Leuk aan deze opleiding

Door: Lara Tytgat, journaliste en creditstudent Adaptatie in Theater, Film en Literatuur
​

Maandag 22 april 2024 mochten de studenten van TFL hun vertrouwde aulastoelen inruilen voor de comfortabele bioscoopzetels van UGC Turnhout, waar het jaarlijkse filmfestival MOOOV plaatsvond. Deze editie werden de studenten voor een dag ondergedompeld in de wereld van Palestijnse cinema – met confronterende, aangrijpende maar toch ook humoristische en hoopvolle verhalen op het grote scherm.

Cinema als vorm van verzet

Palestijns filmmaker en -producent Hanna Atallah mocht de studenten warm maken met een introductie over zijn thuisland en Palestijnse cinema. Een vorm van cinema die volgens hem voornamelijk wordt ingezet als verzet en pas in tweede instantie als cultuurproduct. Hij benadrukte het belang van Palestijnse films om als onderdrukte staat een eigen discours te creëren dat zich tegen het dominante narratief verzet.

Atallah selecteerde drie kortfilms van filmmakers uit Gaza om de zaal met verschillende verhalen uit Palestina te laten kennismaken. De eerste vertoning was Between Two Crossings (2018), een documentairefilm over een activistische, Palestijnse vrouw die een beurs krijgt om in de Verenigde Staten te gaan studeren. Een droom die eindelijk uitkomt, maar dan wordt gedwarsboomd door de grenzen in Palestina.

Humor typeert Palestijnse films

In Ambience (2019) en Siri Miri (2021) wordt op een ietwat humoristische manier getoond met welke beperkingen de Palestijnse bevolking moet leven. “Hey Siri, we vervelen ons. Wat kunnen we doen?”, vragen twee Palestijnse vrienden in Siri Miri aan hun smartphone. Een onschuldige vraag, die al snel tot een confrontatie met hun realiteit leidt. Een film kijken, een houseparty organiseren, naar het strand gaan… Het blijken allesbehalve vanzelfsprekende activiteiten te zijn. “Siri, we leven in Palestina”, zuchten de jongens. Siri’s reactie “Bedoel je Pakistan?” toont de algemene onwetendheid over Palestina treffend aan.

Humor is volgens Atallah een belangrijk element voor Palestijnse filmmakers. “We gebruiken het om onze maatschappij te bekritiseren. Zonder humor zouden we niet kunnen doorgaan, soms moet je de situatie gewoon even kunnen weglachen”, zegt hij. Dat vleugje humor komt ook aan bod in de komedie-dramafilm Mediterranean Fever, die in de namiddag op de planning stond.

Politiek niet weg te denken

Mediterranean Fever (2022) verkent de vriendschap tussen twee mannen en zet thema’s als mentale gezondheid en criminaliteit centraal. Maha Haj, schrijver en regisseur van de film, verrast de kijker met onverwachte plottwists en atypische genderpatronen. De focus van Mediterranean Fever ligt niet op het politieke, al tonen bepaalde fragmenten toch ook de spanningen in Palestina. “Je kan politiek nu eenmaal niet volledig uit Palestijnse films halen”, zegt Haj in de online Q&A aansluitend op de filmvertoning.

Het gesprek met de Palestijnse regisseur vormde een boeiende afsluiter van de introductiedag tot Palestijnse cinema, waarbij Atallah en Haj ook een genuanceerde kijk op Palestina wisten te bieden. Kortom, de studenten van TFL beleefden een dag vol culturele verrijking die ongetwijfeld een hoogtepunt vormt binnen de opleiding.

​Beelden uit de studententakeover van Instagram Stories (@uantwerpenflw)​