderen

De interactie tussen virale infecties en het luchtwegmicrobioom bij jonge mucoviscidosepatiënten. 01/10/2023 - 30/09/2027

Abstract

Inleiding: De meeste kinderen met mucoviscidose (CF) worden op een jonge leeftijd gediagnosticeerd, meestal via neonatale screening. CF gaat gepaard met frequente respiratoire infecties of opstoten. Deze opstoten zijn bij jonge kinderen vaak het gevolg van virale infecties. Frequente luchtweginfecties leiden tot vroege kolonisatie van de luchtwegen met pathogene bacteriën. Bovendien leidt infectie tot inflammatie en verstoring van de mucusproductie via ontregeling van de mucines. Het resultaat bestaat uit ziekteprogressie met beschadiging van de normale luchtwegstructuur en longweefsel. Doelstelling: Het ontrafelen van de mechanismen waardoor viraal geïnduceerde infectieuze opstoten leiden tot een meer pathogeen luchtwegmicrobioom in jonge kinderen met CF van de geboorte tot aan de kleuterleeftijd, en dit via luchtweginflammatie en mucineregulatie. Hierdoor kunnen in de toekomst alternatieve therapeutische strategieën ontwikkeld worden zowel wat de pathogene als potentieel gunstige bacteriën in de CF-luchtweg betreft. Methodologie: Jonge kinderen met CF tussen 0 en 5 jaar worden geïncludeerd in het CF-centrum van het UZA. Orofaryngeale wissers worden longitudinaal, op specifieke tijdspunten, afgenomen om de dynamiek van het luchtwegmicrobioom en inflammatie en mucines in kaart te brengen. Op het moment van een infectieuze opstoot worden extra wissers afgenomen om de interactie tussen de virussen en bacteriën te bestuderen en hun invloed op een toegenomen inflammatie en mucusproductie. Deze gegevens worden gelinkt aan klinische uitkomstparameters zoals de lung clearance index en vragenlijsten omtrent levenskwaliteit. Het laatste luik van dit project bestaat uit een in vitro studie die de effecten van specifieke luchtwegmicrobiota in CF onderzoekt op TLR-inductie, activatie van transcriptiefactoren, stimulering van cytokine en interferon signalisatie (zowel geïsoleerd als in combinatie met virussen), en uiteindelijk ook op de virusgeassocieerde infectieuze en cytopathische effecten.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

REspiratory Virus Repository ANTwerp (ReViRAnt). 01/01/2023 - 31/12/2024

Abstract

Met dit project willen we een collectie van respiratoire virussen uitbouwen aan de Universiteit van Antwerpen. De collectie respiratoire virussen zal beschikbaar zijn voor bedrijven, academische onderzoeksgroepen en onderzoeksinstellingen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De COCCOS studie: een co-design studie naar de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een transitieprogramma voor jongeren met chronische aandoeningen. 01/01/2022 - 31/12/2025

Abstract

Dankzij innovatieve behandelingen zijn de overlevingskansen van kinderen met een chronische aandoening de afgelopen decennia aanzienlijk toegenomen, met een redelijke kans om de volwassen leeftijd te bereiken. Deze patiënten hebben echter nood aan levenslange gespecialiseerde zorg in lijn met hun specifieke zorgbehoeften. Tijdens de adolescentie wordt van deze patiënten verwacht dat zij een transfer maken van pediatrische zorg naar volwassenzorg. Om een abrupte en onvoorbereide transfer te voorkomen, wordt aanbevolen om deze patiënten een transitieprogramma aan te bieden. Het doel van een dergelijk transitieprogramma is om patiënten en hun families voor te bereiden, te ondersteunen en te begeleiden naar het volwassen leven en de zorgverlening voor volwassenen. Hoewel voorlopig studieresultaten suggereren dat gestructureerde transitieprogramma's een verhoogde patiënttevredenheid, zelfzorg en psychosociaal functioneren met zich meebrengen, zijn kwaliteitsvolle studies naar de impact van dergelijke programma's momenteel erg schaars. De eerste doelstelling van deze studie omvat de ontwikkeling van een prototype van een multidisciplinair transitieprogramma voor jonge patiënten met diabetes type I, astma of obesitas, gebruik makend van de ervaringsgebaseerde co-design methodologie. Vervolgens heeft dit project tot doel om de impact van het ontwikkelde transitieprogramma, in termen van klinische effectiviteite, kosteneffectiviteit en gebruikerservaringen, te evalueren.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Bepalen van virale en bacteriële kolonisatie van de lage luchtwegen bij mucoviscidosepatiënten door metagenome sequencing en multiplex qPCR. 01/04/2022 - 31/03/2023

