Ultiem mysterie of heel gewoon? Een filosofische kijk op bewustzijn

Maandag 11 oktober 2021 - 19.30 uur

Bewustzijn lijkt het laatste probleem dat nog door de wetenschap, in het bijzonder de neurowetenschap, gekraakt moet worden. Is het bewustzijn immers niet subjectief, en kan het subjectieve wel objectief gekend worden? Ons eigen bewustzijn is ons vertrouwd genoeg, maar weten we wel of anderen bewust zijn, of hoe ze bewust zijn? Kan ik uitsluiten dat de anderen onbewuste “zombies” zijn, of dat wat ik als groen waarneem door jou als rood gezien wordt?  En zelfs als ik alles wist over wat in jouw brein gebeurt, zou ik dan weten of jij hetzelfde ervaart als ik?  

Deze bedenkingen, hoe aanlokkelijk ze op het eerste gezicht ook lijken, zijn niet onoverkomelijk. In deze lezing zal ik argumenten geven waarom we ons niet mogen laten misleiden door zulke beschouwingen. Eens dit uitgeklaard is, krijgt men ook andere verwachtingen ten opzichte van neurowetenschappen. Die worden niet langer opgezadeld met de onmogelijke taak om te ontdekken hoe bewuste processen gegenereerd worden door neurale processen. Zo wordt bewustzijn heel gewoon, of blijft er toch ruimte voor mysterie?

Erik Myin

Prof. dr. Erik Myin is hoogleraar in de filosofie aan de Universiteit Antwerpen. Hij publiceert over wijsgerige psychologie in filosofische en wetenschappelijke tijdschriften. Samen met Dan Hutto shreef hij twee boeken, Radicalizing Enactivism: Basic Minds without Content, and Evolving Enactivism: Basic Minds Meet Content, die verschenen bij MIT Press in 2013 en 2017. In zijn publicaties verdedigt Erik Myin dat het mentale door en door bepaald is door de geschiedenis van interacties van personen en hun omgeving. Belichaamde activiteiten van organismen en personen vormen de basis voor het mentale. De wereld zit niet in ons hoofd, maar ons hoofd in de wereld en de menselijke wereld is altijd sociaal.