Activering

Hieronder vindt u het overzicht van de ECHO-onderwijstips gelinkt aan het thema: Activering, beginnend bij de meest recente tip.

​Voorbereiding en begeleiding van labopractica​

We geven tips en tricks mee omtrent volgende aspecten: doel practicum, functie practicum, bewaken studiedruk, activeren voorkennis, belang van feedback, individueel versus groepswerk en leermateriaal.

^{(februari 2024)}

​De wereld van het labo: van kookboekpractica naar geleid onderzoek​

Deze tip bekijkt kookboekpractica en geleid onderzoek. We gaan in op de valkuilen en geven tips.
​_{(september 2023)}​

​Gegamificeerd onderwijs​

Game-elementen gebruiken om je studenten te motiveren? Het kan! Maar dan is het wel belangrijk om dit op een juiste manier te doen. Daarom behandelen we in deze tip de do’s en don’ts van gamificatie in het onderwijs. 

_{(juli 2023)}

​Studenten activeren​

Is activatie altijd nodig met het oog op betere leerresultaten? In deze onderwijstip gaan we onder andere in op deze vraag en geven we praktische aanbevelingen om je lessen activerender te maken en meer impact te laten hebben.

_{(april 2023)}

​Een grote studentengroep actief bij de les betrekken

In deze ECHO-onderwijstips gaan we in op vaak gestelde vragen van docenten die lesgeven aan grote groepen studenten.

​_{(februari 2023)}

​Activerende leerruimtes: tips & tricks​

In deze ECHO-onderwijstip gaan we in op wat activerende leerruimtes zijn en geven we een aantal tips en aandachtspunten mee als je gebruik wil maken van zo’n leerruimte.

​_{(december 2022)}​

​Humor en ironie in het hoger onderwijs ​

Ook in het hoger onderwijs mag er als eens gelachen worden, zeker omdat verschillende studies op het belang van humor in het onderwijs wijzen én ook een aantal mogelijke voordelen aanhalen. In deze tip geven we je een aantal mogelijke invalshoeken, bedenkingen en suggesties bij het gebruik van humor en ironie in jouw onderwijs.

​_{(februari 2022)}​

​Online samenwerking: een wiki, wat is dat? 

Met een wiki kunnen studenten samen content bouwen, vanop afstand. Hoe je ermee aan de slag kan, lees je in deze onderwijstip. 

_{(mei 2021)}

Hoe een online college interactief maken?​

Hoe kan je de betrokkenheid en de medewerking van je studenten tijdens online colleges nog verhogen? In deze onderwijstip reiken we een reeks concrete suggesties aan om virtuele lessen interactiever te maken.
_{(september 2020)}

Ontwerpen van blended onderwijs: een vogelperspectief​

Bij het ontwerpen van je onderwijs spelen verschillende elementen een rol, of dit nu volledig online, op de campus of in een combinatie van beide plaatsvindt (blended leren). Hoe pak je dit ontwerpproces best aan?
_{(augustus 2020)}

Hoe studenten activeren in coronatijd?​

Docenten en assistenten leveren momenteel grote inspanningen om een alternatief onderwijstraject uit te werken en zo de afstand naar de studenten te overbruggen. De vraag blijft: hoe kunnen we studenten hierbij aan het werk krijgen, en houden?
_{(april 2020)}

Versterken van zelfregulerend leren in het hoger onderwijs​

Studenten in het hoger onderwijs moeten een grote mate van zelfstandigheid tonen in het verwerken en toepassen van leerinhouden. Welke maatregelen kan jij als docent nemen om de studenten hierin te ondersteunen?
_{(januari 2020)}

​Flipped classroom​

Regelmatig duikt de term “flipped classroom” op wanneer de organisatie van een vak ter sprake komt. Maar wat houdt dit exact in? En waarop moet ik letten wanneer ik hiermee aan de slag wil?
_{(november 2019)}

Studenten zelf een examenvraag laten bedenken​

Zoek je een manier om studenten te stimuleren om regelmatig hun boeken boven te halen en met de leerstof aan de slag te gaan? Misschien kan je hen zelf een examenvraag over de leerstof laten bedenken.
_{(november 2018)}

Zoveel mogelijk studenten activeren​

Hoewel activatie een centrale plaats inneemt in onderwijs, zijn er vaak barrières die studenten ervan weerhouden om actief deel te nemen aan een les. In deze tip reiken we enkele manieren aan om hiermee om te gaan.
_{(mei 2018)}

