Het Ruusbroecgenootschap is gesticht door Jezuïeten en heeft nog steeds nauwe banden met de Jezuïetencongregatie in Antwerpen. De activiteiten van de Jezuïeten in Antwerpen in en de Nederlanden hebben altijd de bijzondere interesse genoten van de onderzoekers van het Ruusbroecgenootschap.

The influence of Jesuit spirituality on nationalist and general political thought in Flanders during the first half of the twentieth century (2004-2006)

De oorspronkelijke doelstelling van dit project bestond erin om, voortbouwend op een in 2001 afgeronde studie over de stichting en de eerste bestaansjaren van het Ruusbroecgenootschap, onderzoek te doen naar de impact van de jezuïtische spiritualiteit op het nationalistische en algemeen-politieke denken in Vlaanderen in de eerste helft van de twintigste eeuw. Het uitgangspunt was het zogenaamde 'valse mysticisme', waarvan vermoed werd dat het een grote rol speelde niet alleen in het spirituele leven van de Vlaamse leden van de jezuïetenorde, maar ook in hun engagement in de Vlaamse Beweging. De opdracht bestond erin het 'valse mysticisme' nader te omschrijven, en na te gaan hoe het zich verbond met enerzijds de ignatiaanse spiritualiteit, anderzijds het gedachtegoed van de Vlaamsgezinde jezuïeten. Die opdracht werd uiteindelijk ingebed in een totaalstudie over de verhouding tussen de jezuïeten en de Vlaamse Beweging.

  • Project: 2004-2006
  • Christian de Borchgrave
  • Begeleiders: Guido de Baere en Herman Van Goethem (Universiteit Antwerpen)
  • Beurs: SFO-Eigen Initiatieven UFSIA
  • Publicaties:
    • C. de Borchgrave & L. Kenis, ‘Het rijke roomse jezuïetenleven. De Oude Abdij als vormingshuis van de Sociëteit van Jezus 1837-1968’, in: J. Decavele, J. De Maeyer, P. Quaghebeur en P. Trio (red.), De Oude Abdij van Drongen. Elf eeuwen geschiedenis, s.l., Oude Abdij van Drongen vzw-KADOC-K.U.Leuven, 2006, pp. 306-371.
    • C. de Borchgrave, ‘Jozef Van Opdenbosch s.j. (1892-1944)’, in: K. Schepers en F. Hendrickx (red.), De letter levend maken. Opstellen aangeboden aan Guido de Baere bij zijn zeventigste verjaardag, Leuven, Peeters, 2010 (Miscellanea Neerlandica 39), pp. 202- 232.
    • C. de Borchgrave, ‘Een boegbeeld van het integraal-katholieke Vlaams-nationalisme in het interbellum: Jozef Van Opdenbosch s.j. (1892-1944)’, in: Wetenschappelijke tijdingen 69 (2010), pp. 331-359.
    • C. de Borchgrave, Les jésuites et le mouvement flamand. Histoire d’un engagement tardif mais virulent, Leuven, Peeters, 2014 (Annua Nuntia Lovaniensia 68).
    • C. de Borchgrave, 'De Savaanstraat: het jezuïetencollege. Het roomse collegeleven', in: R. Mantels, A.-L. Van Bruaene, C. Verbruggen en G. Deneckere (red.), Geloven in Gent. Plaatsen van het religieuze verleden, Gent, Academia Press, 2015, pp. 236-245.