Abstract

Mucoviscidose (CF) veroorzaakt een verstoorde mucociliaire klaring ter hoogte van de luchtwegen en stase van mucus. Dit leidt tot chronische infectie en inflammatie. Er bestaan toenemende aanwijzingen dat de ganse microbiële samenstelling van het luchtwegmicrobioom het verloop van luchtweginfecties in CF bepaalt. Dit microbioom bestaat ook uit beneficiële bacteriën die anti-pathogeen zijn en een immunomodulerende werking hebben. Het is daarom belangrijk om een volledige sequencing van het microbioom uit te voeren om zo een inzicht te krijgen op de onderlinge relaties van deze verschillende micro-organismen in de CF-luchtweg. De huidige microbioomstudies in CF gebruiken de 16S amplicon sequencing. Nochtans is deze niet in staat de organismen te identificeren op niveau van de bacteriële species of stam. Shotgun sequencing is een opkomende techniek die een alternatief is voor de klassieke techniek en heeft als voordeel dat het de micro-organismen wel op species- of stamniveau kan detecteren. Bovendien kan de techniek inzicht geven in functionele genen in het luchtwegmicrobioom. In tegenstelling tot de 16S amplicon sequencing, geeft de shotgun techniek een volledige sequencing van al het DNA in het staal, zowel microbieel als humaan, waar de 16S amplicon sequencing enkel gefocust is op bacteriën. Bovendien geeft deze laatste techniek ook geen data over virussen en dit is belangrijk omdat acute exacerbaties vaak viraal geïnduceerd zijn, zeker bij jonge kinderen. Het doel van deze studie is de toepassing van shotgun sequencing in vergelijking met 16S amplicon sequencing om gedetailleerde informatie te verkrijgen over het luchtwegmicrobioom en de link met virale infecties. Om dit te bereiken gaan we (1) de techniek van de shotgun sequencing optimaliseren en implementeren in sputumstalen tesamen met de 16S sequencing en (2) de sequencing data linken met multiplex qPCR voor virusdetectie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Lage luchtwegpathologie bij kinderen met Down syndroom. 01/10/2020 - 31/12/2021

Abstract

Inleiding: In overzichtsartikelen betreffende de respiratoire problemen bij patiënten met Down syndroom (DS) wordt steeds vermeld dat deze zeer frequent voorkomen en voor significante morbiditeit zorgen. Dit onderzoek is echter vaak beperkt en heterogeen. Het doel van deze studie is om een adequaat overzicht te kunnen geven van de respiratoire klachten bij kinderen met DS en de relevante geassocieerde co-morbiditeiten (zoals congenitale luchtweganomalieën, immuundeficiënties, obstructief slaap apnoe en aspiratie). Methodologie: - Literatuurstudie: overzicht van de reeds bestaande literatuur omtrent luchtwegproblematiek bij DS door middel van een systematische review. - Retrospectief: dataverzameling betreffende aanmeldingsklachten en resultaten van alle pediatrische patiënten met DS die endoscopische evaluatie ondergingen omwille van respiratoire problemen (in de periode 2011-2019). Vergelijking gebeurt met controles zonder bijzondere voorgeschiedenis. - Prospectief: bij alle DS patiënten waarbij endoscopische evaluatie noodzakelijk wordt geacht omwille van luchtwegproblematiek, zal een meer uitgebreid nazicht gebeuren op bronchoalveolair lavagevocht voor oppuntstelling aspiratie. - Prospectief: een immunologische screening gebeurt bij de volledige populatie om te vergelijken met referentiewaarden, en uitgebreider onderzoek op klinische indicatie

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject