Toetsing

Hieronder vindt u het overzicht van de ECHO-onderwijstips gelinkt aan het thema 'Toetsing', beginnend bij de meest recente tip.

​Openboekexamens: waarop letten als docent?​

De afgelopen jaren is de aandacht voor blended leren en afstandsonderwijs sterk toegenomen, waardoor er ook nood is ontstaan aan andere vormen van toetsing. Openboekexamens, waarbij studenten tijdens een examen gebruik mogen maken van eigen leermateriaal of inhoudelijke hulpmiddelen, zijn dan een interessant te overwegen mogelijkheid. 

In deze onderwijstip gaan we eerst dieper in op wanneer een openboekexamen zinvol is. Vervolgens formuleren we praktische tips voor het ontwerpen en beoordelen ervan, ook en in het bijzonder ten tijde van een ruime beschikbaarheid aan artificiële intelligentie-tools.

_{(november 2023)}

​Peerreview bij schriftelijke werkstukken​

In een onderwijscontext wordt peerreview volgens Pearce et al. (2009) gezien als ‘de onderwijskundige aanpak waarbij studenten de kwaliteit beoordelen van het werk van hun medestudenten en hierop feedback geven’. In deze onderwijstip bouwen we verder op deze invulling en staat peerreview voor het proces waarbij studenten mekaars schriftelijke werkstukken voorzien van zowel feedback als van een beoordeling.

_{(maart 2022)}

_​Een schriftelijk examen met mondelinge toelichting: het beste van twee werelden? 

In deze ECHO-onderwijstip zetten we de belangrijkste voordelen en uitdagingen van mondeling examineren op een rijtje. Vervolgens focussen we op een schriftelijk examen met mondelinge toelichting: in welke mate biedt deze combinatie het beste van twee werelden en welke aandachtspunten gelden hierbij?

_{(december 2021)}

Juridische twistpunten over toetsing vermijden 

Het gebeurt steeds vaker dat gebrekkige communicatie of een ECTS-fiche met onvolledige/onjuiste informatie succesvol wordt ingezet als juridisch bewijsmateriaal. In deze onderwijstip gaan we in op een aantal belangrijke en noodzakelijke elementen die u kunnen helpen bij het verschaffen van voldoende en duidelijke informatie aan uw studenten.

_{(november 2021)}

_​Comproved: waarom moeilijk beoordelen als het ook eenvoudig kan? 

Het evalueren van competenties is niet evident. Vaak wordt hierbij gebruik gemaakt van rubrieken en criteria. Maar meten we daarmee wel de competentie als geheel? Paarsgewijze vergelijking – waarop Comproved gebaseerd is – kan hierbij helpen. In deze tip vind je zowel onderwijstechnologische als onderwijsdidactische tips. 

_{(juni 2021)}

​Kwaliteitsvolle meerkeuze-examens zonder giscorrectie ​

​Bijzondere faciliteiten en examens​

Steeds meer studenten met een functiebeperking vinden hun weg naar het hoger onderwijs en hebben hierbij recht op een aantal faciliteiten.  In deze tip bekijken we hoe deze worden toegekend en wat dit betekent voor de examens.
_{(juni 2019)}

Bevorderen van de betrouwbaarheid van een schriftelijk examen

Wanneer u examens afneemt, wilt u uiteraard dat de score weergeeft in welke mate de student de leerdoelen beheerst. Hier geven we enkele tips om zowel tijdens het opstellen als het verbeteren deze betrouwbaarheid te verhogen.
_{(december 2018)}

Studenten zelf een examenvraag laten bedenken

Zoek je een manier om studenten te stimuleren om regelmatig hun boeken boven te halen en met de leerstof aan de slag te gaan? Misschien kan je hen zelf een examenvraag over de leerstof laten bedenken.
_{(november 2018)}

Rubrieken als begeleidings- en beoordelingsinstrument

Complexe competenties zo objectief en transparant mogelijk beoordelen... het is geen sinecure. In deze tip wordt uitgelegd hoe je rubrieken kan gebruiken om complexe taken van feedback te voorzien of te beoordelen.
_{(september 2017)}

Naar betrouwbaar peer assessment

Steeds vaker geeft niet enkel de docent een evaluatie, maar laten we studenten ook elkaar feedback geven en beoordelen. Hoe zorg je ervoor dat peer assessment een correct en betrouwbaar beeld geeft? In deze tip reiken we een aantal elementen aan waarvan onderzoek heeft uitgewezen dat ze cruciaal zijn.
_{(juni 2017)}

Formatief toetsen: Wat, waarom, hoe?

