Opleiding

Beginnend leven

In dit opleidingsonderdeel komen de verschillende aspecten van het beginnend leven aan bod. Het betreft onder meer het recht op voortplanting waarin volgende topics worden behandeld:

• de verschillende medisch begeleide bevruchtingstechnieken;
• de voorwaarden waaronder dergelijke technieken zijn toegelaten alsook de problematiek van draagmoederschap.

In dit opleidingsonderdeel wordt aandacht besteed aan het statuut van het embryo met inbegrip van het onderzoek op embryo’s in vitro en op recentere fenomenen zoals social freezing en nieuwe technieken.

Daarnaast wordt de wetgeving inzake zwangerschapsafbreking behandeld. De problematiek wordt vanuit verschillende invalshoeken belicht: het juridisch kader, maar tevens een multidisciplinaire (medische, ethische) input vanuit de praktijk (fertiliteitscentra, abortuscentra, ethiek, …). 

Levenseindebeslissingen en wilsverklaringen

In dit opleidingsonderdeel worden de verschillende levenseindebeslissingen extensief behandeld. Het betreft met name levensbeëindiging zonder verzoek, euthanasie, hulp bij zelfdoding, pijnbestrijding met mogelijk levensverkortend effect, palliatieve sedatie, staken/niet starten van behandelingen en palliatieve zorg. Deze levenseindebeslissingen worden vanuit diverse invalshoeken benaderd: verschillende rechtstakken (gezondheidsrecht, aansprakelijkheidsrecht, strafrecht, personen- en familierecht, arbeidsrecht, …), maar ook andere disciplines, met name de geneeskunde en de bio-ethiek. De voorwaarden van de verschillende levenseindebeslissingen worden toegepast op specifieke patiëntencategorieën vanuit specifieke casussen (bv. minderjarigen, dementerenden, psychiatrische patiënten, levensmoeë patiënten, enz.).

De bevoegdheden van de verschillende betrokken actoren evenals de vertegenwoordigingsregels worden behandeld.

Daarnaast worden ook enkele wilsverklaringen specifiek in het kader van levenseinde behandeld. Het betreft onder meer de negatieve wilsverklaring, de positieve wilsverklaring en de euthanasieverklaring.

Op basis van concrete casussen worden de toepassingsproblemen, die bij wilsverklaringen kunnen rijzen, geduid.

Overlijden en statuut van het lijk

In dit opleidingsonderdeel wordt het statuut van het lijk behandeld. De verschillende stadia vanaf het overlijden van de persoon tot aan de lijkbezorging komen aan bod. Het betreft onder meer de criteria op basis waarvan een overlijden wordt vastgesteld, de wijze waarop een overlijdensaangifte wordt gedaan alsook de gevallen waarin tot een autopsie kan worden overgegaan. Ten slotte worden de verschillende toegelaten vormen van lijkbezorging (begraving, crematie, …) behandeld.

In deze micro-credential staan de volgende leerdoelen centraal:

• een grondige wetenschappelijke en praktijkgerichte kennis verwerven van het recht inzake medisch begeleide voortplanting en zwangerschapsafbreking;
• een grondige wetenschappelijke en praktijkgerichte kennis verwerven van het recht inzake levenseindebeslissingen en wilsverklaringen;
• een grondige wetenschappelijke en praktijkgerichte kennis verwerven van het recht inzake overlijden en statuut van het lijk;
• het assimileren van nieuwe en evoluerende rechtsregels binnen het vakgebied;
• inzicht verwerven in de regelgeving;
• een wetenschappelijke attitude uitbouwen inzake opsporen van bronnen en kritische studie ervan;
• het van elkaar onderscheiden van verschillende levenseindebeslissingen en het leggen van kruisverbanden;
• een kritische houding aannemen ten aanzien van het recht inzake medisch begeleide voortplanting en zwangerschapsafbreking als onderdeel van het gezondheidsrecht;
• een kritische houding aannemen ten aanzien van het recht inzake levenseindebeslissingen en wilsverklaringen als onderdeel van het gezondheidsrecht;
• een kritische houding aannemen ten aanzien van het recht inzake overlijden en statuut van het lijk als onderdeel van het gezondheidsrecht;
• de attitude verwerven om op een wetenschappelijk verantwoorde wijze juridische en ethische problemen i.v.m. medisch begeleide voortplanting en zwangerschapsafbreking te onderkennen en op te lossen;
• de attitude verwerven om op een wetenschappelijk verantwoorde wijze juridische en ethische problemen i.v.m. levenseindebeslissingen en wilsverklaringen te onderkennen en op te lossen;
• de attitude verwerven om op een wetenschappelijk verantwoorde wijze juridische en ethische problemen i.v.m. overlijden en het statuut van het lijk te onderkennen en op te lossen.

​Evelien Delbeke volgt als coördinator van deze micro-credential de inhoud en kwaliteit van nabij op. Een aantal lessen wordt gegeven door gastsprekers. De rijke beroepservaring van deze externe lesgevers betekent een grote meerwaarde voor de opleiding.

Het universitaire karakter van de micro-credential wordt gewaarborgd door het kwaliteitssysteem van de Universiteit Antwerpen onder toezicht van de opleidingscoördinator Evelien Delbeke en de academisch verantwoordelijke Thierry Vansweevelt.

Aanwezigheid

Voor het behalen van het getuigschrift is een absolute minimumaanwezigheid van 50% noodzakelijk. Ben je minder dan 50% aanwezig? In dat geval kan je niet deelnemen aan de eindevaluatie.

• Het achteraf bekijken van de opgenomen lessen wordt niet gelijkgesteld aan aanwezigheid in de les.
• Wettige afwezigheden (mits bewijs) worden gelijkgesteld aan aanwezig in de les.

Evaluatie

Voor de start van de micro-credential wordt aan de deelnemer de keuze gelaten over de wijze van evaluatie:

• ofwel wordt een paper geschreven (van min.5 p.);
• ofwel legt de deelnemer in juni een examen af. Dit is een mondeling examen (gesloten boek) met schriftelijke voorbereiding.

​Getuigschrift

De deelnemer ontvangt een getuigschrift bij voldoende aanwezigheid in de lessen én  indien geslaagd voor de opdracht of het examen

​AHLEC organiseert jaarlijks enkele bijkomende studieactiviteiten.

In bepaalde gevallen wordt verwacht dat de studenten van de micro-credentials, onderdeel van het Postgraduaat gezondheidsrecht en gezondheidsethiek, deelnemen aan deze bijkomende activiteit(en) in het kader van hun opleiding. Deelname is gratis, vooraf registreren is noodzakelijk.