Crowd management: geen paniek!

Paniek en menigte zijn zaken die best gescheiden blijven, anders kunnen de gevolgen dramatisch zijn: denk maar aan de massapaniek tijdens de Love Parade in Duisburg afgelopen zomer. Paniek breekt initieel meestal uit door een calamiteit, zoals noodweer, een vechtpartij of brand.  De geschiedenis wijst echter uit dat slachtoffers bij grote evenementen niet sterven door de calamiteit op zich, maar door het gevolg hiervan: het in paniek vluchten van de menigte of erger, het niet kunnen vluchten van de menigte. De oorzaak is doorgaans de hoge publieksdichtheid in relatie tot de beschikbare ruimte en de capaciteit van de vluchtwegen. Als daarbij het publiek niet of nauwelijks wordt geïnformeerd, is dat bij een calamiteit de ideale mix voor een dramatisch gevolg.
Opvallend is echter dat er nog regelmatig evenementen worden georganiseerd, die door onjuist crowd management de latentie van paniek in de menigte in zich hebben. Henk Reinerman gaat in zijn lezing in op de principes van crowd management en verwijst hierbij naar wetenschappelijke analyses over het ontstaan van paniek in menigten. De geschiedenis van de evenementen waar paniek uitbrak, onderstrepen deze analyses. Hij pleit er dan ook voor dat het de hoogste tijd is dat de uitkomsten worden geprojecteerd op alle evenementen en hij licht de maatregelen toe die de kans op een calamiteit verkleinen en die bij het onverhoopt ontstaan ervan de gevolgen reduceren.
 

Henk Reinerman is ruim 40 jaar werkzaam geweest bij de politie Gelderland Zuid in Nederland. De laatste jaren als leidinggevende in het centrum van Nijmegen en beleidsmedewerker van de korpsstaf als coördinator Veiligheid grootschalige evenementen. In deze functies was hij nauw betrokken bij de veiligheid van de Vierdaagsefeesten en de Vierdaagsewandelmarsen. Voor deze megafestijnen ontwikkelde hij samen met de partners van de gemeente en brandweer een veiligheidsplan. In opdracht van de Politieacademie inventariseerde hij publiekssturende maatregelen ten behoeve van crowd management bij een twaalftal grote evenementen in Europa en de Verenigde Staten en gaf een aanzet tot de ontwikkeling en standaardisatie van veiligheidsnormen bij evenementen in het publieke domein. Nu participeert hij in het lectoraat Openbare Orde en Gevaarbeheersing  van de Politieacademie. Verder biedt hij via zijn instituut Henk Reinerman Crowd Management (HRCM) trainingen en adviezen aan over crowd management en doceert hij voor het Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid, The conference company Euroforum en het trainings- en advies instituut Cocon.