Cultiveer eens een student: de activatiecultuur​

Activeren. Het lijkt wel de ‘conditio sine qua non’ van het (hoger) onderwijs om een zo groot mogelijk leereffect te bereiken. Hoe kan je echter een echte activatiecultuur in je les creëren?
_{(februari 2018)}

Hoe studenten indelen bij groepswerk?​

We weten het allemaal: met wie je in een groep zit, bepaalt voor een groot deel wat samen bereikt kan worden. Hoe verdelen we als docent onze studenten dan best in groepen? Wat is de ideale groepsgrootte?
_{(januari 2018)}

Hoe studenten voorbereid naar de les laten komen?​

Wanneer u studenten een opdracht hebt gegeven om tegen het volgende contactmoment voor te bereiden, gaat u er ook vanuit dat dit gedaan wordt. Helaas blijkt dit in de realiteit niet steeds zo te zijn. In deze tip/screencast bespreken we een breed scala aan mogelijke benaderingen van dit probleem.
_{(maart 2017)}

Discussiëren 2.0: De elektronische discussiegroep​

Om studenten te leren argumenteren, kunnen docenten discussies organiseren. Dit hoeft echter niet noodzakelijk via een face-to-face discussie, maar kan ook via een elektronische discussiegroep. In deze tip behandelen we verschillende rollen die een lesgever kan opnemen bij het voorbereiden en begeleiden hiervan en geven we enkele algemene aandachtspunten.
_{(april 2016)}

Het onderwijsleergesprek​

Een onderwijsleergesprek is een sterk geleide, gestructureerde dialoog waarbij de docent de studenten via gerichte vragen tot een bepaald inzicht of oplossing van een probleem probeert te brengen. Dit staat of valt dan ook met een goede vraagstelling en met het effectief omgaan met antwoorden van studenten. We geven enkele tips om dit vlot te laten verlopen.
_{(februari 2016)}

Creativiteit stimuleren en beoordelen​

Creativiteit komt meer en meer onder de aandacht in het debat over het onderwijs van de 21e eeuw. Creatieve en vernieuwende oplossingen of concepten kunnen aanleveren, wordt steeds belangrijker. Maar hoe kan je creativiteit bij studenten in het hoger onderwijs stimuleren en beoordelen?
_{(november 2015)}

​De one minute paper​

De one-minute paper is een activerende werkvorm die gemakkelijk en snel uit te voeren is  en die zowel een leermiddel is voor de student als een feedbackinstrument voor de lesgever. In deze tip verdiepen we ons in de oorspronkelijke vorm en mogelijke variaties. Ook staan we stil bij voordelen en mogelijke aandachtspunten.
_{(oktober 2015)}

Zelfstudiepakketten​

Bij het gebruik van een zelfstudiepakket verandert de rol van de lesgever, maar blijft belangrijk. Immers, de begeleiding die u normaal gezien geeft in contactonderwijs, moet nu in het zelfstudiepakket ingebouwd zijn. Deze tip behandelt drie belangrijke onderdelen van een zelfstudiepakket: de leerinhoud, de opdrachten en de feedback. 
_{(juni 2015)}

​Projectonderwijs in de praktijk​

In projectonderwijs werken studenten aan een opdracht of praktijkprobleem van een zekere omvang en dit gedurende een langere periode, onder begeleiding en meestal in groep. Een belangrijk voordeel van projectonderwijs is dan ook dat de uiteindelijke eindproducten van hoge kwaliteit (kunnen) zijn. Hoe pak je dit als docent best aan?
_{(april 2015)}

De hink-stap-sprong om het leren van studenten te bevorderen in hoorcolleges​

Tijdens een hoorcollege neemt de aandacht van studenten reeds snel af, waardoor de les voor hen minder effectief wordt. In deze tip leggen we uit hoe je dit kan tegengaan door het inbouwen van activerende elementen.
_{(april 2015)}

Schriftelijke opdrachten opstellen aan de hand van drie kwaliteitscriteria​

Bij het uitvoeren van een opdracht gebeurt het weleens dat studenten worstelen met een aantal praktische vragen. Eén van de mogelijke oorzaken hiervan, is dat de opdrachtinstructie niet volledig helder is. In deze tip reiken we 3 kwaliteitscriteria aan, waarmee u als docent best rekening houdt bij het opstellen van de opdracht.
_{(maart 2015)}