We zijn erg vertrouwd met het evalueren van studenten aan het einde van een opleidingsonderdeel. Helaas is het dan te laat om eventuele tekortkomingen nog bij te werken. Hoe kunnen we evaluaties inschakelen om studenten beter te begeleiden tijdens het leerproces?
_{(mei 2017)}

Beoordelen van elektronische discussiefora

Elektronische discussiegroepen of -fora zijn vaak een belangrijk onderdelen van elektronische leeromgevingen. In sommige gevallen wordt de elektronische discussiegroep niet enkel als leermiddel gebruikt, maar wordt de inbreng van studenten ook beoordeeld. Hoe pak je dit als docent echter aan?
_{(mei 2016)}

Judge for yourself: Juridische onderwijsvragen

De laatste jaren is de juridisering van het onderwijs toegenomen. Bij twijfel kunnen studenten beslissingen van docenten in vraag stellen of formeel betwisten. Deze tip gaat niet in op de procedureel-juridische kant van studentenbetwistingen, maar behandelt enkele veelgestelde juridische onderwijsvragen van docenten.
_{(maart 2016)}

Plagiaat

Plagiaat is ernstige vorm van fraude die de betrouwbaarheid en validiteit van de evaluatie in het gedrang brengt. Wanneer spreken we over plagiaat? Hoe kan je dit als docent voorkomen? Welke elektronische hulpmiddelen kan je hiervoor inzetten? In deze tip zetten we je alvast op weg.
_{(januari 2016)}

Een schriftelijk werkstuk als toets

Een deel van de summatieve evaluatie van studenten bestaat vaak uit een schriftelijk werkstuk, zoals een verslag of paper. In deze tip zetten we enkele aandachtspunten op een rij.
_{(november 2015)}

Creativiteit stimuleren en beoordelen

Creativiteit komt meer en meer onder de aandacht in het debat over het onderwijs van de 21e eeuw. Creatieve en vernieuwende oplossingen of concepten kunnen aanleveren, wordt steeds belangrijker. Maar hoe kan je creativiteit bij studenten in het hoger onderwijs stimuleren en beoordelen?
_{(november 2015)}

​Beoordelen van een EVC-portfolio​

De zij-instroom in het hoger onderwijs wordt een steeds belangrijkere piste in levenslang leren. Dit brengt met zich mee dat een groeiend aantal studenten de vraag stelt naar EVC: de erkenning van elders verworven competenties. Studenten die gebruik willen maken van de zogenaamde EVC-procedure stellen een portfolio samen. Hoe kan je dit als docent echter beoordelen?
_{(juni 2015)}

Competentiegericht toetsen

Voor docenten is het niet altijd even duidelijk wat er bedoeld wordt met competentiegericht toetsen. In deze tip lichten we kort de voornaamste kenmerken hiervan toe. We vertrekken hierbij vanuit 5 kenmerken die onontbeerlijk zijn voor een competentiegerichte aanpak.
_{(mei 2015)}

Vijf vragen en antwoorden bij competentiegericht onderwijs

De laatste jaren is er veel gesproken en geschreven over het realiseren van ‘competentiegericht onderwijs’. Desondanks bestaat er nog relatief veel onduidelijkheid over het begrip ‘competenties’ en over wat competentiegericht onderwijs inhoudt. In deze tip gaan we in op vijf veel gestelde vragen hierover.
_{(januari 2015)}

Begeleiden en beoordelen van studenten met een functiebeperking

Ieder jaar dient een aanzienlijk aantal studenten met een leerstoornis, ASS of ADHD een aanvraag in voor bijzondere faciliteiten. Docenten hebben vaak heel wat vragen over hoe ze rekening kunnen houden met deze studenten. In deze tip gaan we in op enkele concrete en veel gestelde vragen bij het begeleiden en beoordelen van deze studenten.
_{(december 2014)}

Survivaltips bij het evalueren van grote groepen

Het examineren van grote groepen studenten stelt docenten voor een aantal praktische problemen. Deze 5 tips bieden alvast enkele mogelijke oplossingen.
_{(december 2013)}

