UPLA (Universal Procedure for Library Assessment) is een statistische model om schaderegistratie op collectieniveau in kaart te brengen. Het model is ontwikkeld in opdracht van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek door boekrestaurator-conservator Marijn de Valk, samen met Hoogduin papierrestauratoren. Bij deze methode wordt op basis van een representatieve steekproef informatie verzameld over de fysieke toestand van de hele collectie. In eerste instantie krijgen bibliothecarissen met UPLA een instrument in handen om initiatieven te ontwikkelen rond het voorkomen en remediëren van schade in hun collecties. Maar op termijn moet de procedure in de vorm van een Schaderegister Vlaanderen ook betrouwbare informatie opleveren voor beleidsmakers op overheidsniveau.
Specifiek voor het model is dat het wordt uitgevoerd door leken, weliswaar onder begeleiding van een restaurator. De hele procedure is voor het eerst getest in de Bibliotheek van het Ruusbroecgenootschap. Een nauwkeurig uitgezette steekproef leverde een selectie op van 300 boeken. Deze boeken werden gescreend aan de hand van een lijst van 23 specifieke schadevormen, in gradaties van matig tot ernstig. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is de Schadelatlas Bibliotheken waarin de schades worden toegelicht met tekst en beeld. De resultaten van deze screening leveren een betrouwbaar beeld van de fysieke staat van de gehele collectie.
Meer informatie over UPLA is te vinden op www.upla-model.be.