Is het subjectieve meetbaar? Over de grenzen van kwantificeren en objectiveren in de psychiatrie

In de afgelopen decennia is het vakgebied van de psychiatrie in snel tempo gemedicaliseerd en verwetenschappelijkt. Daarnaast leidt de explosieve toename van de kennis over het brein tot een toename van biologische verklaringen van het psychische.  Ook in de studie van psychopathologische fenomenen geldt meer en meer: “meten is weten”.  Zoals in elke wetenschap vinden daartoe reductie en objectivering plaats, en wordt gepoogd zo veel als mogelijk de resultaten in maat en getal uit te drukken.  Hierbij botst men echter op de grenzen van de reduceerbaarheid en objectiveerbaarheid van het subjectieve, i.c. de psychische beleving met zijn eindeloos rijke variëteit aan cognities, emoties en acties, en hun wederzijdse interacties.  Waar liggen de grenzen - en de gevaren bij het overschrijden ervan - van de meetbaarheid van de psyche, van de objectiveerbaarheid van het subject? En is de psychische werkelijkheid te herleiden tot louter biologische processen?
 

Bernard Sabbe

Prof. dr. Bernard Sabbe is hoogleraar medische psychologie en psychiatrie aan de Universiteit Antwerpen en psychiater-psychotherapeut in het psychiatrisch ziekenhuis ziekenhuis Sint-Norbertus te Duffel. Hij is coördinator van het Collaborative Antwerp Psychiatric Research Institute - kortweg CAPRI - een onderzoeksinstituut aan de Universiteit Antwerpen gericht op onderzoek naar de (neurobiologische) grondslagen van psychiatrische ziektebeelden, zowel in de volwassen- als in de kinder- en jeugdpsychiatrie.