Geneeskunde en Gezondheids­wetenschappen

Studie ‘mentaal welbevinden’

Van corona liggen we niet meer wakker

UAntwerpen ondervroeg duizenden Europeanen in veertien landen over hun mentaal welbevinden

Van de coronapandemie liggen we niet meer wakker. De stijgende prijzen en de oorlog in Oekraïne baren ons wel zorgen. Dat zijn enkele van de vaststellingen uit een onderzoek van de Universiteit Antwerpen. De wetenschappers ondervroegen telkens duizend mensen in veertien West-Europese landen.

Goed of minder goed in je vel zitten: het is altijd al een thema geweest. Maar de coronapandemie zette het topic ‘mentaal welbevinden’ echt wel bovenaan de agenda. 46 golven lang polste de Grote Coronastudie van de Universiteit Antwerpen i.s.m. UHasselt en KU Leuven onder meer naar de mentale toestand van de Belgen. Begin mei hief de Wereldgezondheidsorganisatie WHO de internationale gezondheidsnoodtoestand op, maar dat betekent helaas niet back to normal: onder meer de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en de stijgende prijzen baren mensen zorgen.

Stand van zaken 

Drie jaar na het uitbreken van de grote gezondheidscrisis ondervroeg UAntwerpen voorjaar 2023 telkens 1000 meerderjarigen in veertien West-Europese landen. Vanaf donderdag 25 mei bericht De Standaard over dit onderzoek, onder de noemer ‘Hoe gaat het nu eigenlijk met ons?’. De krant besteedt aandacht aan deze deelresultaten, brengt duiding en laat getuigen aan het woord.

Dit grootschalige onderzoek werd opgezet in het kader van multidisciplinair werk naar de impact van COVID-19, en het uitwerken van gezondheidseconomische methodologie. De deelresultaten die in De Standaard onder de aandacht worden gebracht, sluiten aan bij de vroegere peilingen van de Grote Coronastudie en laten alvast toe een ’mentale’ stand van zaken op te maken, onder meer wat veerkracht, eenzaamheid, angst en depressieve gevoelens betreft.

“Het gaat om een momentopname”, zeggen onderzoekers Philippe Beutels en Koen Pepermans (UAntwerpen). “Een representatieve steekproef van deze omvang is statistisch relevant.”

Enkele relevante vaststellingen:

  • Van de coronapandemie ligt bij de Belgische respondenten in deze steekproef nog slechts 4,1 procent wakker. De stijgende energieprijzen (40,5%) en de oorlog in Oekraïne (39%) baren hen wel de nodige zorgen. 
  • De vijftigers onder respondenten over heel Europa zitten beter in hun vel dan twintigers, vrouwen worstelen meer dan mannen.
  • Voor alle Europese respondenten geldt dat fysieke en financiële zorgen de grootste impact hebben op het mentale welbevinden.
  • 15 procent van de Belgische respondenten geeft aan dat er zelden tot nooit iemand is met wie ze goed kunnen praten. 26,2 procent zegt zelden tot nooit deel uit te maken van een groep vrienden.
  • De grootschalige studie suggereert dat onder de veertien onderzochte West-Europese landen het Verenigd Koninkrijk het slechtst scoort. Ook België scoort niet al te best: ons land bengelt mee achteraan qua eenzaamheid, veerkracht en algemeen welbevinden.

Dit onderzoek werd uitgevoerd door UAntwerpen (Philippe Beutels, Koen Pepermans), samen met UHasselt/KU Leuven (Thomas Neyens, Yessika Natalia) en marketingbureau Bilendi, en met financiële steun van de EU (Epipose) en het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (de Grote Coronastudie).