Meet wat u moet meten

Onderwijs is niet willekeurig: we doen niet zomaar wat in het onderwijs, maar willen bepaalde leerdoelen realiseren. Deze vormen dan ook het uitgangspunt voor het samenstellen van een toets. In deze onderwijstip kijken we hoe we deze validiteit zo goed mogelijk kunnen garanderen.
_{(november 2013)}

Peerassessment: Studenten beoordelen elkaar

Elkaars werk beoordelen, kunnen studenten dat wel? De laatste jaren wordt peer assessment als maar vaker gebruikt, maar er heerst ook heel wat kritiek. In deze tip bespreken we hoe u tegemoet kan komen aan de voornaamste valkuilen van peer assessment.
_{(september 2013)}

Uw examen objectief beoordelen

Hoe kan je de betrouwbaarheid van beoordelingen zoveel mogelijk verhogen? In deze tip raken we kort enkele mogelijkheden aan.
_{(juni 2010)}

Laat studenten elkaar beoordelen

Wat houdt peer-assessment in en waarom zou je dit toepassen? In deze tip geven we hierop kort enkele antwoorden.
_{(oktober 2011)}

Zelfreflectie schrijven en beoordelen met de reflectiecyclus van Korthagen

Zelfreflectie is zowel voor studenten als voor docenten een belangrijk aspect in het verwerven en verder ontwikkelen van competenties. In deze tip reiken we een methodologie aan om dit in de praktijk toe te passen.
_{(september 2008)}

Toetsen via Blackboard voor, tijdens en na het opleidingsonderdeel

De elektronische leeromgeving Blackboard is in principe continu voor de studenten beschikbaar en kan dus op elk moment voor toetsing worden ingezet. Wanneer en met welk doel kan u deze toetsen echter gebruiken?
_{(november 2008)}

Stuur het leren met de toets

Als docent wilt u de studenten iets bijbrengen en hoopt u dat ze op het einde van de cursus heel wat opgestoken hebben. Wat een student wel of niet opsteekt hangt in belangrijke mate af van het studeergedrag dat een student vertoont. Hoe studenten leren hangt onder meer af van de manier waarop zij getoetst worden.
₍₂₀₀₇₎

 ​Hieronder vindt u het overzicht van de ECHO-sessies die hebben plaatsgevonden gelinkt aan het thema: Toetsing beginnend bij de meest recente sessie.

​​Assessment, grading and feedback​​

Session about assessing and grading students and giving feedback

^(2022-2023)

​Comproved: wat, waarom en hoe?​

Sessie over paarsgewijs vergelijken via de tool Comproved 

^(2020-2021)

Paarsgewijze vergelijking

 Sessie over paarsgewijze vergelijking: Waarom moeilijk beoordelen als het ook makkelijk kan?
_{​(2017-2018)}​

In de ECHO-publicatie Vijftig Onderwijstips, die voor personeelsleden van de UAntwerpen hier online raadpleegbaar is, komt het aspect 'Toetsing' eveneens aan bod:

• Tip 20: Plagiaatpreventie
• Tip 31: Studenten voorbereiden op een nieuwe toetsvorm
• Tip 32: Permanente toetsing
• Tip 33: Vakoverschrijdend toetsen met de overalltoets
• Tip 34: Stationstoetsen
• Tip 35: Casustoetsen
• Tip 36: Inspiratie voor toetsvragen
• Tip 37: Inschatten van de benodigde toetstijd
• Tip 38: Opstellen van meerkeuzetoetsen
• Tip 39: Meer dan kennis toetsen met meerkeuzetoetsen
• Tip 40: Psychometrische tests bij meerkeuzetoetsen
• Tip 41: Een objectieve correctie van open toetsvragen
• Tip 42: Aandachtspunten bij criteria
• Tip 43: Het belang van taal bij beoordeling
• Tip 44: Omgaan met de gokkans bij de correctie van meerkeuzetoetsen
• Tip 45: Mondelinge toetsen objectief beoordelen

In het ECHO-boek Praktijkboek innoverend hoger onderwijs sluiten volgende hoofstukken aan bij het aspect 'Toetsing':

• Hoofdstuk 2: Competentiegericht toetsen
• Hoofdstuk 3: competentiegericht onderwijzen en toetsen in de praktijk: van congruentietabel tot peer assessment van opdrachten
• Hoofdstuk 8: Analyse van het toetsbeleid in de praktijk

Het ECHO-boek Praktijkboek activerend hoger onderwijs bevat een deel betreffende het aspect 'Toetsing', namelijk:

• Deel 4: Toetsing