Stemming​

Een mogelijke werkvorm om studenten te activeren, is het werken met stemmingen. Hierbij legt de docent een uitdagende stelling, vraag of casus met enkele antwoordmogelijkheden voor aan de studenten. Wanneer is dit echter nuttig en hoe pak je dit best aan?
_{(november 2014)}

Een grote studentengroep actief bij de les betrekken​

Studenten actief bij de les betrekken is belangrijk, ook in het hoger onderwijs. Leren is immers geen passief gebeuren. Bij grote groepen studenten is een actieve studentparticipatie echter niet eenvoudig. In deze tip geven we een aantal tips en tricks.
_{(september 2014)}

Inrichten van practica​

Tijdens een practicum krijgen de studenten de kans om individueel of in kleine groepen, in een gecontroleerde omgeving en onder begeleiding, welbepaalde technieken, vaardigheden of procedures in te oefenen. Waarmee houd je best rekening bij het inrichten hiervan?
_{(december 2012)}

Activeren in en met streaming video​

Het gebruik van streaming video – waarbij videomateriaal via internet direct op het computerscherm verschijnt, zonder dat de gebruiker het bestand eerst moet downloaden – wordt steeds populairder in het onderwijs. Hoe kan je tijdens het simultaan online aanbieden van een les toch zorgen voor activatie bij de studenten?
_{(november 2010)}

Het maken van mindmaps​

Iedereen heeft al wel eens een situatie meegemaakt waarin men geconfronteerd wordt met de beperkingen van ons geheugen. Een mindmap is een manier om op een inzichtelijke en gestructureerde manier hiermee om te gaan. In deze tip kijken we hoe dit ingezet kan worden, zowel door jezelf als docent als door studenten.
_{(juni 2010)}

​Goede afspraken als hoeksteen voor een discussieforum op Blackboard​

Een discussieforum kan verschillende functies vervullen in uw leeromgeving, maar vraagt wel duidelijke afspraken. In deze tip gaan we hier bondig op in.
₍₂₀₀₇₎

Hieronder vindt u het overzicht van de ECHO-sessies die hebben plaatsgevonden gelinkt aan het thema: Activering, beginnend bij de meest recente sessie.

​​Werken met casussen

Inspiratiesessie over hoe casussen de lespraktijk kunnen verrijken

^(2023-2024)

​​Activating students​

Session about activating learning and teaching methods 

^(2022-2023)

​​Werkvormen voor activerend hybride onderwijs, vanuit MACS​

Sessie over een concrete activerende en hybride onderwijsaanpak

^(2021-2022)

​​Interactief levenslang leren vanop de sofa​

Sessie over een good practice binnen de opleiding Farmaceutische wetenschappen
_(2019-2020)

​Activeren van grote groepen​

Sessie over het activeren van grote groepen studenten voor, tijdens en na de les
_(2017-2018)

​Start to activate​

Sessie over het activeren van studenten in een hoorcollege: achtergrond en praktijkvoorbeelden
_(2016-2017)

In de ECHO-publicatie Vijftig Onderwijstips, die voor personeelsleden van de UAntwerpen hier online raadpleegbaar is, komt het aspect 'Activering' eveneens aan bod:

• Tip 01: Inrichten van activerende werkvormen
• Tip 02: Studenten stimuleren om actiever om te gaan met de leerstof
• Tip 03: Een activerend en motiverend hoorcollege
• Tip 04: Activeren van kleine groepen studenten
• Tip 05: Activeren van grote groepen studenten
• Tip 06: Studenten stimuleren om voorbereid naar de les te komen
• Tip 07: Effectief vragen stellen en omgaan met vragen van studenten
• Tip 08: Aanduiden van studenten
• Tip 09: Inspelen op veelgemaakte denkfouten van studenten
• Tip 10: Nagaan of studenten mee zijn
• Tip 21: Parallel groepswerk via de elektronische leeromgeving
• Tip 22: De jigsaw-methode bij groepswerk
• Tip 24: Voorkomen van meeliftende studenten bij groepsopdrachten
• Tip 25: Kenmerken van een kwaliteitsvolle groepsopdracht
  

In het ECHO-boek Praktijkboek innoverend hoger onderwijs sluiten volgende hoofstukken aan bij het aspect 'activering':

• Hoofdstuk 1: competentiegericht onderwijzen
• Hoofdstuk 3: competentiegericht onderwijzen en toetsen in de praktijk: van congruentietabel tot peer assessment van opdrachten

Het ECHO-boek Praktijkboek activerend hoger onderwijs bevat een deel betreffende het aspect 'activering', namelijk:

• Deel 2: Activeren