Hernieuwbare energie uit snelgroeiende bomen?

Onze hedendaagse energieproblematiek wordt veroorzaakt door twee belangrijke factoren: enerzijds is er de immer toenemende vraag naar energie, en anderzijds steunt onze energievoorziening  voornamelijk op een beperkt aantal fossiele energiedragers. Deze fossiele brandstoffen zijn niet alleen eindig in omvang, maar hebben daarnaast ook een belangrijke impact op de atmosfeer, o.a. via de uitstoot van broeikasgassen en de daarmee gepaard gaande globale klimaatwijzigingen.  Strategieën om de uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteit te verminderen, mikken op hernieuwbare energiedragers als alternatief voor fossiele brandstoffen. Bio-energie is één van de belangrijkste hernieuwbare energiebronnen en van biomassaculturen wordt dan ook veel verwacht, vooral dan in de EU. In deze biomassaculturen worden snelgroeiende houtachtige gewassen (als populier, wilg, eucalyptus) geteeld onder korte-omloophakhoutregimes en wordt de geproduceerde biomassa omgezet in bio-energie. Momenteel is het echter nog niet zeker hoe efficiënt bijvoorbeeld populieren en wilgen zijn als hernieuwbare bio-energiebron. Daartoe dient eerst de energetische efficiëntie geëvalueerd te worden, dient de economische balans gekwantificeerd en dient de balans van de broeikasgassen van deze biomassaculturen onderzocht. In de lezing worden deze en andere aspecten van de productie van hernieuwbare (bio-)energie uit intensieve teelten van snelgroeiende bomen kritisch onderzocht en aan de hand van lopende onderzoeksinspanningen geïllustreerd.

Reinhart Ceulemans

Reinhart Ceulemans (°1954) is Gewoon Hoogleraar aan het Departement Biologie, directeur van het Onderzoeksexcellentiecentrum ECO en woordvoerder van de Onderzoeksgroep Planten- en Vegetatie-ecologie van de Universiteit Antwerpen. Hij was gastprofessor aan de University of Washington en de Université Paris-XI en titularis van de Belgische Francqui-leerstoel aan de Université Catholique de Louvain-la-Neuve (2006-2007). In 1990 werd hij – wegens zijn wetenschappelijk onderzoek i.v.m. populieren voor bio-energieproductie – gelauwerd met de Scientific Achievement Award van de International Union of Forestry Research Organisations (IUFRO). Hij is tevens Doctor Honoris Causa aan de Mendel Universiteit in Brno (Tsjechische Republiek, 2010) én aan de Université d’Orléans (Frankrijk, 2012).
Reinhart Ceulemans behoort tot de 20 meest geciteerde plantenwetenschappers van Europa en ontving prestigieuze beurzen van o.m.de European Research Council en een lange-termijn Methusalem-financiering toegekend door de Vlaamse Overheid aan toponderzoekers. Hij is lid van verschillende raden en comités en voorzitter van het permanent comité Life, Earth and Environmental Sciences (LESC) en de werkgroep Biodiversiteit en Bossen van de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling.